In onze tuin hebben we water uit een fonteintje; voor mij de heerlijkste plek van de tuin. De plek voor woedoe (rituele wassing), een afwasje en om de tuin te fonteinbesproeien. We gaan er zuinig mee om, want water is duur en een kostbaar geschenk van de schepping. Een paar meter verderop zijn er meerdere benzinestations waar klanten – voor een habbekrats – hun auto’s laten wassen. Een hogedrukspuit spuit met veel geweld vele liters water – ontrokken aan het grondwater – over stoffige auto’s.
Zuinig zijn met water is mij met de paplepel in gegoten. Mijn opa zei: “Maak je tandenborstel nat, doe de kraan dicht, poets je tanden en open de kraan dan pas weer en hetzelfde principe geldt ook voor je handen wassen en douchen.” Mijn tante zei: “Wil je mijn auto wassen? Maar niet met een slang en je mag slechts vier emmers water gebruiken.”
Auto’s zijn hier in Turkije een belangrijk statussymbool en die moeten dus ook schoon zijn. Voor het wassen van auto’s wordt ongelooflijk veel grondwater gebruikt. Een schoon huis en dus schone tapijten is hier ook een ‘must’. Minimaal twee keer per jaar wassen Turkse huisvrouwen hun tapijten. Dat gaat gepaard met heel veel sop en water, thuis in de tuin of via een daartoe uitgerust bedrijf.
Grondwater problematiek
Uit satellietmetingen door NASA blijkt dat het grondwaterpeil wereldwijd daalt. Zonder ooit maar één meting te hebben verricht, waarschuwt Allah ons in Soera al-Moelk (67:30) voor de daling van het grondwaterpeil:
“Zeg:’Hoe zien jullie het, als jullie water diep zou wegzakken, wie zou jullie dan bronwater brengen?’”
De Profeet Mohammed ﷺ zet ons aan tot nadenken, want hij zei meer dan 1400 jaar geleden al:
“Het kan jullie gebeuren dat jullie op een ochtend wakker worden en constateren dat jullie drinkwater eenvoudigweg is gezonken, dat het grondwaterpeil niet meer te bereiken is en dat jullie geen drinkwater meer hebben. Wat doen jullie dan? Waar halen jullie het water vandaan en wie kan jullie water geven?”
(Uit: Kuran und Umwelt van Ahmad von Denffer)
Eerlijke verdeling van waterbronnen
Als we goed voor deze aarde zouden zorgen en rechtvaardig en adequaat zouden zijn in de verdeling van waterbronnen, dan is er in principe nog steeds genoeg water voor iedereen.
Echter, bevolkingstoename en intensivering van landbewerking en industrialisatie leiden in verschillende gebieden in de wereld tot waterschaarste. Conflicten tussen omringende landen liggen daarbij op de loer. Sinds 1997 worden er zeer regelmatig Wereld Water Forums (WWF) georganiseerd, met als een van de doelen een eerlijke verdeling van waterbronnen.
Volgens de WWF zal bijna een derde van de wereldbevolking in de komende 25 jaar last krijgen van watertekorten, met name in Azië, Afrika, het Midden-Oosten en Oost-Europa.
Watervoorziening in conflictgebieden
Het gebied van de grensoverschrijdende rivieren Eufraat en Tigris, stromend in het Zuid-Oosten van Turkije, Syrië en Irak, is bijvoorbeeld zo’n gebied. Er zijn door de Turken grote stuwdammen en meren gebouwd. Die moeten dienen voor de opwekking van elektriciteit, voor de irrigatie van de landbouw en voor de watervoorziening van de bevolking van Turkije. Ik ga er vanuit dat de huidige regering de intentie heeft om – indien noodzakelijk – de aangrenzende landen hierin te laten delen. Dit ‘drie landen’-rivieren gebied is echter al langere tijd een gebied waar grote conflicten worden uitgevochten. In het Zuid-Oosten van Turkije is het al lange tijd uitermate onrustig, Syrië ligt voor een groot deel in puin en in Irak is het al niet veel beter. Dit alles maakt dit gebied extra kwetsbaar als het gaat om adequate en eerlijke watervoorziening.
Genieten en dankbaarheid
Water is voor ons allen van het allergrootste levensbelang, we kunnen niet leven zonder water. Maar het is ook iets om van te kunnen genieten. De eerste slok water na vele vele uren vasten is werkelijk verrukkelijk, een douche aan het einde van een werkzame dag is zo verfrissend. Een duik in het verkoelende water van een zwembad, rivier, meer of zee, is zo gelukzalig. Overigens ook in een burkini; dat weet ik uit eigen ervaring..
Tijdens de afgelopen Ramadan hebben velen van ons vele uren niet gedronken en hadden we wellicht een kurkdroge mond en viel het spreken ons moeilijk. Maar de ‘vanzelfsprekende’ wetenschap dat er bij de iftar (de avondmaaltijd in de Ramadan) drinkwater zou zijn om onze dorst te lessen, maakte het draaglijk. Vanzelfsprekend is dit echter niet. Zijn we we ons daar wel voldoende van bewust en voldoende dankbaar voor deze ‘schijnbare’ vanzelfsprekendheid?
Zo ja, dan belooft Allah ons het volgende. In Soera Ibrahiem (14:7) staat:
“…Als jullie dankbaar zijn, dan zal Ik jullie nog meer geven..”
En in Soera ali-Imraan (3:144):
“..En Allah geeft een beloning aan degenen die dankbaar zijn.”
Ik ben dankbaar voor de lieve moslima die mij 30 jaar geleden leerde hoe ik zuinig met water woedoe kan verrichten. Vreselijk vind ik het om te zien hoe sommigen enorm veel water verspillen. Het water spettert rond voor slechts één kleine rituele wassing.
De adhaan voor het nachtgebed klinkt. Ik spoed mij – in deze warme zomernacht – naar ons tuinfonteintje voor mijn woedoe, alhamdoelillah.
Lees ook:
Duurzaamheid in islam: op weg naar een groener leven – op geitenwollensokken (deel 1)
Op weg naar een groener leven: duurzaamheid in de Koran (deel 2)