Je wil je relatie met Allah verbeteren, maar je weet niet hoe? Je zou een voorbeeld kunnen nemen aan de Profeet Ayyoeb عليه السلام (Job). Uit zijn verhaal, dat is opgeschreven door onder andere Koranexegeet Ibn Kathir, blijkt dat hij een dankbaar, berouwvol, trouw, geduldig en standvastig mens was. En dat terwijl hij beroofd werd van al zijn zegeningen: zijn bezit, zijn kinderen én zijn gezondheid.
Allah prees hem voor zijn nobele houding in de Koran:
“Voorwaar, Wij troffen hem aan als een geduldige, voortreffelijke dienaar. Voorwaar, hij is de meest berouwtonende.” (Koran, 38:44)
De Profeet Ayyoeb was een gezegende man
Ayyoeb was een nakomeling van de Profeet Ibrahiem. Er wordt ook gezegd dat zijn moeder de dochter was van de Profeet Lut en dat zijn vrouw een directe nakomeling was van de Profeet Joesoef, vrede zij met hen allen. De Profeet Ayyoeb was enorm gezegend door Allah: hij was sterk en gezond, had veel landbouwgrond, vee en een oprecht en prachtig gezin met een lieve vrouw en veertien kinderen. Daarnaast was hij een leider van zijn gemeenschap; een zeer gerespecteerd man en geliefd door zijn volk. Ondanks zijn status was hij nooit arrogant: hij bleef altijd nederig en hielp de armen en dankte en verheerlijkte Allah voor alles waarmee hij gezegend was.
Op een dag prees een engel de Profeet Ayyoeb عليه السلام en noemde hem het beste schepsel van die tijd en bestempelde hem als een geweldig voorbeeld voor de andere dienaren van Allah. De engel vertelde aan alle andere engelen hoe vrijgevig Ayyoeb was omdat hij van zijn rijkdom deelde met zijn familie, zijn bedienden, de armen en de behoeftigen. Shaitan (de duivel) was in de buurt en hoorde het gesprek en het kon het niet hebben. Hij was zo gefrustreerd dat hij besloot dat het tijd was om Ayyoeb in de val te lokken.
Zijn bezittingen werden hem afgenomen
Plan A was om Ayyoeb tijdens zijn gebed te storen en hem af te leiden door zijn geest bezig te houden met allerlei dagdagelijkse zaken en verleidingen door middel van zijn influisteringen. Toen Shaitan zich realiseerde dat dit een verloren zaak was, schakelde hij over naar Plan B. Hij wist dat Ayyoeb een gezegend man was. Dit keer zou hij zijn pijlen richten op Ayyoebs bezit.
Hij benaderde Allah en zei dat hij zeker wist dat Ayyoeb geen oprechte dienaar was. Hij zou Allah alleen aanbidden omdat hij bang was om zijn bezit te verliezen. Shaitan zei: “Als we zijn welvaart weghalen, zult U zien dat zijn tong Uw naam niet meer zal noemen en dat hij zal stoppen met bidden.”
Allah, de Alwetende, was allerminst overtuigd. Hij wist dat de Profeet Ayyoeb een van de oprechte gelovigen was en dat hij zijn Heer niet aanbad omwille van materiële zaken. Maar Allah ging akkoord met de beproeving om te bewijzen dat Ayyoeb een loyale dienaar was. Dolblij ging Shaitan aan de slag om de rijkdom van Ayyoeb te vernietigen.
De misleiding
Shaitan liet er geen gras over groeien. Hij riep zijn hulpjes bijeen en binnen de kortste tijd hadden ze Ayyoebs vee, zijn werknemers en zijn boerderij vernietigd, waardoor Ayyoeb met lege handen kwam te staan. Toen Shaitan klaar was met zijn de uitvoering van dit plan, vermomde hij zichzelf als oude man en ging naar de Profeet Ayyoeb عليه السلام toe om hem te misleiden.
Shaitan vermomt zichzelf
Hij vertelde Ayyoeb dat hij alles verloren had omdat hij klaarblijkelijk te veel aan liefdadigheid had weg gegeven, en omdat hij te veel van zijn kostbare tijd besteedde aan zijn gebed. Daarna kwam het beste deel van het plan waarop hij had zitten broeden. Hij vroeg Ayyoeb hoe het nou kon dat Allah zijn welvaart niet had beschermd, terwijl hij zo’n gehoorzame dienaar was! Als Allah in staat was om dit kwaad te voorkomen, dan had Hij toch zeker een van zijn beste dienaren mogen beschermen?
Wellicht herken je dit. Dat je je afvraagt waarom iets van je is afgenomen. Hoe het komt dat je iets hebt verloren waar je waarde aan hechtte, of dat iemand stierf die jou dierbaar was. Je graaft in je verleden om te achterhalen, wat je misdaan hebt, dat je deze ellende hebt verdiend. Maar laat je niet in de war brengen door de duivel. Hij heeft het niet goed met je voor. Allah daarentegen wel. Wist je bijvoorbeeld dat Allah het meest houdt van de sadaqa (liefdadigheid) die gegeven wordt door iemand die het financieel zwaar heeft?
Zou Ayyoeb instorten?
De duivel deed er alles aan om de Profeet Ayyoeb te misleiden. Hij wachtte verlekkerd het moment af waarop Ayyoeb zou instorten. De Profeet was een tijd stil gebleven nadat de oude man klaar was met zijn verhaal. Wat voor antwoord zou hij geven?
Hij zei: “Wat Allah van mij heeft afgenomen, behoort Hem toe. Ik was slechts tijdelijk een bewaarder.” Wat een les! En voordat Shaitan de figuurlijke klap in zijn gezicht kon verwerken, ging hij verder: “Allah, de Allerhoogste, geeft aan wie Hij wil en Hij neemt van wie Hij wil!” En daarna ‘sloeg’ hij Shaitan ‘knock out’ door zich voor zijn neus neer te werpen in sajdah om Allah in volledige overgave te aanbidden. De Profeet Ayyoeb عليه السلا was nog steeds een dankbaar en trouw dienaar.
Shaitan was geschokt dat Ayyoeb zo standvastig aan zijn geloof vasthield en dat hij zich voor Allah neer wierp terwijl hij al zijn rijkdom was verloren. Neem hem als voorbeeld: wát er ook met jou gebeurt, veronachtzaam je gebed niet.
Maar laten we ondertussen ook niet vergeten dat Shaitan van geen opgeven weet! Dus wees niet vergenoegzaam en trots als jij wel doorgaat met je gebeden en je goede daden. Deze arrogantie kan je duur komen te staan.
Zijn kinderen werden gedood
De duivel liet dus ook Ayyoeb nog niet met rust. Hij was geïrriteerd en wendde zich opnieuw tot Allah. Hij zei: “Ik heb Ayyoeb al zijn bezit afgepakt, maar hij blijft zich dankbaar opstellen. Maar ik weet zeker dat hij eigenlijk teleurgesteld is, maar het goed weet te verbergen. De werkelijke test van een ouder is door middel van zijn kinderen. U zult zien hoe Ayyoeb U zal afwijzen.”
Ook ditmaal liet Allah het toe dat de Profeet Ayyoeb op de proef zou worden gesteld. Met de toestemming van Allah vernietigde Shaitan het huis van Ayyoeb met al zijn kinderen erin. Geen enkel kind bleef gespaard. Daarna toog hij weer naar Ayyoeb. Dit keer vermomde hij zich als een alleraardigste man.
Hij zei tegen hem hoeveel medelijden hij met hem had dat hij zijn rijkdom en zijn kinderen op zo’n vreselijke manier was kwijt geraakt. Hij begreep zo goed het verdriet dat Ayyoeb aangedaan was, dat hij al zijn kinderen verloren had door zo’n akelig ongeluk. En hoe kon dat nou, dat Allah hem op deze wijze bestrafte, terwijl hij juist altijd zo trouw was gebleven in de aanbidding? Dat was toch niet rechtvaardig? “Is dat nou de beloning voor zoveel dienstbaarheid?” vroeg hij Ayyoeb.
Standvastig en dankbaar
Toen de zogenaamde aardige man klaar was met zijn verhaal, was het tijd voor Ayyoebs antwoord. Laten we lezen wat hij te zeggen heeft:
Ayyoeb عليه السلام zei: “Soms geeft Allah en soms neemt Hij. Hij is soms tevreden en soms ontevreden met onze daden. Of iets nu in mijn voordeel is of mij schaadt, ik zal standvastig blijven in mijn geloof en ik zal dankbaar blijven ten opzichte van mijn Schepper.” En opnieuw wierp hij zich neer voor zijn Heer, waar Shaitan bij stond, en was hij in volledige overgave. Hij was en bleef Allah trouw.
Werp je zelf ter aarde als je het zwaar hebt.
Dat is ook een voorbeeld voor ons om ons neer te buigen voor Allah, juist op het moment dat het slecht met ons gaat. Juist op het moment dat we diep in de put zitten en we voor ons gevoel alles verloren hebben.
Werp je zelf ter aarde voor je Heer als je denkt dat het niet erger kan, want doorgaans haal je daarmee het beste in jezelf naar boven. Buig neer voor je Heer als je beproefd wordt. Jouw beproevingen stellen niets voor vergeleken met wat Ayyoeb meemaakte. En dan te bedenken dat hij nog steeds geen moment aarzelde om zich neer te werpen!
Zijn gezondheid werd afgepakt
Shaitan was geschokt. Hij kon zijn oren en ogen niet geloven dat Ayyoeb zo standvastig bleef in zijn geloof ook al had hij al zijn bezit en kinderen verloren. Hij was woedend en kon het niet uitstaan. Meteen bedacht hij in al zijn sluwheid een nieuwe list. Hij zou zijn pijlen nu gaan richten op Ayyoebs gezondheid!
De enige reden dat de Profeet Ayyoeb nog niet ten onder was gegaan, moest komen doordat hij gezond was van lijf en leden. Als hij hem ziek zou maken, zou Ayyoeb wel anders piepen. Daar was hij zeker van.
En voor de derde keer gaf Allah de duivel toestemming om Ayyoeb te beproeven. Maar Allah stelde wel een voorwaarde: “Ik geef jou de controle over zijn lichaam maar niet over zijn ziel, verstand of hart, want dat zijn de plekken waar de kennis over Mij en Mijn godsdienst zetelt.”
Met de toestemming van Allah viel de duivel gelijk het lichaam van Ayyoeb aan, maakte hem ziek en zwak totdat hij vel over been was en ontzettend veel pijn had. Geen enkel orgaan bleef gezond, behalve zijn hart, hersenen en zijn tong, waarmee hij Allah dankte. Ayyoeb bleef geduldig en dankbaar. Hij klaagde nooit en vroeg niemand om hulp. Integendeel: zijn geloof werd sterker en hij wendde zich nog vaker tot Allah! En terwijl hij al jarenlang ziek was, leek het erop dat Shaitan bijna op zou geven.
De mensen roddelen over hem
De beproeving werd echter nog zwaarder voor Ayyoeb, want de ziekte die hij onder de leden had, maakte dat niemand het verdroeg om bij hem in de buurt te blijven. De mensen uit het dorp begonnen over hem te roddelen: “Als hij een goed mens was geweest, dan had Allah dit nooit zo toegelaten.” Hij werd in de steek gelaten door zijn dorpsgenoten, familie en vrienden. Alleen zijn vrouw Rahma bleef hem trouw.
Jarenlang leed de Profeet Ayyoeb en hij trof, behalve Rahma, niemand aan zijn zijde om voor hem te zorgen. Ze hadden geld noch inkomen. Daarom ging Rahma op weg om een baan te zoeken zodat ze Ayyoeb kon verzorgen. Maar de mensen uit het dorp wilden niets met haar te maken hebben, zo bang waren ze om besmet te worden via haar. Ayyoeb bad ondertussen tot Allah om hem kracht en geduld te schenken om om te kunnen gaan met zijn pijn en lijdensweg.
De beproeving via zijn vrouw
Shaitan die het al bijna opgegeven had, zag nu zijn kans alsnog schoon om Ayyoeb toch nog een keer op de proef te stellen. Hij vermomde zich weer als een man en benaderde Ayyoeb indirect via zijn geliefde vrouw. Hij herinnerde haar aan de goede oude tijd, met de goede gezondheid, de rijkdom en de kinderen die ze hadden verloren, totdat ze in tranen uitbarstte.
Ook dat kunnen we leren van dit verhaal. Als Shaitan jou persoonlijk niet kan verleiden, dan zal hij dit via een omweg doen, via je de mensen die jou dierbaar zijn. Wees hem daarom te slim af en wees op je hoede.
Met een betraand gezicht vroeg Ayyoebs vrouw hem hoe lang hij het nog zou volhouden met al het leed dat hem was overkomen. Eerst al zijn bezit, toen zijn kinderen en daarna ook nog zijn gezondheid. Ze vroeg hem waarom hij Allah niet smeekte om hem te bevrijden van zijn lijden. En luister eens hoe Ayyoeb hier op reageerde.
Hij stelde haar de vraag hoe lang hij van zijn rijkdom en gezondheid had kunnen genieten. Zij antwoordde: “Tachtig jaar.” Hij vroeg haar hoe lang hij al leed. Ze antwoordde: “Zeven jaar.” Toen zei hij tegen zijn vrouw dat hij zich schaamde om Allah om hulp te vragen terwijl zijn voorspoed zo veel langer had geduurd dan deze beproeving.
Maar toen hij haar enigszins ontdane blik zag en aan haar merkte dat haar geloof was verzwakt, voelde hij iets van radeloosheid opkomen. Hij zei: “Het lijkt alsof jouw geloof verzwakt is en je ontevreden bent met de lotsbestemming van Allah. Ik zweer dat ik je zal straffen met honderd slagen als ik mijn gezondheid terug heb. Vanaf vandaag verbied ik mezelf om iets te eten of te drinken van jouw hand. Laat me met rust en laat mijn Heer doen met mij wat Hij wil.”
De smeekbede van Ayyoeb
Ze huilde bittere tranen en vertrok met lood in haar schoenen. Ze had geen andere keus dan hem te verlaten en elders onderdak te zoeken. Toen voelde Ayyoeb zich voor het eerst hulpeloos en richtte zich tot Allah. Maar niet om te klagen! Hij smeekte slechts om Zijn barmhartigheid:
En (gedenkt) Ayyoeb toen hij zijn Heer aanriep (en zei:) “Voorwaar, tegenspoed heeft mij getroffen en U bent de Barmhartigste van de Barmhartigen. Toen verhoorden Wij hem en hieven de tegenspoed voor hem op. En Wij gaven hem zijn familie en het daaraan gelijke aan hem (erbij), als een Barmhartigheid van Ons en als een vermaning voor de aanbidders.” (Koran, 21: 83-84)
En denk aan Onze dienaar Ayyoeb, toen hij tot zijn Heer riep: “De satan heeft mij met tegenspoed en kwelling getroffen.” (Koran, 38:41)
Doordat hij om de barmhartigheid van Allah vroeg, beloonde Allah hem en genas Hij hem terstond.
(Allah antwoordde:) “Stamp met jouw voet, dit is koel water om te baden en om van te drinken.” En Wij hebben hem zijn familie en nog eens zoveel met hen geschonken, als een genade van Ons en als een lering voor de bezitters van verstand. (Koran, 38:42-43)
En behalve zijn gezondheid schonk Allah, de Allerhoogste, hem ook ál zijn bezit en zijn kinderen terug
De barmhartigheid van Allah
Rahma, die het niet langer kon verdragen om weg te blijven bij haar man, ging terug naar huis. Toen ze binnenkwam, werd ze begroet door Ayyoeb, die ze in eerste instantie niet herkende. Ze vroeg: “Waar is Ayyoeb?” En daarna zei ze: “U lijkt veel op hem.” Hij glimlachte en zei: “Ik ben het!” Zielsgelukkig omhelsde ze hem en bedankte ze Allah voor Zijn barmhartigheid.
Nu was Ayyoeb genezen, maar ja… wat moest hij nu met zijn vrouw doen? Hij had toch gezworen, dat hij haar honderd keer zou slaan?
Zij was degene waar hij zoveel van hield en die aan zijn zijde was gebleven. Maar hij moest zich wel aan zijn belofte houden.
Laten we daar ook een les uit halen, dat we ons aan ons woord houden en geen loze beloftes moeten doen. De beloftes aan onze partners, aan onze kinderen en aan onze collega’s of klanten.
Vraag om de barmhartigheid en genade van Allah.
Allah was wederom barmhartig. Zelfs voor de eed die Ayyoeb gezworen had, vond Allah een uitweg.
(Allah zei tegen Ayyoeb:) “En neem een bosje gras in je hand, en sla daarmee (jouw vrouw) en breek jouw eed niet.” Voorwaar, Wij troffen hem aan als een geduldige en voortreffelijke dienaar. Voorwaar, hij is de meest berouwtonende. (Koran, 38:44)
De uitdaging
De essentie uit het verhaal van de Profeet Ayyoeb عليه السلام is dat we ons leven leven in dienst van Allah. Als je Allah hebt, heb je alles. Zo simpel kan het zijn. Vergeet niet dat je huidige dagen in feite je beste dagen zijn, ook al probeert Shaitan je ervan te overtuigen dat dit niet zo is.
Het is daarom je uitdaging om je bewust te zijn, dat Shaitan er alles aan zal doen om jou te weerhouden van het aanbidden van Allah. Jouw wapens in deze strijd zijn geduld, vertrouwen en het vragen om de barmhartigheid en genade van Allah, totdat Allah jou een uitweg biedt. Want daar kun je op rekenen. Hij houdt zich altijd aan Zijn beloften.
Beste mensen,
Ik zit het verhaal van Ayoeb te bestuderen, maar ik kan niet accepteren, zoals vermeld in uw artikel, dat Allah “ruimte geeft” aan de satan en dat er dialoog plaatsvindt tussen Allah en de satan. Allah heeft hem al eerder verstoten en vervloekt, dus van Zijn Barmhartigheid onttrokken. Ik zie vaak in de bijbel dat er een soort informele dialoog plaats vindt tussen Allah, de profeten en de satan. Het verhaal wat hier beschreven wordt staat ook bijna zo in de bijbel beschreven. Echter, Allah is Al-Qayum, degene die voorziet en alles regelt. Niemand heeft zeggenschap over iemand anders. Het enige wat je kan doen is smeekbeden vragen.
Gezien de eigenschappen van Allah en Zijn Opperhoogheid, kan ik niet inzien dat Allah zich laat provoceren door de satan.
Beste Raoel,
Er vond geen dialoog plaats tussen Allah en Shaitan. Dat staat ook niet zo in het artikel.