We weten dat onze gedachten enorm krachtig zijn. Ze kunnen onze gevoelens, emoties, ons gedrag en daarmee ons leven bepalen. Het is aan ons om onze gedachten te beheersen, zodat ze niet met ons aan de haal gaan. Het is aan ons om kracht te halen uit optimisme.
Diepe gedachten richten op Allah
We staan zelf aan het roer. De islam leert ons om te reflecteren (tafakkoer) en onze diepe gedachten te richten op Allah. Het aanschouwen van Zijn tekenen, het overpeinzen en toepassen van Zijn Schone Namen en eigenschappen, het stilstaan bij Zijn zegeningen en wonderen en de hoop op het Hiernamaals. Dit alles maakt deel uit van optimisme. Door ons denkproces op een positieve manier te beheersen, versterken we de effectiviteit van onze gebeden en andere vormen van aanbidding. Optimisme zorgt voor bevrijding van woede, depressie en angsten die ons in deze wereld overvallen.
Controle over onze gedachten
In tegenstelling tot wat vaak wordt gedacht, hebben we wel degelijk controle over welke gedachten we kiezen om te volgen. We hebben misschien geen keuze over welke gedachte zich op een bepaald moment in ons hoofd aandient; we hebben wel de keuze om deze te negeren of er gehoor aan te geven.
Onze vrijwillige gedachten zijn niets meer dan innerlijke verklaringen. Vandaar dat de regel is dat we alleen goede gedachten moeten hebben. Of onze geest een halt moeten toeroepen.
De profeet vrede en zegeningen zij met hem zei: “Wie in Allah en de Laatste Dag gelooft, dient het goede te zeggen of te zwijgen” (Sahih Boechaari)
We hebben wel degelijk controle over de gedachten die we volgen
Influisteringen
Vaak probeert Shaitan (de duivel) met slechte ideeën onze gedachten te beïnvloeden. Deze influisteringen hebben geen macht over ons, tenzij wij er voor kiezen om er naar te handelen. Negatieve gedachten werken als een dominospel en stapelen zich snel op. Ze leveren ons echter niets op.
Dus als je je in een negatieve spiraal van gedachten bevindt, tracht dan onmiddellijk om de negatieve gedachten te stoppen en te vervangen. Spoor de negatieve gedachten op en probeer krachtige innerlijke positiviteit op ze af te sturen. Zo doe je hun effect teniet.
De profeet vrede en zegeningen zij met hem zei: “Laat een slechte daad opvolgen door een goede daad.” (Sahih At Thirmidhi)
Positieve gedachten
Positieve gedachten brengen aangename gevoelens met zich mee. Alsook goede daden, gemoedsrust, dankbaarheid, rust, tevredenheid en andere positieve emotionele gemoedstoestanden. Positieve gedachten zijn onder andere goed denken over Allah en hoop op het paradijs. Het gedenken van de profeten, onze zegeningen, onze goede daden enzovoort. Positieve gedachten zorgen voor wijsheid en verlichting in het hart.
Negatieve gedachten
Negatieve gedachten aan de andere kant veroorzaken slechte gevoelens. Woede, nijd, jaloezie, haat, angst, depressie en andere negatieve emotionele gemoedstoestanden. Negatieve gedachten zijn onder andere het piekeren over deze wereld en onze rijkdom. Denken aan onze status, mensen die we niet leuk vinden of die ons onrecht hebben gedaan, enzovoort. De oorzaak van deze negatieve gedachten is de gehechtheid aan deze vergankelijke wereld. Haar valse beloftes en materialisme. Deze ziektes vertroebelen het hart en voorkomen de zuivering ervan.
Aboe Sulayman moge Allah tevreden zijn met hem zei: “De gedachte aan deze wereld is een sluier over het Hiernamaals en een straf voor het volk. De gedachte aan het Hiernamaals brengt wijsheid en leven in het hart voort. Wie naar de wereld kijkt als zijn beschermer, zal haar misleidingen accepteren.” (Hilyat al-Awliyā 14447)
Wereldse zaken
Niet alle gedachten over de wereld zijn slecht. Denken aan iets waar Allah ons in de wereld mee heeft gezegend bijvoorbeeld is gunstig. En we hebben de plicht om voor onze wereldse zaken te zorgen, onze werkverplichtingen na te komen, onze rekeningen te betalen, onze vertrouwensrelaties te vervullen, enzovoort. We moeten over deze dingen nadenken voor zover ze nodig en nuttig zijn.
We moeten bijvoorbeeld nadenken over hoe we een project op het werk zullen aanpakken. Maar het kan voorkomen dat iemand op het werk een gemene opmerking maakt of iets doet wat je irriteert Als we voortdurend blijven stilstaan bij deze negatieve interacties, zullen ze ons veel schade toebrengen en geen enkel voordeel opleveren. Dit onnodig werelds denken wijs je best gewoon af.
Dat iemand zich enkel bezighoudt met zaken die hem aangaan en hem voordeel opleveren is werkelijk een stap op weg naar een verheven islamitisch karakter. De profeet vrede en zegeningen zij met hem zei: “Wat blijk geeft van iemands goede Islam, is dat hij datgene laat wat hem niet aangaat.” (Sahih At Thirmidhi)
Ibn Al Qayyim schreef: “De meest nuttige remedie is dat je jezelf bezighoudt met gedachten over wat je zou moeten bezighouden en niet over dingen die je niet aangaan. Denken aan wat niet belangrijk voor je is, is de deur van elk kwaad. Wie nadenkt over wat hem niet aangaat, zal mislopen wat hem wel aanbelangt.” (al-Fawā’id 1/175)
Negatieve gedachten werken als een dominospel en leveren niets op
Verlichting
Dit betekent dat je je enkel bezighoudt met wereldse gedachten voor zover nodig. Leer ook om je geen zorgen te maken over zaken die buiten jouw macht en controle liggen. Als we ons constant zorgen maken of overstuur raken door dingen die we niet kunnen veranderen, zal dat onze aandacht wegnemen van wat we wel kunnen veranderen.
Als we begrijpen wat het effect is van positieve en negatieve gedachten en wat een invloed deze uitoefenen, dan rest ons nog het ombuigen van ons denkproces. We dienen ons te richten op positieve gedachten en we dienen te leren om negatieve gedachten af te blokken. Wijs ze af voordat ze je in een neerwaartse spiraal brengen.
Veel van de metgezellen van de profeet beschouwden de vaardigheid om positief te denken en gedachten te sturen als verlichting van waar geloof.
Amir Ibn Abdi Qais moge Allah tevreden zijn met hem zei: “Ik hoorde van meer dan een of twee of drie van de metgezellen van Mohammed vrede en zegeningen zij met hem dat zij zeiden dat het licht van het geloof in reflectie zit. ” (Al Durr-Al Manthur 3:190)
Optimisme in islam
Denken aan de zegeningen van Allah is een daad van aanbidding op zich die leidt tot dankbaarheid, tevredenheid en geluk. Het kost ons geen noemenswaardige inspanning en toch levert het geweldige resultaten op in het leven.
Omar Ibn Abdoel Aziz moge Allah tevreden zijn met hem zei: “Allah de Verhevene gedenken is goed, maar Allah’s zegeningen gedenken is de beste daad van aanbidding.” (Tafsir Ibn Kathir: 3:190)
Dit alles wijst erop dat de gelovige optimistisch en niet pessimistisch of cynisch moet zijn. Er zijn geen voortekenen in de islam (of tekenen die de toekomst voorspellen), maar een gelovige verwacht steeds het beste van Allah. Zelfs al kent hij de uitkomst niet.
De profeet vrede en zegeningen zijn met hem zei: “Er zijn geen voortekenen, maar wees optimistisch.”Men zei: ‘O boodschapper van Allah, wat is optimisme?’ De profeet zei: “Een rechtvaardig woord dat één van jullie hoort.”
En in een andere overlevering zei de profeet: “Ik sta versteld van optimisme: het is een goed of vriendelijk woord.” (Sahih Boechaari 5422)
Ibn Abbas levert over: “De boodschapper van Allah, vrede en zegeningen zijn met hem, was optimistisch en volgde geen slechte voortekenen en hij hield van mooie namen.” (Sahih Musnad Ahmed)
Invloed van optimisme op onze aanbidding
Positief denken en optimisme zijn erg belangrijk omdat ze betrekking hebben op onze gebeden, smeekbeden en andere daden van aanbidding. Het gebed of de smeekbede die worden verricht met zekerheid dat Allah zal antwoorden, zijn veel effectiever en heilzamer dan een zwak gebed. Om deze reden heeft de profeet vrede en zegeningen zijn met hem ons gezegd om tot Allah te bidden met de zekerheid dat Hij zal antwoorden.
De Boodschapper van Allah vrede en zegeningen zijn met hem zei: “Wanneer een van jullie smeekt, laat hem dan smeken met de zekerheid en men zou niet moeten zeggen : O Allah, geef mij als je wilt. Er is niemand om Allah te dwingen.” (Sahih Boechaari)
In een andere overlevering zei de profeet: “Roep Allah aan met de zekerheid dat Hij jou zal beantwoorden.” (Hasan At Thirmidhi 3479)
Dit betekent dat we moeten bidden met het geloof dat Allah ons op de beste manier beantwoordt. Ibn Hajjar vertelt hierover: “De betekenis van vastberadenheid is om volhardend te zijn met de smeekbede en om er zeker van te zijn dat het gevraagde zal plaatsvinden.” (Fath al-Bari 5979)
Het goede verwachten van Allah
An Nawawi schrijft: “Hoesn al-zann is dat je goede verwachtingen hebt dat Allah jou zal beantwoorden.” (Sharh Sahih Muslim 2678)
Als je een smeekbede verricht, moet je bevestigen met je gedachten en je hart dat Allah je ongetwijfeld zal horen en beantwoorden. Laat het gebed tot je hart en onderbewustzijn doordringen.
Soms komt het antwoord echter niet zoals we verwachten. Maar zolang we blijven bidden en het goede blijven verwachten, is het antwoord al vervuld, ook al weten we niet hoe. Smeekbeden die geen zonden bevatten worden op drie manieren verhoord door Allah: Of je smeekbede wordt beantwoord, of het antwoord op je smeekbede krijg je in het Hiernamaals of het kwade wordt van je weggehouden. (Ahmad)
