Vandaag heb ik een paar vriendinnen uitgezwaaid die op Hadj gaan naar Mekka en vanmiddag was er in ons vrouwen studiehuis een lezing over de achtergrond, rituelen en het doel van de Hadj. De meeste pelgrims blijven twee, drie of vier weken in Mekka en Medina, maar het centrale en verplichte deel van de Hadj duurt slechts vier tot vijf dagen. Herinneringen komen boven drijven van mijn eigen Hadj in 1988.
De vierdaagse van Nijmegen
İn de avond scroll ik een beetje op mijn laptop en stuit bij ‘uitzending gemist’ op een documentaire over de Vierdaagse van Nijmegen van afgelopen 16 juli tot 19 juli. Het grootste jaarlijkse wandelevenement ter wereld, waar ieder jaar vele duizenden enthousiaste wandelaars van binnen- en buitenland aan meedoen.İn 1960 heb ik mijn schooljuf die mee wandelde en vele andere wandelaars, toegejuicht. Als kind liep ik in ons dorp meerdere malen de avondvierdaagse. Met elkaar wandelen is iets waar ik ook erg van kan genieten.
De vierdaagse 2019
Dit jaar wordt de Vierdaagse voor de 103e keer georganiseerd. Er zijn mensen die ieder jaar weer mee wandelen, een 79 jarige man zelfs voor de 70e maal. 47.000 wandelaars kunnen via inschrijving en ook door loting meedoen. Er zijn veel meer aanmeldingen dan beschikbare kaarten en dus moet er worden geloot.
Er zijn groepen wandelaars zoals militairen,groepjes vrienden en vriendinnen, gezinnen, echtparen en eenlingen. En ook zijn er de snelwandelaars die met met een snelheid en bepaalde beweging met hun heupen langs stuiven. Arme heupen van die snelwandelaars.! Vele deelnemers hebben zich ‘ carnaval achtig’ uitgedost om zoveel mogelijk op te vallen.
Vier dagen wandelt men via verschillende vastgestelde routes door het prachtige landschap van Nijmegen en omgeving met als einddoel: de finish halen in Nijmegen.
De vierdaagse van Nijmegen: vier dagen wandelen door het prachtige landschap van Nijmegen
Wandelen als moslim
Terwijl ik zit te kijken naar de documentaire ‘Het gevoel van de Vierdaagse’, vroeg ik me af:
‘ Zouden er ook moslims meelopen..’ en vervolgens stelde ik mijzelf de vraag: ‘Zou ik als moslima mee kunnen en willen lopen met de Vierdaagse van Nijmegen?’
Het wandelen trekt me wel, maar of ik het volhoud om 30 ,40 of 50 km. per dag te wandelen is de grote vraag; ik betwijfel het. Maar het zou moeten kunnen: wandelen en bewegen is ook voor moslims aan te raden. Tijdens wandelen heb je de gelegenheid om met elkaar te praten en dingen uit te wisselen, maar vooral ook om na te denken over de schepping van onze Schepper waar je doorheen en langs wandelt.
Wandelen en gebed
Maar ja…. als je tijdens die vier dagen je gebeden niet wilt missen, wordt het wellicht lastiger. Maar ook dat valt te regelen, onderweg zijn overal toiletgelegenheden en water te vinden. Stop een klein gebedskleedje en een kompas voor de Qıblah (de gebedsrichting) in je rugtas en je kunt je gebeden verrichten.
Lijkt me ook wel wat, de heerlijke verkoeling van woedoe (rituele wassing) en en de bewegingen in je gebed waarbij je belaste en vermoeide gewrichten kunt strekken. En tijdens je doea’s (smeekbeden) God danken voor je gezondheid en Zijn prachtige Schepping.
Analyse van het fenomeen van de Vierdaagse
İn de documentaire komt een psychiater aan het woord die praat over het fenomeen van de Vierdaagse van Nijmegen. Onderdelen van zijn analyse en beschouwing zijn o.a. dat alle wandelaars een persoonlijk en gezamenlijk doel hebben, n.l.; ‘ de vierdaagse uitlopen’.
Wat is de motivatie van de vele duizenden wandelaars? Die variëren van ( de drang tot) willen presteren en het testen en tarten van eigen wilskracht en uithoudingsvermogen en bovenal het beleven van samenhorigheid en het gevoel van verbroedering.
Richtlijnen tijdens de vierdaagse
Uit statistieken blijkt dat er zich niet of nauwelijks problemen voordoen tijdens de vierdaagse, behalve het wild poepen en plassen dat voor overlast zorgt. Veel mensen overnachten in tenten of stacaravans op campings. De meeste deelnemers houden zich netjes aan de opgestelde richtlijnen, zodat dit grootste wandelevenement zo ordelijk mogelijk kan verlopen.
Er heerst een feestelijke soms carnavalachtige sfeer rondom de vierdaagse, met ook veel muziek en zingen tijdens het wandelen.. Het is niet alleen maar wandelen maar ook veel plezier hebben aan en met elkaar.
De Hadj naar Mekka
Terwijl ik zit te kijken naar de documentaire ‘het gevoel van de Vierdaagse’ , krijg ik een associatie met de jaarlijks terugkerende grootste pelgrimstocht ter wereld, de Hadj naar Mekka en Medina, waar ruim 2 miljoen moslim van over de gehele wereld aan meedoen. De Hadj die over ruim 14 dagen begint.
Ruim twee miljoen moslims van over de hele wereld verrichten jaarlijks de Hadj in Mekka
Uiteraard zijn er zowel meerdere overeenkomsten als uiteraard ook vele verschillen tussen de beide evenementen.
Vanuit Turkije gaan er in augustus tussen de 80-100.000 mensen op Hadj. Er zijn veel meer inschrijvingen dan beschikbare plaatsen, dus wordt er ieder jaar geloot. Sommige mensen wachten hier 10-12 jaar voordat zij aan de beurt zijn.
İedere Hadji heeft als doel: voldoen aan de plicht om één keer in zijn of haar leven de Hadj te verrichten. İedere Hadji (bedevaartganger) neemt de staat van inwijding de İhram aan . Alle mannen kleden zich op dezelfde wijze. Zij bedekken zich met witte ongenaaide doeken, voor vrouwen zijn er geen verplichte kledingvoorschriften. Vanaf het ingaan van de İhram spreekt iedere Hadji de intentie uit zich strikt te houden aan de geldende richtlijnen.
Hadj 2019
De feitelijke Hadj begint dit jaar in augustus en start zoals gewoonlijk met de Tawaf, zeven maal rond om de Ka’aba (de zwarte kubusvormige kleine moskee in Mekka te midden van de grote moskee aldaar) lopen. En Sa’ıe, het zeven maal heen en weer lopen tussen de heuvels Safa en Marwa en het drinken van het water van de Zamzam bron. Dus vanaf de eerste dag wordt er heel veel gelopen. Vervolgens gaat men lopend of met bussen naar de plaats Mina.
Vanaf dat moment verblijven de Hadjıs in tenten. De tweede dag gaan ze naar de vlakte van Arafat en in de avond naar Muzdallıfah. De derde dag loopt men opnieuw vroeg in de ochtend terug naar Mina om daar de drie symbolische duivels te stenigen. Vervolgens begint het ritueel van het Offerfeest. De laatste twee dagen opnieuw lopen naar de drie duivels en weer terug naar Mekka voor de afscheids Tawaf en Sa’ıe.
Kortom er wordt gedurende vier à vijf dagen ontzettend veel gelopen cq. gewandeld. Strikte richtlijnen rondom o.a het. niet hebben van seksueel verkeer, het niet ruziemaken en het niet doden van dieren en insecten maakt dat de ruim twee miljoen moslims met elkaar de Hadj kunnen doorstaan.
Overeenkomsten en verschillen tussen de Vierdaagse en de Hadj
De grootste overeenkomst tussen de vierdaagse en de Hadj is dat grote groepen mensen gedurende een korte periode heel veel samen wandelen en lopen. Er heerst een sfeer van verbroedering. Er zijn strikte richtlijnen. Men verblijft in tenten en iedereen heeft hetzelfde doel, namelijk veelal lopend de voorop gestelde taak volbrengen.
Het grootste verschil is dat de vierdaagse van Nijmegen een vrijblijvende zaak is. Iets dat je voor je plezier doet. Niemand verplicht je tot dit vele wandelen en het samenzijn met zoveel mensen. Bovendien, tijdens de hadj klinkt er geen muziek en er wordt niet gezongen. Slechts klinken uit de kelen van twee miljoen moslims:’ Labbaika Allahhoemma Labbaık..’ (Hier ben ik Allah, hier ben ik…) Ook hoor je het geluid van de Adhaan (gebedsoproep), de gebeden en smeekbedes.
De Hadj is in principe voor iedere moslim een plicht, een onderdeel van de vijf zuilen van de islam. Moslims geloven in het Hiernamaals en geloven dat het verrichten van de Hadj hen zal helpen in het Leven Hierna.
İk kies toch maar voor wandelen in mijn eentje of in een klein groepje en voor nog een keer een Oemrah (kleine bedevaart)..İn Sha Allah.
