Hoe zit het met jouw geldbewustzijn? Ben je een spaarder of geef je het geld juist altijd gelijk uit als je loon binnenkomt. En als je het dan uitgeeft, koop jij dan lukraak of heb je een geldplan? Je zou kunnen zeggen dat dit een vorm van aanbidding is, als je het geldplan uitvoert in naam van Allah. Denk maar eens na: als je geen plan hebt, heb je geen smeekgebed. En zonder smeekgebed krijg je geen antwoord van Allah.
Sober leven
Het is bekend van de Profeet Mohammed ﷺ dat hij van dag tot dag leefde. Aan sparen deed hij niet. Hij werd er onrustig van als er iets van waarde is huis was. Hij was bang dat het hem zou afleiden van de aanbidding en gaf het het liefst zo gauw mogelijk weg (Boechari). Als er ‘s ochtends geen eten was, ging hij vasten. Hij at soms slechts een paar dadels op een dag. Dat kunnen wij ons eigenlijk niet eens voorstellen. Ook van een aantal metgezellen is bekend dat zij een heel sober leven leidden.

Hoe zit het met jouw geldbewustzijn?
Dromen over rijkdom
Toch kunnen we niet stellen dat je niet rijk mag zijn in de islam. Het is namelijk ook prima om heel veel geld te verdienen. Maar dan moet je wel verantwoordelijk met het geld omgaan en minstens 2,5 % van wat je bezit per jaar aan de armen en behoeftigen weggeven als zakaat (armenbelasting). En als je meer geeft in liefdadigheid, is dat natuurlijk beter voor je.
Abdoellah ibn Masoed heeft gezegd: “Sla je kapitaal op waar geen worm ervan zal eten en waar geen dief het kan bereiken: sla het op in sadaqa (liefdadigheid).”
Misschien zeg je: ik heb helemaal geen plan of droom! Ik wil helemaal niks realiseren. Ik ben tevreden met mijn leven en heb niets meer om te wensen. Dat is ook prima. Je mist niets in je leven als je geen plan hebt, zolang jij tevreden bent.
Maar er zijn ook genoeg mensen die wel wat meer geld in het laatje zouden willen zien. En die graag in de luxe positie zouden willen zitten om geld weg te geven. De meeste mensen moeten immers hard werken om hun gezin te kunnen onderhouden. Hoe zit dat met jou? Kom jij rond van je salaris?
Misschien droom je wel van een eigen bedrijf en heb je een geweldig plan daarvoor in je hoofd.
Bidden om geld
Maar bid jij wel eens om geld daarvoor, om de rizq (voorziening) van Allah? En ben je dan vaag of vraag je dan ook een bepaalde hoeveelheid? Bijvoorbeeld: “O Allah, schenk mij 1800 euro per maand om rond te kunnen komen.” Of: “O Allah, schenk mij 10.000 euro om mijn plan te kunnen realiseren. Allah, dit is mijn droom en alleen U kan mij hierbij helpen om de klus te klaren. Ik vertrouw erop dat U mij zult helpen op een wijze die goed voor mij is.”
“En jullie Heer zei: “Roep Mij aan, dan geef ik gehoor aan jullie…” (Koran, 40:60)
Als jij zelf niet precies weet wat je wil, waarom ben je dan verbaasd dat er niets gebeurt? Hoe kan Allah jou iets geven als jij geen duidelijke visie hebt? Hoe duidelijker jij het voor ogen hebt, hoe gerichter je tot Allah kunt smeken.
Een geldplan als vorm van aanbidding
Een droom is het begin van een visie. Als je resultaat wilt halen, zul je aan het werk moeten. Probeer je droom zo goed mogelijk te visualiseren, schrijf je plannen uit en ga daarmee op zoek naar medestanders die met je mee willen werken aan de uitvoering. Geef niet te gauw op, blijf in je droom geloven en vraag de hulp van Allah. Als je dat doet, wordt jouw inzet voor je droomplan een vorm van aanbidding. Allah zegt hierover in de Koran:
“En wanneer Mijn dienaren jou (o Mohammed) over Mij vragen: “Voorwaar, Ik ben nabij. Ik verhoor de smeekbeden van de smekende wanneer hij Mij aanroept. Laat hen Mij daarom gehoorzamen en in Mij geloven, opdat zij geleid zullen worden.” (Koran, 2:186)
Geld is macht
Een leven zonder geld kunnen we ons niet meer voorstellen. Geld maakt niet gelukkig, maar een leven zonder geld zorgt vaak voor ellende. Geld is macht. Met geld kan je niet alles, maar wel ontzettend veel kopen.
Het is goed om je bewust te zijn van wat geld doet met je of wat jij kunt doen met geld. Zelf ben ik ook bang geweest voor rijkdom. Dat ik er hebberig of minder dankbaar door zou worden, omdat ik er gewend aan zou raken en geen rekening meer zou houden met de minderbedeelden.
“En degenen die gierig zijn met hetgeen Allah hen gegeven heeft van Zijn gunst moeten niet denken dat het goed voor hen is. Integendeel! Het zal slecht zijn voor hen; op de Dag der Opstanding zal hetgeen waarmee zij gierig waren om hun nekken worden gebonden…” (Koran, 3: 180)
Het gevaar van geld
Hoe zit het met jou? Denk niet te makkelijk dat je de goedkeuring van Allah hebt, omdat bijvoorbeeld de zaken goed gaan. Kijk goed of het geld uit een goede bron komt, dat je er niet – ook al is het onbewust – voor aan het zondigen bent. Ook al laat Allah de dingen gebeuren, dat wil nog niet zeggen dat het goed is voor jou en voor je ziel. Allah geeft je de vrijheid om de juiste keuzes te maken, maar jij blijft zelf verantwoordelijk voor wat je doet met je geld. Dat geldt dus ook voor de allerrijksten die veel kwaad verspreiden op aarde. Uiteindelijk zal iedereen ter verantwoording worden geroepen.
Voor een dubbeltje geboren
Zelf ben ik geboren in Drenthe. In deze rustige provincie wordt weleens gedacht, dat als je als een dubbeltje geboren bent, je nooit een kwartje zult worden. Als je zo’n mindset hebt, doe je niets met je dromen. En op een gegeven moment weet je niet eens meer dat je ooit een droom had. Je geeft deze gedachten door aan je kinderen, zodat die op hun beurt ook weer ophouden met dromen.
Ik besef nu dat het een keuze is om zo te denken. Een overtuiging, iets dat ons aangepraat is en dat we zijn gaan geloven. Toen ik als dorpeling naar het VWO ging bijvoorbeeld werd mij ook gezegd dat ik nu zeker dacht dat ik heel wat was. Het was net of ik me niet mocht onderscheiden, of ik niet mocht dromen.
Geldbewustzijn: een andere relatie met geld
Nu ben ik altijd eigenwijs geweest en heb ik mijn eigen pad gevolgd. Echter, het is pas de laatste jaren dat ik een andere relatie aan het ontwikkelen ben met geld. Ik heb jarenlang buitenshuis gewerkt om bij te dragen aan het huishouden. Ik was in eerste instantie enthousiast, ambitieus en vooral ook heel loyaal op mijn werk. Maar op een gegeven moment miste ik iets, ging er iets knagen en werd ik ongelukkig. Ik droeg dan wel bij aan het huishouden, maar ik miste de zingeving. Ik had genoeg geld om rond te kunnen komen, en om te sparen, maar waarvoor dan? Wat voor zin had het werken dan, terwijl ik zelf tegen een burn-out aan zat?
Ik kwam thuis te zitten en kreeg de tijd om tot rust te komen. Dat was heel hard nodig. Met de tijd ben ik gaan fantaseren over de toekomst. Een beetje zoals een kleuter dat doet, die in zijn droomwereldje zit en ‘waarom-vragen’ stelt.
Ik had veel minder geld, maar ik merkte daar niets van. Het werd voor mij steeds duidelijker dat ik niet meer wilde werken voor een baas, dat mijn werk met zingeving te maken moest hebben, dat ik mensen wilde bijstaan en inspireren. Zo is onder andere in 2016 Qantara ontstaan. Samen met een paar bevriende schrijvers heb ik een website opgezet, gevuld met positiviteit en hoop en mooie kwaliteitsartikelen geïnspireerd door de islam. Ook al was het vrijwilligerswerk; het gaf en geeft me tot vandaag de dag voldoening.
Wat zou je doen als je rijk was?
Al heb je weinig geld of zelfs schulden, het is altijd mogelijk om te fantaseren over wat je zou doen met je leven als je rijk was. En daar is niets mis mee. Als jouw droom samenvalt met het plan van Allah, dan zal het hoe dan ook gebeuren. Dan kan niets of niemand het nog tegenhouden.
Stel je voor dat jij met jouw idee een belangrijk probleem in de wereld kunt oplossen. Dat jij een bijdrage kunt leveren aan het verbeteren van het leven van vele mensen in de wereld.
Je hebt je idee bedacht en, tot in de kleinste details op papier gezet alsof je het geld al hebt om je plan uit te voeren. Je weet wat je nodig hebt aan investeringen om dit te realiseren. Als je vol passie over je idee vertelt, zul je zien dat je de juiste mensen om je heen verzamelt. Je trekt ze aan; ze komen naar je toe. En dat zal ook zo zijn met investeerders.

Wat zou jij doen als je rijk was?
Houd vast aan je visie
Wat Qantara betreft: door consequent aan onze visie vast te houden, zijn er steeds meer mensen die ons weten te vinden en die ons waarderen. We hebben nieuwe schrijvers aangetrokken die er net zo in staan als wij. En we hebben enkele trouwe donateurs en ontvangen zo nu en dan een grotere gift, waardoor we inmiddels in staat zijn om onze schrijvers een kleine bijdrage te geven, als ze dat willen, alhamdoelillah!
Er is genoeg rijkdom voor iedereen
Ik denk dat bewustzijn over geld hetzelfde werkt als het bewustzijn over bijvoorbeeld genezing. Allah geeft aan dat er voor elke ziekte een geneesmiddel is. Hij heeft ons allerlei kruiden en planten geschonken die ons van allerlei kwalen af helpen met Zijn toestemming. Dat wil zeggen dat het geneesmiddel voor elke ziekte al bestaat, ook al heeft de mens het nog niet ontdekt.
Ditzelfde principe verbind ik aan rizq (voorziening). Alles is al voorradig. Er is genoeg rijkdom voor iedereen in de wereld, genoeg om de droom van elk van ons te realiseren. Maar het is aan de mens om ervoor te zorgen, dat de rijkdom eerlijk verdeeld wordt. En daar gaat het helaas vaak mis, want de mens is best inhalig. Onze Profeet ﷺ heeft ook gezegd:
“Iedere Oemma heeft een beproeving en voor mijn Oemma is de beproeving al-Mal (het geld).” en hij zei: “Twee hongerige wolven die losgelaten worden op een kudde schapen brengen minstens evenveel schade toe (aan de schapen) als het streven naar roem en geld schade toebrengt aan iemand zijn geloof.” (Ahmad, Tirmidhi)
Geldbewustzijn: verbind er een hoger doel aan
Geld is materie én het vertegenwoordigt ook nog eens alle materie. Met geld kun je immers alles kopen. Het bijzondere is nu dat je om geld kunt smeken en dat je het dan ook daadwerkelijk ontvangt. Maar als je er geen doel aan verbindt, zal het niet of minder goed werken. Want niets wordt verspild in het universum, alles heeft een doel. Als een doel verwezenlijkt moet worden, zal het gebeuren en zal je de middelen ervoor ontvangen om het mogelijk te maken.
Maar, zeg je, ik heb al zo vaak gevraagd om rijkdom, maar er is niets veranderd in mijn leven. Ik zit vast en ik blijf maar rondjes draaien. Dat heeft dan toch te maken met jouw intentie. In hoeverre staat jouw smeekbede in verbinding met een hoger doel?
Wees eerlijk over je motivatie
Allah wil dat jij boven jezelf uitstijgt; Hij wil dat jij innerlijke vrede bereikt en dat jij alles uit jezelf haalt in het leven. Hij wil ook dat je heel eerlijk bent over jouw persoonlijke motivatie en jouw belang. Dus als jij bijvoorbeeld veinst dat je iets voor het goede doel doet, maar jouw werkelijke belang ligt ergens anders, dan zal je plan niet verwezenlijkt worden. Wees daarom niet schijn-heilig!
Als jouw plan wordt afgewezen, zie het dan niet als een afwijzing. Je bent geen slachtoffer, pechvogel of loser. Dat is slechts het verhaal wat jij jezelf vertelt. Allah zal onze toestand niet veranderen als wij onze mindset niet veranderen. Verander daarom ‘jouw verhaal’. Keer naar binnen en vraag je hart in alle open- en eerlijkheid wat het wenst. Door net zo lang de waarom-vraag te stellen tot je het antwoord helder hebt. En pas dan je plan aan.
Maak de wereld een beetje mooier
Als je goed geld verdient, ga er dan niet op zitten. Bedenk een plan om de wereld een beetje mooier te maken, een plan waar je Allah en jezelf gelukkig mee maakt. Je weet nooit hoe lang jij nog kunt beschikken over het geld. Voor je het weet, wordt je rijkdom je afgenomen, net als de storm miljoenen bomen die decennia- of zelfs eeuwenlang hebben gestaan in één keer heeft geveld, zoals in Italië is gebeurd.
De Profeet ﷺ heeft gezegd: “Profiteer van vijf zaken vóór vijf anderen: jouw jeugd vóór jouw ouderdom, jouw gezondheid vóór jouw ziekte, jouw rijkdom vóór jouw armoede, jouw vrije tijd vóór jouw bezigheid en jouw leven vóór jouw dood.” (Sahih al-Djaami, nr. 1077)
Mashallah <3
Heel mooi dit geen woorden voor
Mooie lezing. Bedankt voor het plaatsen. Ik heb er enorm veel aan gehad.