Depressie zal in 2020 de tweede meest voorkomende oorzaak van invaliditeit in de westerse wereld zijn. Hoe kunnen we een depressie voorkomen en welke Koranverzen en ahadith kunnen ons hierbij helpen? In het tweede deel van Een islamitische oplossing voor depressie – klik hier voor deel 1 – gaat de Amerikaanse sheikh Omar Baloch van het Furqaan Institute of Quranic Healing in op de verschillende oorzaken van depressie en op het effect van depressie op de maatschappij en biedt hij universele en islamitische oplossingen.

Wij hebben de Koran niet aan jou (o Mohammed) neergezonden om jou ongelukkig te maken. (Koran, 20:20)

“In 2020 zal depressie de op één na grootste invaliditeitsoorzaken zijn in de welvaartslanden, hart- en vaatziekten staan op één. Zowel de menselijke kosten als de last voor de maatschappij zijn ongelofelijk. Er wordt geschat dat 35 tot 40 miljoen Amerikanen op een bepaald moment in hun leven aan ernstige depressie zullen lijden, waarbij de helft van dit aantal aan terugkerende symptomen van depressie lijden,” zo legt sheikh Baloch uit.

Zelfmoord

“Een groot risico van depressie is zelfmoord. Hier volgen een aantal feiten die depressie en zelfmoord met elkaar linken:

• Een kwart van de zelfdodingen in de VS is te wijten aan niet-gediagnosticeerde of verkeerd gediagnosticeerde ernstige depressie.
• Meer dan 80% van de zelfdodingen bestaan uit patiënten met een ernstige depressie.

Gezien het feit dat zelfmoord de achtste grootste doodsoorzaak is in de Verenigde Staten is het geen wonder dat ernstige depressie geclassificeerd wordt als ‘Amerika’s meest toonaangevende psychische probleem’.”

Oorzaken van depressie

Er zijn volgens de sheikh verschillende oorzaken aan te wijzen voor een depressie. Hij noemt familieproblemen, gebrek aan een positief sociaal netwerk, man-vrouwverhoudingen en medische oorzaken. Hij neemt elke oorzaak onder de loep en geeft universele en islamitische tips over hoe je jezelf kunt helpen.

Familieproblemen kunnen leiden tot depressie

* Familieproblemen

Te denken valt aan huwelijksproblemen, echtelijke problemen, ouder-kindrelatie en depressie van ouders die hun kinderen beïnvloedt. Het is mogelijk dat er binnen het gezin een gebrek aan genegenheid, gehechtheid en aanvaarding is, met andere woorden dat er geen sterke band is binnen het gezin.

Wanneer een huwelijk niet functioneert blijkt het vaak een stressfactor dat naar depressie en medicijnmisbruik leidt. Zelfs wanneer de depressieve echtgenoot herstelt, is het aannemelijk dat hij of zij weer vervalt in het oude gedrag door een onbevredigend huwelijk. Huwelijksproblemen leiden vaak naar een depressie en omgekeerd. Het kan ook tot verbaal, fysiek en emotioneel misbruik leiden.

Tips: Als je met familieproblemen te kampen hebt, neem dan de volgende stappen:

• Het eerste waar je aan moet denken is of het nodig is om naar een veiligere omgeving te vertrekken. Blijf nooit op een plek waar misbruik of geweld plaatsvindt.
• Probeer als een gezin samen activiteiten te doen, zoals eten, naar het park gaan, wandelen, iets spiritueel doen, enzovoort. Doe geen dingen waar de familie niet zelf bij betrokken is, zoals tv of een film kijken.
• Help het familielid toegeven dat er een probleem is.
• De echtgenoot en echtgenote moeten een lijst maken van hun bezwaren en elke nacht of ten minste elke week met elkaar delen.
• Ken je triggers. Focus je op jouw eigen verantwoordelijkheden in plaats van jouw rechten.
• Schrijf (in een dagboek) en/of zoek een hobby.
• Help iemand; vooral iemand die zich in dezelfde situatie als jij bevindt.
• Ga samen op reis.

* Gebrek aan een positief sociaal netwerk

Mensen worden eerder depressief als ze te maken hebben met een stressvolle sociale omgeving, een gebrek aan een ondersteunend netwerk, hoge verwachtingen en sociale competitie door culturele normen, afkomst en sociale klasse.

Een depressief mens wordt overgevoelig voor kritiek, toont een laag zelfbeeld, wordt afhankelijk van mensen en zoekt voortdurend naar bevestiging op een manier die mensen van hem of haar wegdrijft. En zo wordt dus zijn of haar idee versterkt dat hij of zij onwaardig is als persoon.

Tips: Als je weinig familie of vrienden in de buurt hebt wonen, doe dan het volgende:

• Breng een dag door met het verrichten van goede daden.
• Lach.
• Schrijf elke dag iets goeds over jezelf. Heb je een goede daad verricht? Heb je geluk gehad?
• Word lid van een sportclub, sportschool of word ergens vrijwilliger.
• Woon een seminarie bij over een onderwerp dat jij leuk vindt.
• Neem een huisdier.
• Bouw de relaties weer op die je na verloop van tijd verloren hebt met je gezin, familie, middelbare schooldagen, enz.

* Man-vrouwverhouding

Sociale normen en verwachtingen ten opzichte van de vrouw of man kunnen een bron van stress zijn. Vooral wanneer een vrouw verschillende rollen tegelijk moet spelen, zoals een werkende moeder die zorg moet dragen voor haar gezin, die moet werken en misschien zelfs tegelijkertijd naar school gaat. Volgens cijfers van het Engelse statistiekbureau hebben vrouwen tussen de 25 en 54 jaar oud meer last van stress dan hun mannelijke collega’s.

Het zijn vooral alleenstaande moeders die ook in hun vrije tijd een versnelde en eentoniger hartslag laten zien; resultaat van aanhoudende stress en een mogelijke voorspeller van depressie en hart- en vaatziekten. Alleenstaande moeders maken zelfs drie keer meer kans op een depressie dan getrouwde moeders. Relatief gebrek aan macht en discriminatie op de werkvloer, financiële stress van laagbetaalde jobs, gebrek aan een maatschappelijk ondersteunend netwerk (vooral voor alleenstaande moeders). En daarnaast biologische factoren zoals de menstruatiecyclus, zwangerschap, bevalling en menopauze. Allemaal dragen ze bij aan een verhoogde kans op depressie voor vrouwen.

Tips: Werk je als vrouw en/of sta je er alleen voor, en voel je je somber, kijk dan of de volgende tips je kunnen helpen:

• Bekijk welke verantwoordelijkheden je echt op je wil nemen en de dingen die anderen kunnen doen, waar je jezelf niet mee hoeft over te belasten. Maak prioriteiten en laat andere dingen je niet dwars zitten.
• Zorg ervoor dat je niet overbelast raakt en als dat toch gebeurt, neem dan een pauze.
• Ken jezelf en je fysieke beperkingen. Eet naar behoren, slaap goed, geef jezelf quality time, sport, enz.
• Houd een dag- of weekplanning bij.
• Lees een boek.
• Het is oké om om hulp te vragen (vriend, echtgenoot, een steungroep, een zelfhulp voor werkende moeders of alleenstaande moeders).
• Ga iets gezelligs doen met vriendinnen.

Ook sommige medische aandoeningen kunnen depressie veroorzaken

* Medische oorzaken

Onderzoek wijst uit dat een beroerte, hartaanval, kanker, de ziekte van Parkinson en hormonale stoornissen en chronische vermoeidheid, depressie bij iemand kunnen veroorzaken door een chemische disbalans in iemands hersenen teweeg te brengen.

Tips: Als je één van deze aandoeningen of ziektes hebt, neem dan de volgende zaken in acht:

• Let extra goed op je voeding.
• Doe aan sport.
• Besteed tijd door de natuur in te trekken, de schepping te aanschouwen en het te overpeinzen.
• Slaap goed.
• Voeg het gebed/meditatie toe in je dagelijkse schema.
• Als je slecht nieuws hoort of iets maakt je overstuur, ga dan zitten, drink wat water en probeer het van de positieve kant te bekijken.

Oplossingen vanuit de Koran en soenna

Er zijn ook specifieke oplossingen die worden aangereikt vanuit de islam, zo maakt de sheikh duidelijk.

* Het leven is vergankelijk

• Bepaal het doel van het leven: de islam leert ons dat we ons doel moeten richten op het leven dat na dit leven komt. Allah zegt in de Koran:  “Ik heb de mensen en de djinn slechts geschapen om Mij te dienen” (Koran, 51:56)
• Wanneer we de nadruk leggen op de vergankelijkheid van dit wereldse leven dan zullen de meeste problemen geen waarde meer hebben in ons leven en vervolgens zullen ze ook geen negatieve impact op ons hebben. “Elke ziel zal de dood proeven: en Wij beproeven jullie door middel van het kwade en het goede om jullie te testen. Tot Ons is jullie terugkeer” (Koran, 21:35). Omdat we weten dat dit leven zo voorbij is, gaan we ons niet druk maken om de problemen die we hebben, ze hebben dus geen invloed op ons.
• Besef dat in elke beproeving die je meemaakt ook genade zit en dat de zon altijd weer doorbreekt. “Met elke moeilijkheid komt gemak” (Koran, 94:5). Als er een God is – en die is er – dan zal er enkel goeds uit de negatieve situatie komen waar iemand zich in bevindt.
• Iedereen heeft een sociaal netwerk en een beste vriend nodig. En iedereen heeft rolmodellen nodig. Neem bijvoorbeeld de profeet Ibrahiem die genoemd wordt in de Koran. “Ibrahiem was een voorbeeld, onderdanig aan God, iemand die het zuivere geloof aanhing en hij behoorde niet tot de veelgodendienaars.” (Koran, 16:120)
• God zal je nooit met problemen opzadelen die je niet aankunt. “Allah belast geen ziel boven haar vermogen…” (Koran, 2:286)
• Ontdek het doel en de zingeving in je leven en in alles wat je meemaakt. Probeer dankbaar te zijn voor de gunsten die Allah je gegeven heeft. “Als jullie dankbaar zijn zal Ik jullie nog meer geven.” (Koran, 14:7)

In de Koran vind je oplossingen voor een depressie

* Zoek contact met Allah

• Een depressief persoon heeft een bron nodig om naar terug te keren. Keer terug naar God voor hulp, ondersteuning, genade en vergiffenis. “Jullie die geloven! Wend jullie met oprecht berouw tot God.Wellicht zal jullie Heer jullie slechte daden voor jullie kwijtschelden en jullie Tuinen doen binnentreden waaronder rivieren stromen…” (Koran, 66:8)
• Integreer het gebed in je schema. Begin met twee keer per dag en bouw het op. Praat tegen God. “En wanneer Mijn dienaren jou (o Mohammed) over Mij vragen: ‘Voorwaar, Ik ben nabij. Ik verhoor de smeekbeden van de smekende wanneer hij Mij aanroept. Laat hen Mij daarom gehoorzamen en in Mij geloven, opdat zij geleid zullen worden.’”  (Koran, 2:186)
• Leef van dag tot dag. Gisteren is voorbij en morgen is nog niet aan de orde. Profeet Mohammed zei: “Leef op deze wereld alsof je een vreemdeling of een reiziger bent.” (Boechari)
• Laat je onopgeloste problemen en dingen waar je de controle over verloren hebt over aan God. “Allah is de Schepper van alle zaken. En Hij is de Zaakwaarnemer over alle zaken.” (Koran, 39:62)
  

* Probeer je gedachtes te sturen

• Hoop altijd op Gods genade, Hij vergeeft al de zonden. Hij is de Vergevende, de Barmhartige. “Zeg: ‘Mijn dienaren! Als jullie tegen jezelf onmatig zijn geweest moeten jullie de hoop op de barmhartigheid van God niet opgeven. God vergeeft al de zonden; Hij is de Vergevende, de Barmhartige.” (Koran, 39:53)
• Doe mee met religieuze organisaties, goede doelen of ander vrijwilligerswerk. “En zij geven voedsel, uit liefde voor Hem, aan de armen, de wees en de gevangenen.” (Koran, 76:8)
• Zeg zo’n honderd keer per dag “alhamdoelillah”, wat in de Arabische taal “Alle lof en dankbaarheid zijn voor God” betekent. Het is ook effectief als je je in een moeilijke situatie bevindt.
• Als we denken dat het een slechte situatie is, bedenk dan dat het altijd nog slechter kan. Als we denken dat het een goede situatie is, dan is het nog steeds een test voor ons. Alles komt van God en we moeten Hem vaak loven. Hem bedanken is een manier om Hem te verheerlijken. “Het kan zijn dat jullie afkeer van iets hebben, terwijl het goed is voor jullie; en het kan zijn dat jullie van iets houden, terwijl het slecht voor jullie is. En Allah weet, terwijl jullie niet weten.” (Koran, 2:216)

* Kom in beweging en eet gezond

• Breng tijd door in de natuur. “Hij is Degene Die de aarde aan jullie dienstbaar heeft gemaakt (d.w.z. makkelijk om te bewandelen). Loop dan op de wegen daarvan en eet van Zijn Levensonderhoud...” (Koran, 67:15)
• Kies voor een soenna-sport, een sport die de profeet heeft aangeraden.
• Eet niet teveel. “Vul je maag met 1/3 met eten, 1/3 met water en laat 1/3 over voor lucht.” Dit is het advies van de profeet Mohammed vrede zij met hem (Ibn Majah).
• Lees nogmaals de punten die besproken zijn in deel 1 van dit artikel onder de kop  ‘Licht in de duisternis’ en/of lees het artikel ‘Koran tegen depressie’.

Hoofdfoto: Pixabay/The digital artist