De metgezel Ibn Abbaas moge Allah tevreden over hem zijn zei ooit: “Het fundament van het leven is om beproefd te worden.” Je kunt beproevingen niet vermijden, of je nu wel of niet gelooft, of je nu moslim of andersgelovig bent. Vele mensen zullen vandaag de dag een beproeving als bijvoorbeeld ziekte en werkloosheid als iets negatiefs zien, maar als moslim zou je er juist anders tegenaan moeten kijken. Want door beproevingen leer je jezelf kennen, je ware aard en je zwakheden.
Je ware aard leren kennen
Tijdens beproevingen leer je je ware aard kennen. Wanneer je noodgedwongen niet naar buiten kunt, is het de vraag hoe je bent als je alleen bent. Ben je dan net zo vrolijk, productief en actief als wanneer je onder de mensen bent? Als het antwoord ‘nee’ is, zegt dit iets over de toestand van je hart. Het kan zomaar zijn dat je (onbewust) jarenlang alleen maar ar riyaa’ (pronken met aanbidding) hebt getoond en dat je aanbidding niet met zuivere intentie was.
Reflecteer daarom op onderstaande vragen en wees eerlijk naar jezelf toe. Hoe is het met jouw hart gesteld?
Door beproevingen leer je jezelf beter kennen (foto: Rabia Karaman)
Reageer jij af op je naasten?
Is de pijn (of welke beproeving dan ook) een reden om je af te reageren op jouw familie of vrienden, om ze op een of andere manier te kwetsen? Of is het juist je bedoeling om er alles aan te doen om je band met hen te verstevigen? Uiteraard kan het onbewust gebeuren dat alles een prikkel vormt, maar wanneer je gedrag ondanks de pijn buiten anders is dan thuis, moet je vanuit zelfreflectie jezelf die vragen stellen. Zo was er ooit iemand die actief was in het uitdragen van islam. Als een broeder belde was hij nederig en beleefd maar wanneer zijn moeder belde, verhief hij zijn stem. Wees eens eerlijk: hoe zit het met jou?
Waar zoek jij je genezing?
Mensen grijpen snel naar films, series en games als ze zich niet goed voelen. Of ze gaan op vakantie of bezoeken een psycholoog. Los van het feit dat veel van die zaken alleen maar zorgen voor verharding van je hart, is het belangrijk je te realiseren dat het de Koran is waarbij de harten rust vinden. Het is wellicht een cliché, maar je moet er ook echt in geloven, net zoals in concepten als tawakul (volledige vertrouwen in Allah) en sabr (volharding en geduld).
De Koran is shifaa’ (genezing). Zowel voor de harten als voor daadwerkelijke fysieke pijn en mentale problemen. De Koran biedt constant een perspectief van al Aakhira (Hiernamaals). Soewwar (hoofdstukken in de Koran, meervoud van soera) als al-Kawthar, ad-Doeha en al-Inshiraah hebben troost aan de Profeet ﷺ geboden toen hij het moeilijk had. Welke soera raakt jouw hart?
Wie is jouw voorbeeld?
Wat jij ook meemaakt, de profeten hebben het al meegemaakt en meer en zwaarder dan dat. Zelfs het overlijden van de Profeet ﷺ was géén reden voor de metgezellen om op te geven. Integendeel. Abu Bakr moge Allah tevreden met hem zijn reciteerde bijvoorbeeld het volgende: “En Mohammed is niet meer dan een boodschapper. Vóór hem zijn zeker boodschappers heengegaan. Als hij (eveneens) komt te sterven of gedood wordt, zouden jullie je dan op je hielen keren (d.w.z. het geloof de rug toekeren)? En wie zich op zijn hielen keert, zal Allah geen enkele schade berokkenen. En Allah zal de dankbaren belonen.”
Zoek jij het paradijs op aarde? Foto: Rabia Karaman
Vind jij jezelf een slachtoffer?
Deze wereld is een paradijs voor de ongelovigen. Dit heeft effect op de keuzes die ze maken. Hoe zit het met jou? Zoek jij het paradijs op aarde of kies jij voor het Hiernamaals? Koester jij de gunst van de islam of verwaarloos jij je geloof? Ga jij door tot al yaqien (de dood) je bereikt?
Stel: je gelooft in al-Aakhira (Hiernamaals), in Djannah (Paradijs), in beloning, in geduld, standvastigheid, maar in hoeverre zet je dit geloof om in daden? Ja, je kunt het echt zwaar hebben, maar de oplossing ligt niet bij opgeven of zielig gevonden willen worden. Allah zal onze oprechtheid constant testen.
Vraag je daarom af: waarom wil ik begrip? Is dat oprecht om je hart te luchten, anderen te informeren of omdat er een leegte bestaat? In het laatste geval zegt dit weer iets over je band met Allah. Realiseer je dat Hij Degene is die deze leegte weer kan opvullen.
Ben jij in staat om te relativeren?
Denk jij weleens na over het leed van de oemma (de moslimgemeenschap), aan mensen die beproefd zijn met dingen waar Allah jou van heeft gevrijwaard?
Het is opnieuw een cliché, maar wanneer je dit vaak genoeg doet, zul je beter in staat zijn om jouw problemen te relativeren. Het zal bijdragen aan een betere gemoedstoestand.
Ben jij kritisch naar anderen of ben jij dankbaar?
Schrijf mensen niet af als ze er niet altijd voor je kunnen zijn. Vergeet niet alle goedheid van hun kant. Weet dat ze wellicht in het geheim dua (smeekbede) voor je doen, je financieel bijstaan bij dure behandelingen, je appen om te vragen hoe het gaat etc. En vraag jezelf ook altijd af in hoeverre je zelf anderen helpt en naar ze vraagt, voordat je met je vinger naar anderen wijst.
Realiseer jij je dat je als gelovige geen verliezer bent?
Als gelovige is er altijd een win-winsituatie. Als het ‘goede’ je treft, ben je dankbaar en als het slechte je treft, ben je geduldig. En let wel! Het goede kan ook een zware beproeving zijn. Wellicht is dat je redding omdat je daarvoor onachtzaam was of een bepaalde zonde of zonden verrichtte. Zo zijn er voorbeelden van mensen die verlamd zijn geraakt. Ze kunnen nooit meer lopen. Maar daardoor zijn ze wel teruggekeerd naar Allah. Besef dan ook dat Allah goed en slecht bepaalt. En het kan zijn dat het slechte – een zware beproeving – juist een enorme gunst is, terwijl ‘succes’ in een wereldse zaak wellicht je vernietiging betekent omdat je daardoor Allah vergeet.
Leer jij van je fouten?
Probeer altijd zelfkritisch te zijn en na te denken over eventuele zonden en ziekten van het hart. Wellicht blijft Allah je dezelfde beproeving geven om je iets te leren. Je zult telkens nieuwe mensen op je pad tegenkomen of in nieuwe situaties terecht komen, maar je maakt steeds weer hetzelfde mee. Herken je dit? Het is aan jou om ervan te leren en na te denken over je band met Allah. Of het nu gaat om persoonlijke aanbiddingen, transacties, band met familie, medemens, de oproep tot islam etc.
Allah is Degene die je kan bevrijden
Je bent afhankelijk van Allah
Besef dat je afhankelijk bent van Allah. En niet alleen wanneer je zwakte ervaart; ook jouw succes is afhankelijk van Allah! Hoeveel mensen ook voor je klaarstaan, weet dat het de Schepper is die de uiteindelijke Helper is. Hij is Degene die je kan bevrijden.
Wanneer je iedereen om je heen – behalve Allah – om hulp vraagt, Zijn Boek negeert, denkt dat Allah je smeekbede toch niet zal verhoren en niet vertrouwt op wat Hij heeft voorbestemd, dan moet je niet versteld staan dat jij je ongelukkig voelt.
Dat Allah ons moge bijstaan. En dat wij deze aya uit Soera al Baqara mogen onthouden:
“Of dachten jullie werkelijk dat jullie het Paradijs zullen binnentreden zonder dat jullie het gelijke overkomt van dat wat degenen die vóór jullie zijn heengegaan is overkomen? Zij werden door ellende en tegenspoed getroffen en zij waren zo geschokt dat zelfs de Boodschapper en degenen die met hem geloofden zeiden: ‘Wanneer komt de Hulp van Allah?” Weet dat de Hulp van Allah nabij is’.” (Koran, 2:214)
