Nuhiye Cagli (45) uit Amersfoort heeft net een feestelijke opening van de winkel achter de rug. Het is een nieuw avontuur waar zij zich op heeft gestort. Haar vriendin Safiye Dede (37) komt langs om haar te feliciteren, maar ook om haar hart bij Nuhiye uit te storten. Na anderhalf jaar hebben ze afscheid moeten nemen van hun pleegkind. Ze is terug geplaatst bij de moeder. Haar gezinsleden en zij hebben het er maar moeilijk mee. Ze waren zo aan het meisje gehecht.
Het begon in 2009. Via de stichting Rahman Educatief Centrum werden Turkse gezinnen opgeroepen een informatiebijeenkomst van de pleegzorginstelling De Rading over pleegzorg bij te wonen. Initiatiefnemer was Mustafa Demir, die zelf al eerder een cursus had afgerond als pleegouder. De belangstelling was groot. Maar toch meldden de meeste bezoekers zich naderhand niet aan. “De meeste moslims willen de verantwoordelijkheid toch niet dragen. Ze willen geen moeilijkheden in huis halen,” zegt Nuhiye. “Als het een meisje is, zeggen ze dat het haram (verboden) is om alleen bij de man te blijven en als het een jongen is, zou de vrouw een hoofddoek moeten dragen. Dat vinden ze te ingewikkeld,” vult Safiye aan.
Cursus tot pleegouder
Vier gezinnen reageerden enthousiast en besloten de cursus tot pleegouder te volgen. Of eigenlijk voelden zij zich eerder ‘aangesproken’. Zij voelden het als een kans om iets te betekenen, iets te doen voor een ander. “We hoorden tijdens de informatiebijeenkomst dat er weinig moslimpleegouders waren. We voelden ons verantwoordelijk. Ik dacht: nu ik weet wat de kinderen meemaken, hoe moet ik dan straks antwoord geven aan Allah als Hij mij ter verantwoording roept?”
Het duurde nog best een tijdje voordat het eerste pleegkind geplaatst werd. Nuhiye was als eerst aan de beurt. Maar zij zorgde er dan ook wel voor, dat zij ‘in the picture’ bleef. “Ik had best vaak telefonisch contact met De Rading, omdat ik het zo lang vond duren. Dat heeft klaarblijkelijk geholpen.” Toch duurde het een jaar voordat het eerste pleegkind zich aandiende. “Een Marokkaans jongetje van 2 ½ jaar oud. De ouders waren gescheiden. Ze hadden samen drie kinderen. Een broer bleef in de instelling wonen. Een andere broer was in een ander gezin geplaatst. Het jongetje was eerst ondergebracht bij een Nederlands gezin, maar hun eigen kind van vijf jaar oud wilde de aandacht niet delen.” Zo kwam hij bij Nuhiye terecht. Na een paar maanden werd het mannetje teruggeplaatst bij zijn biologische moeder. “De moeder had in eerste instantie zelf jeugdzorg om hulp gevraagd. Omdat ze enkele familieleden verloren had en gescheiden was, werd de opvoeding haar een beetje te veel. Maar toen ze zich hersteld had, was het moeilijk om haar kinderen terug te krijgen. Ze heeft er voor gevochten. Dat vind ik heel goed van haar.”
Andere gewoonten
Het Marokkaanse jongetje werd in de kerstperiode bij Nuhiye en haar gezin geplaatst. Hij vroeg hen: “Waarom hebben jullie geen kerstboom?” Nadien volgden er twee Sudanese pleegkinderen van 5 en 6 jaar die voor korte tijd bij Nuhiye’s gezin werden ondergebracht. Ook zij waren verbaasd, dat er andere gewoonten waren bij Nuhiye thuis. Ze waren gewend geraakt voor het eten hun handen te vouwen. “Waarom bidden jullie niet voor het eten? vroegen ze. Ik antwoordde: Wij zijn moslims. Wij bidden anders. Wij zeggen Bismillah ar Rahman ar Rahiem (in de naam van Allah, de Barmhartige, de Genadevolle).”
In de tijd dat het eerste pleegkind nog bij hen woonde, ging Nuhiye ook op bezoek bij een van zijn oudere broers die in een instelling woonde. Het viel haar op, dat er veel moslimkinderen rondliepen. “Ze waren verbaasd om ons te zien. Zo zag ik een tweeling van islamitische komaf die mij met open mond aankeek en zei: ‘Huh? een moslim?’ Ik snap door deze ervaring nog steeds niet waarom Pleegzorg tegen mij zei dat er geen pleegkinderen beschikbaar waren. Er zijn er genoeg. Een gezin is toch beter dan zo’n instelling?”
Uitgebreide kennismaking
Voor Safiye duurde het nog langer voordat zij een kindje kreeg toegewezen. Wat hielp is dat zij in de vakantieperiode twee weken op het pleegkind van Nuhiye moest passen. Hierdoor liep zij ook in het oog. Een half Nederlands-half Colombiaans meisje (van bijna 1 jaar) van gescheiden ouders werd bij hen geplaatst. De vader – zelf een adoptiekind – was een tijdje uit beeld en de tienermoeder kon het kind onvoldoende veiligheid en stabiliteit bieden. Moeder was moslim geworden en wilde heel graag dat haar kindje zou worden ondergebracht in een moslimgezin. De kennismaking was uitgebreid: “Moeder kwam eerst met jeugdzorg bij ons thuis om kennis te maken. De individuele begeleider had hiertoe het initiatief genomen.”
Anderhalf jaar bleef het meisje in het gezin van Safiye. Vanaf 1 december 2013 is ze terug geplaatst bij haar moeder. Dat ging, volgens Safiye, heel geleidelijk, zodat eenieder aan de situatie kon wennen. Maar wennen deed het niet. “Behalve dat wij onszelf gehecht hadden aan het kind, zagen we ook dat het meisje het er moeilijk mee had. Bij ons had ze alle ruimte, maar nu zat ze met haar moeder in het opvanghuis op een kleine kamer. Ik had het er zwaar mee. Het enige voordeel aan het opvanghuis was dat er meer kinderen waren om mee te spelen.”
Toch vindt ze dat ze goed waren voorbereid op het afscheid door De Rading. Eerst werd de bezoekregeling uitgebreid. Daarna wilde men moeder en kind onder begeleiding observeren in het opvanghuis, totdat ze zelfstandig zou gaan wonen. Moeder had namelijk een appartement toegewezen gekregen. In de overbruggingsperiode was er ook nog contact met het pleeggezin.
Nuhiye heeft het nu te druk met de winkel om ook nog langdurig pleegkinderen op te vangen. Toch heeft ze samen met haar man besloten, dat ze open blijven staan voor opvang. “Weekendpleegzorg is namelijk ook mogelijk. Wij krijgen daarom binnenkort een jongen van 15 jaar die één keer in de twee weken komt. Aangezien wij ook een zoon hebben van die leeftijd, zouden ze samen kunnen spelen,” legt ze uit. Zijn zus gaat naar Nadia, die de cursus in 2009 volgde samen met hen. “Dat zal hun eerste ervaring zijn met pleegzorg. We vonden het wel een goed idee, want nu kunnen ze vaker bij elkaar komen.” Ook Safiye en haar gezin voelen zich o.a. door de goede begeleiding gemotiveerd om verder te gaan als pleeggezin. Vanaf januari staan zij en haar man weer op de wachtlijst.
Inmiddels vangt het gezin van Nuhiye twee Afghaanse jongens op.
