Een jaar na de start in de Blauwe Moskee staat de projectgroep ‘Jongeren in de moskee’ nu op eigen benen. Met een eigen logo en Facebookgroep. Woordvoerster Fatiha vertelt: “We hebben zelf ook allemaal pubers en zagen dat er vanuit de islamitische weekendscholen bijna geen aanbod is voor tieners. Terwijl dat juist van groot belang is, omdat kinderen na de basisschool in een cruciale fase van hun leven belanden.”
Tijdens de bijeenkomsten van Zusters Voor Zusters kwam de wens om iets speciaal voor jongeren te organiseren steeds weer naar boven. Fatiha: “Iedere keer hadden we het erover maar kwam het er niet van. Het zaadje was geplant maar we hadden nog geen idee van wat we gingen doen en voor wie. Daarom besloten we een enquête te doen onder moeders en hun dochters.
Moeders en dochters
Die enquête leverde ons veel waardevolle informatie op. De behoefte om iets voor jonge meiden te gaan organiseren bleek groot. Het was een wens die breed gedragen werd in het netwerk van Zusters voor Zusters. Er was voldoende vrouwkracht, ruimte voor het uitvoeren van de plannen en we hadden de backup van het bestuur van de Blauwe Moskee. Na een jaar lang brainstormen bleken we klaar voor het echte werk. We vormden met een diverse groep zusters een projectgroep en zijn gestart met de uitvoering. Ieder vanuit zijn eigen achtergrond en specialisme.”
“Onze groep vindt een open communicatie tussen moeder en dochter erg belangrijk”
Volgens Fatiha ligt de kracht van de groep in het feit dat de lezingen en activiteiten passen in de belevingswereld van de jongeren. “We maken duidelijk dat de meiden naar de moskee kunnen komen zoals ze in hun dagelijks leven zijn. Ook betrekken we de moeders zoveel mogelijk bij onze keuze van onderwerpen. Onder andere door het jaarlijks organiseren van moeder- en dochterdagen. We vinden een open communicatie tussen moeder en dochter erg belangrijk. Zeker bij onderwerpen die gevoelig liggen zoals menstruatie, verliefdheid en seksualiteit. Maar bij de maandelijkse bijeenkomsten voor de meiden zelf zijn de moeders niet welkom. Daarin zijn we heel duidelijk! Zodat de meiden zich niet beperkt voelen om vrij uit te spreken.”
Van 12 tot 19 jaar
Qua leeftijd liggen de grenzen bij 12 tot 19 jaar. “We merken dat de reacties van de meiden per onderwerp verschilt. Het niveau op het gebied van islam blijkt erg divers en ook verschilt het per leeftijd hoeveel ze weten en waar hun interesse liggen. We merken wel dat in de jongere categorie een lezing in combinatie met een activiteit beter werkt. Bij de oudere meiden is dat niet echt nodig.”
“Voor allemaal geldt dat een vertrouwde en betrokken sfeer én de nodige humor en gezelligheid een grote rol spelen. Het luisteren naar lezingen is voor sommigen echt een uitdaging. Daarom kiezen we bewust voor interactieve bijeenkomsten. En veel ruimte voor vragen. Dat onze opzet aanslaat, blijkt uit de opkomst. Gemiddeld vijftig meiden per bijeenkomst, eigenlijk gelijk vanaf de start. En belangrijker nog: de meiden zijn heel open en toegankelijk. En ze geven ons fantastische feedback.”
Interactief
Wat maakt een lezing eigenlijk interactief? Ik mag namens Qantara – bij hoge uitzondering want ik ben ook moeder! – een lezing bijwonen. Het onderwerp is social media. De spreekster is zorgvuldig uitgekozen. Ze werkt bij Qpido, een expertisecentrum voor vragen van jongeren, ouders en professionals over liefde, relaties, grenzen, dwang en seks. Door haar dagelijkse contacten met slachtoffers van grooming en sexting kan ze de gevaren benoemen met aansprekende voorbeelden.
Ze heeft een natuurlijk overwicht op de meiden. Gewoon omdat ze op hun niveau gaat staan en veel open vragen stelt. Soebhan’Allah, ik zit met grote bewondering te kijken hoe ze het aanpakt! Zeker als ze vertelt over hoe ze een vader moest gaan vertellen over hoe zijn dochter zwaar in de problemen was gekomen. En dat hij toen zei dat hij zijn dochter niks kwalijk nam en haar weer gelukkig en veilig wilde zien. Mooi om ook de positieve verhalen te horen.
Vanuit de open vragen komen de thema’s waarop de spreekster voortborduurt. Over hoe zowel zenders als ontvangers van naaktfoto’s medeplichtig zijn aan kinderporno en hoe groot de invloed kan zijn als je op die manier een zedendelict op je naam hebt staan. Hoe je vooral moet luisteren naar je onderbuikgevoel. Dat je nu al kunt nadenken over naar wie je toe zou kunnen gaan als je zelf in zo’n situatie terecht komt. En dat zoiets iedereen kan overkomen, ook al ben je helemaal niet uitdagend gekleed!
De meiden zijn muisstil als ze met een advies afsluit over het openbaar maken van andermans fouten. Ze wijst ons erop dat als jij een zonde van een ander bedekt in dit leven, Allah dat voor jou zal doen op de Dag des Oordeels. Dat Allah vergevingsgezind is en dat je advies het beste één op één kunt geven. Wees lief voor jezelf en elkaar. Dat is de les waarvan ze wil dat die blijft hangen. Maar dan wel na een blik op de soms donkere werkelijkheid…
Nieuwe kennis
Niet alleen de meiden leren veel, ook de organisatoren en begeleiders noemen elke bijeenkomst een grote les. Fatiha: “We voelen ons gezegend met alle nieuwe praktijkkennis die we opdoen en willen dat ook graag aan anderen doorgeven. We hebben alles vastgelegd in een draaiboek, vrij te gebruiken voor iedereen die ook zo’n groep wil opzetten. We zouden in onze eigen moskee ook graag een groep voor jongens starten. Maar daar is een harde kern van mannen/vaders voor nodig en die is er op dit moment nog niet.”
“We proberen de meiden enthousiast en nieuwsgierig te maken”
De meiden naar de moskee toe krijgen is de eerste stap. “Je moet ze enthousiast en nieuwsgierig maken naar de bijeenkomsten. Zorgen dat je ze aanspreekt op vraagstukken die vanuit huis heel herkenbaar zijn. Maar het blijven pubers en die zijn niet altijd te peilen. Het is een uitdaging om geschikte activiteiten te bedenken. We proberen zoveel mogelijk professionals uit ons netwerk erbij te betrekken.
Interactieve workshops
Een van onze eerste bijeenkomsten was een workshop van een schoonheidsspecialiste die de meiden leerde hoe ze een eigen natuurlijk gezichtsmasker konden maken. Voor Ramadan hielden we een high tea waarin de meiden tips kregen over hoe ze zelf hun doelen voor de Ramadan konden voorbereiden. Ook hebben we een reeks waarin liefde centraal staat: liefde voor Allah, liefde voor de Koran en liefde voor het gebed.
Daarnaast is seksualiteit een belangrijk thema. Vaak weten ouders niet hoe ze dit thuis moeten bespreken, omdat zelf ook nooit die voorlichting hebben gehad. Het ontbreekt hen aan de juiste kennis en ervaring. De meeste meiden op onze bijeenkomsten komen uit gezinnen waar het nog steeds taboe is om het over seksualiteit te hebben. Thuis, waar en met wie dan ook, je hebt het er gewoon niet over. Met als gevolg dat vele meiden tot aan het moment van trouwen onwetend zijn op seksueel gebied. Daarom willen wij daar een speciale bijeenkomst voor organiseren met een professional die echt gespecialiseerd is in het voorlichten van deze jonge doelgroep. Zo wordt de moskee een veilige plek waar ze graag zijn. Wat wil je nog meer!”
