Overal is een reden voor en moeilijkheden duiken niet zomaar op in je leven. Wanneer je moeite, angst, spanning of pijn ervaart, observeer en analyseer dit dan. Het is een teken dat iets in je leven moet veranderen. Het leven probeert je iets te leren.
Wel vaker heb ik me afgevraagd waarom we te maken krijgen met moeilijkheden. Ik wist wel dat er een wijsheid achter zat, maar begrijpen deed ik nog niet. Daarom liet ik mij inspireren door lezingen van sheikh Omar Suleiman, Mufti Menk en Moutasem Al Hamedy. Doordat zij een compleet nieuw licht op het onderwerp werpen, hebben moeilijkheden een andere lading gekregen.
Jouw focus
In mijn zoektocht naar het antwoord of de slechte dingen die ons overkomen… Wacht eens even.… De slechte dingen? Wat is slecht en wanneer is iets slecht? Wie bepaalt dat? Je bent op reis met je familie en maakt een auto-ongeluk mee. De één ziet met pijn in zijn hart zijn peperdure auto in vlammen opgaan en de ander zegt alhamdoelillah mijn gezin is ongedeerd. Voor de één is het een financiële klap en de ander realiseert zich alleen nog maar meer hoe gezegend hij is met zijn familie en hoe dierbaar zijn familieleden voor hem zijn.
Het ongeluk bepaalt niet of het iets slechts is, die keuze maak jij. Waar jij de focus op legt, dat is wat er toe doet. Was het dus iets slechts? Wel als het je niets heeft opgeleverd en je het alleen maar ziet als een verlies. Je maakt dan zelf van de gebeurtenis een last in plaats van een zegen. Die keuze maak jij. Vergeet daarbij niet dat jouw perceptie soms een blinde vlek vormt, waardoor je onnodig vecht met de (juist mooie) realiteit.
In een voor mij moeilijke periode werd er nog een schepje bovenop gedaan. Het slechte nieuws dat ik er een derde studiejaar vertraging bij had gekregen viel zo zwaar dat ik in tranen naar buiten liep. Ik was de controle over mijn leven al twee jaar kwijt en nu werden ook mijn geduld en zelfvertrouwen op de proef gesteld. Tegelijkertijd was het een financiële klap en een aanslag op mijn tijd. De tranen bleven vallen. En precies op dat moment, op nog geen anderhalve meter afstand, reed er een rouwstoet voorbij mij. Subhan’Allah.
Dat moment vergeet ik nooit meer. De klap die de realiteit mij gaf was zo heftig dat ik van het één op het andere moment inzag hoe onbenullig mijn probleem was. In vergelijking met de dood en in vergelijking met andermans problemen was mijn probleem niets meer dan een luxeprobleem.
Op die dag leerde ik de kracht van mijn focus kennen.
De Engelstalige quote van Dale Carnegie beeldt de keuze die je hebt heel mooi uit: “Two men looked out from prison bars. One saw mud. The other stars.”
De Profeet ﷺ legde het uit met een tekening
Ibn Masoed heeft overgeleverd dat de Profeet ﷺ een vierkant tekende in het zand. Hij zette daar een horizontale lijn in die buiten de vierkant uitstak. Vervolgens plaatste hij allemaal verticale lijnen rondom die horizontale lijn. Sommige van de verticale lijnen raakten de horizontale lijn wel en andere niet.
Het vierkant staat symbool voor het leven van de mens. Zijn levensduur reikt niet verder dan van de ene zijde van het vierkant tot aan de andere kant ervan. En de lijn die erdoorheen en zelfs daar buiten loopt, dat zijn zijn verlangens. De mens zal altijd meer willen dan het leven hem te bieden heeft of dan de tijd die God hem geeft om ze te realiseren. De verticale lijnen die soms wel en soms niet in contact komen met de levenslijn zijn de hindernissen die op je pad liggen. Ook wel de tests genoemd. Met sommige daarvan zul je wel geconfronteerd worden en met andere weer niet. En iedere test kan een andere invulling hebben. De ene keer word je getest met je vermogen, dan in je huwelijk en weer een andere keer is het weer je werk.
Waarom je leven niet vlekkeloos verloopt
Weet je waarom die hindernissen er überhaupt zijn? Stel je ze voor als wegblokkades die er zijn om jou af te remmen. Als mens ben je zo bezig met leven en overleven dat je door de drukte je eigen ondergang niet ziet aankomen. Dit terwijl de dood een feit is. En toch ben je er niet (genoeg) mee bezig.
Met volle vaart rijd je op de muur af, genaamd de dood. De hindernissen alarmeren jou, ze herinneren je eraan en proberen jou te vertragen. Zij zijn de stoplichten, de politie, de verkeersborden en alle andere toeters en bellen die jouw aandacht proberen te vangen opdat je afremt. Het is de bedoeling dat je stilstaat. Stilstaat in het leven, zodat je nadenkt over wat er werkelijk toe doet.
Want dit leven is een test en de test heeft een deadline.
Wanneer Allah jou test met je gezondheid, herinnert dat jou er hopelijk aan dat er een dag zal zijn waarop jij geen gezondheid meer hebt. Op die dag stopt je hart met kloppen. Zit je financieel krap, dan herinnert dat jou hopelijk aan de dag waarop jouw geld niets meer voor je betekenen kan. En komt er een familielid te overlijden, herinnert dat jou eraan dat ook jij je leven zult verliezen.
Allah vertraagt je tempo met behulp van hindernissen, zodat jij niet in volle vaart de muur des doods zult raken. En zodat je je herinnert waarom je hier op aarde bent. De hindernis zou jou dichterbij God moeten brengen en dus dichterbij het Paradijs. Kortom Allah wenst jou het beste toe… omdat Hij van je houdt.
Verborgen schatten
Soms val je omdat er in de pijn, in de ellende iets is wat je moet vinden. Rust, meer geloof, geduld, zelfbeheersing, vertrouwen, tevredenheid of wijsheid. Wat het goede ook is, train jezelf om het te vinden in iedere situatie. Het helpt je om na de val weer (sneller) op te staan. En soms onthult de ware reden zich niet direct. Enkele van de meest prachtige hoofdstukken in je leven krijgen pas veel later een titel.
Halsoverkop vertrokken we, nadat we te horen hadden gekregen dat mijn opa op sterven lag, Allah yarhamhoe. Net aangekomen in Noord-Frankrijk werd ons meegedeeld dat hij zich niet meer onder de levenden bevond. En eenmaal in het Zuiden klapten we dicht bij het bericht dat ze hem zelfs al begraven hadden. Diezelfde nacht klapte ook onze achterband en maakten we een ongeluk mee, waarbij onze auto total-loss was. Zonder onze spullen werden we naar het ziekenhuis vervoerd om verzorgd te worden. Alhoewel we meerdere talen machtig waren, viel nu net de Spaanse daar niet onder. Hotels en motels waren volgeboekt, lege ziekenhuisbedden waren er niet en dus moesten we op plastic stoelen de nacht doorbrengen. Daar stond ik dan zonder spullen, voedsel, de taal, een bed en zekerheid. Alles wat ik altijd zo vanzelfsprekend vond, was opeens weg. Het was een dag om nooit te vergeten.
Ik was de enige die helemaal niets lichamelijks had opgelopen, alhamdoelillah, maar mentaal was de schade enorm. Van de vrolijke praatgrage Sarah was geen sprake meer. Ik was verschrikkelijk serieus en saai geworden en zag in niets of niemand meer iets goeds. Met als gevolg dat ik meer dan een jaar lang weigerde te praten.
Je begrijpt dat ik de afgelopen 13 jaar die dag altijd heb beschouwd als de ergste dag van mijn leven. Sinds een paar maanden ben ik tot het inzicht gekomen dat die dag eigenlijk één van de beste dagen van mijn leven is. Het effect van die dag was zo invloedrijk dat het mij veranderd heeft als mens. En alhoewel dat -mijn ernstige periode- op het eerste gezicht een slecht resultaat lijkt, is het niet zo. Het heeft er namelijk voor gezorgd dat ik keuzes heb gemaakt die ik anders waarschijnlijk nooit gemaakt zou hebben.
Keuzes waar ik tot de dag van vandaag de vruchten van pluk. Ik heb mij dat alleen nooit gerealiseerd, tot voor kort dus. Alhoewel ik heel vaak aan die dag heb terug gedacht en dat verhaal al tig keer heb verteld aan anderen, is dat kwartje pas recent gevallen.
De gift van moeilijkheden
De transformatie die je meemaakt wanneer je het goede inziet van moeilijkheden is subliem. Er overkomt je dan iets heel moois: harde tijden verzachten harde harten. Want of je nu toevlucht zoekt bij Allah of dat je Hem dankbaar(der) bent geworden, je groeit erdoor zodat je dichterbij Allah komt.
Dus wanneer je merkt dat je in de problemen zit, beschouw jezelf dan als gezegend. Want pas wanneer je hart verzacht is, zullen je haren rechtop gaan staan bij het horen van Koranverzen. Pas dan realiseer je je hoe nodig en hartverwarmend de islam is.
Beschouw een beproeving als een wake-up call en iedere wake-up call als een gift.
Vele geleerden halen hierbij het volgende vers aan: Inna ma3al 3osri yoesra. Voorwaar, met de moeilijkheid komt de verlichting. Merk het woord ‘met’ op. De verlichting zit ín de moeilijkheid. Dus nogmaals: train jezelf om deze te vinden.
De wijsheid en verlichting openbaren zich vaak op hun best nadat de moeilijkheid voorbij is en je je realiseert dat je een compleet ander persoon bent geworden. Een persoon met een hoger niveau van iman, verbeterd gedrag of die op een andere manier vooruitgang bereikt heeft in één of meerdere aspecten van het leven.
Nog een aantal mooie quotes
- “Geluk hangt niet af van wat je hebt of wie je bent. Het hangt alleen maar af van wat je denkt.” – Boeddha
- “Ego zegt: zodra alles op zijn plek valt, zal ik vrede vinden. De ziel zegt: vind vrede en alles zal op zijn plek vallen.” – Marianne Williamson
- “Als wij niet dankbaar zijn voor wat we reeds hebben, wat maakt dan dat we denken gelukkig te zullen zijn met nog meer?” – Onbekend
- “Vergelijking (omtrent wereldse zaken) is de rover van geluk.” – Theodore Roosevelt
- “Wat ons het meest verpest is het beeld dat we hebben van hoe het zou moeten zijn.” – Socrates
- “Sommige mensen voelen de regen en anderen worden alleen maar nat.” – Bob Marley
- “De geest van een persoon is zo krachtig. We kunnen dingen uitvinden, creëren, beleven en vernietigen met gedachten alleen.” – Onbekend
- “Wat jouw gedachten bezighoudt, beheerst jouw leven.” – Rob Bell
- “De meest duistere nachten produceren de meest heldere sterren.” – John Green
- “Als je zou willen, kun je miljoenen redenen vinden om het leven te haten en boos te zijn op de wereld. Of, als je zou willen, kun je miljoenen redenen vinden om van het leven te houden en gelukkig te zijn. Kies wijs.” – Cari Welsh
- “Hindernissen zijn dingen die iemand ziet als hij zijn ogen van het doel afhaalt.” – E. Joseph Cossman
Wanneer je je soms op een donkere plek bevindt, denk je dat je begraven bent, terwijl je in werkelijkheid juist geplant bent. Bekijk de eye-openende video’s van de drie geleerden hieronder. Onthoud dat moeilijkheden onvermijdelijk zijn en dat groeien – naar Allah toe – een keuze is.
Jouw leven heeft vele lessen voor je, maar heeft ook een deadline. Het slechte nieuws is: de tijd vliegt voorbij. Het goede nieuws: jij bent de piloot. Mocht jij op dit moment met moeilijkheden te maken hebben, wens ik dat Allah je last verlicht. Wat je zelf kunt doen is, naast het verleggen van je focus, het verrichten van smeekbedes en het geven van sadaqa. Kijk ook zeker de video hieronder over het vernieuwen van je belofte aan Allah.
Hoofdafbeelding: Piknik