Het is je vast wel eens overkomen, dat je een discussie hebt gewonnen, maar een collega, kennis of wildvreemde compleet voor schut hebt gezet? Of dat je een vriend(in) bent kwijtgeraakt doordat jij je gelijk wilde halen. Hoeveel families zijn er wel niet uit elkaar gevallen door te bekvechten? We hebben het recht om het oneens te zijn met iemand en om kritisch te zijn, maar staat ons ego ons niet in de weg als we koste wat kost discussies willen winnen?
Kritisch zijn is prima, maar dat kan ook zonder discussies. En zonder koppigheid en neerbuigendheid.
Het is een enorme uitdaging om hilm (verdraagzaamheid) te tonen als je boos bent of als je het ergens niet mee eens bent. Je toont hilm als je in staat bent waardig, groothartig en grootmoedig te blijven. Kritisch zijn is prima, maar dat kan ook zonder ruzie te zoeken. En zonder koppigheid en neerbuigendheid.
Hoe lastig is het om geduld te beoefenen als iemand het bloed onder je nagels vandaan haalt? Of als jou onrecht wordt aangedaan? Dat zal niet eenvoudig zijn. Tegelijkertijd: hoe vaak overkomt het je dat je eigenlijk onnodig heftig reageert op iemand die hoogstwaarschijnlijk geen slechte bedoelingen had?
Om boosheid en discussies te vermijden, kunnen bepaalde verzen uit de Koran, overleveringen van de profeet Mohammed vrede zij met hem en gezegden van vrome voorgangers je daar een handje bij helpen. Hier zijn 8 tips die je daarbij kunnen helpen.
– Negeer slechte invloeden en blijf beleefd –
“En de dienaren van de Meest Barmhartige zijn degenen die nederig op aarde lopen. En als de onwetenden hen (met slechte woorden) aanspreken, zeggen zij: “Salam.” (Koran 25:63)
Wanneer iemand je met grove bewoordingen aanspreekt, betekent dat niet dat jij hem of haar ook mag uitschelden. Hoe moeilijk het ook is om jezelf te bedwingen, doe je best, want dat is zeker beter voor je. In de context van bovenstaande aya (vers) betekent salam, dat je in staat bent van binnen de rust te bewaren en dit naar buiten toe ook zo uiten. En dat is de beste houding.
Als iemand ruzie zoekt, kun je hem beter negeren.
Als iemand ruzie zoekt, kun je hem of haar het beste negeren. En als je toch wat terug wilt zeggen, blijf je het best zo vriendelijk of op zijn minst zo beleefd mogelijk. Onthoud: hoe moeilijker de fitna (beproeving), des te groter je beloning in sha Allah (als God het wil).
“En degenen die geen meineed plegen, en wanneer zij voorbij komen aan (mensen die zich schuldig maken aan) nutteloos gepraat (met grof taalgebruik), dan lopen zij er edelmoedig aan voorbij.” (Koran 25:72)
– Wees bescheiden en verhef je stem niet –
“En wees bescheiden in jouw (manier van) lopen en demp jouw stem . Voorwaar, de meest afschuwelijke stem is zeker de stem van een ezel.” (Koran 31:19)
Wees geen schreeuwlelijk: begin niet te schreeuwen en te tieren om je gelijk te bewijzen. En vooral niet als je doel is anderen erbij te betrekken, zodat zij kunnen horen dat jij natuurlijk gelijk hebt. Verhef je stem niet, maar spreek op gedempte toon. Zo komt je boodschap beter over en zullen mensen eerder bereid zijn naar jou te luisteren.
– Laat discussies achterwege –
De profeet Mohammed vrede zij met hem zei: “Ik garandeer een huis aan de rand van het Paradijs voor degene die discussies achterwege laat, zelfs als hij gelijk heeft; een huis in het midden van het Paradijs voor degene die leugens achterwege laat, ook al is het voor de grap; en een huis in het hoogste deel van het Paradijs voor degene die goede manieren heeft.” (Aboe Dawoed)
De beste manier om een discussie te vermijden, is om er gewoon niet aan te beginnen. Je kan een meningsverschil hebben met iemand – daar is zeker niks mis mee. Als je echter jouw standpunt blijft opdringen aan de ander, en de ander doet dat ook, dan kom je helemaal nergens. Integendeel, het drijft jullie dan (verder) uit elkaar. Iedereen heeft een eigen visie op bepaalde dingen. Probeer er dus voor te zorgen dat je tijdens een gesprek ook naar de ander luistert en zijn/haar standpunt probeert te begrijpen. Ook al ben je het er totaal niet mee eens.
Vermijd discussies
Discussiëren of redetwisten betekent volgens Van Dale “met woorden strijden.” Met andere woorden: pratend ruzie maken. Aangezien er hier een groot aantal verzen en overleveringen over bestaan, is het een serieus onderwerp. Vooral iets dat we uit de weg moeten gaan.
“En toen de zoon van Maryam (d.w.z. de profeet Isa vrede zij met hem) als voorbeeld werd aangehaald, lachte jouw volk daar (uit verbazing) om. En zij zeiden: “Zijn onze (valse) goden beter of hij (Isa)?” Zij haalden dit slechts als voorbeeld voor jou aan om te redetwisten. Welnee! Zij zijn een twistziek volk.”
(Koran 43:57-58)
Hij vrede zij met hem zei ook: “Er is geen volk dat dwaalde nadat ze geleid werden, behalve wanneer ze redetwisten.” Toen reciteerde de profeet vrede zij met hem deze aya (vers uit de Koran): “Zij haalden dit slechts als voorbeeld voor jou aan om te redetwisten. Welnee! Zij zijn een twistziek volk.” (Koran 43:58) (Tirmidhi)
Aisha, Allah is tevreden met haar heeft overgeleverd dat de profeet Mohammed vrede zij met hem zei: “De meest gehate persoon bij Allah is de twistzieke persoon.” (Boechaari)
– Doe niet aan muggenziften –
Aanhoudend zeuren over onbelangrijke details. Betrap jij jezelf daar wel eens op? Dan is het goed om de volgende overlevering te lezen en te overpeinzen.
De profeet vrede zij met hem zei: “Vernietigd zijn de muggenzifters.” Hij herhaalde dit drie keer. (Moeslim)
Het feit dat de profeet dit drie keer herhaalde, betekent toch wel dat dit een slechte gewoonte is, die we het liefst zo snel mogelijk moeten afleren. Bovendien verandert zeuren niks aan het probleem zelf. Maar jij kan er zelf wel een slecht humeur aan overhouden en je valt er anderen onnodig mee lastig. Wees flexibel en mild en focus je op de belangrijke dingen, die er werkelijk toe doen.
– Gebruik je kennis op de juiste manier –
Kennis is macht, zoals ze zeggen. Maar wel als je er op de juiste manier mee omgaat.
Oemar, Allah is tevreden met hem zei: “Vergaar geen kennis omwille van drie dingen en laat het niet liggen omwille van drie dingen. Vergaar het niet om erover te discussiëren, om ermee te pronken of ermee op te scheppen. Laat het niet liggen omwille van schaamte, desinteresse, of tevredenheid met onwetendheid.” (Boechaari)
Kortom? Gebruik je kennis voor goede en nuttige doeleinden. En vooral: wanneer het nodig is. Het is niet de bedoeling dat je met kennis loopt op te scheppen of dat je daarmee neerkijkt op mensen die er niet over beschikken. Dat betekent natuurlijk ook weer niet dat je je kennis moet verbergen. Hoor je iemand iets zeggen dat eigenlijk niet klopt, terwijl jij dat wel zeker weet? Dan mag je die persoon gerust aanspreken. Ook hier geldt: niet onmiddellijk in de aanval gaan of dit als een moment zien om je ego te laten zegevieren.
Gebruik je kennis voor goede en nuttige doeleinden en niet om over op te scheppen
– Let op je (lichaams)taal –
De profeet vrede zij met hem zei: “De gelovige belastert niet, vloekt niet, is niet obsceen en ook niet onbeschoft.” (Tirmidhi)
Het is belangrijk om te letten op de woorden die uit je mond komen, maar ook op je lichaamstaal. Want onze gezichtsuitdrukking of lichaamshouding spreekt vaak boekdelen. Dit geldt voor alle situaties waar je in terechtkomt en waarbij het moeilijk is om jezelf te beheersen. Het overkomt iedereen. Voor de één is het makkelijker dan voor de ander, afhankelijk van het temperament. En vooral als zelfbeheersing moeilijk voor je is, zal de beloning groot als jij dat wel voor elkaar krijgt. En al helemaal als je dit gepaard kan laten gaan met het verrichten van (andere) goede daden. Dan ben jij boven jezelf uitgestegen. Kijk maar naar de volgende overleveringen:
Ali heeft overgeleverd dat de Boodschapper van Allah vrede zij met hem zei: “In het Paradijs zijn er kamers waarbij de buitenkant van binnen gezien kan worden en de binnenkant van buiten gezien kan worden.” Een bedoeïen stond op en vroeg: “Voor wie zijn ze o Boodschapper van Allah?” Hij antwoordde: “Voor degenen die goed spreken, anderen voeden, regelmatig vasten en het gebed voor Allah verrichten tijdens de nacht wanneer de mensen aan het slapen zijn.” (Tirmidhi)
De profeet vrede zij met hem zei: “Bescherm jezelf tegen de Hel al is het door een halve dadel (aan liefdadigheid uit te geven); degene die zich dat niet kan veroorloven, doet dat door een goed woord (uit te spreken).” (Boechaari en Moeslim)
– Word niet boos en beheers je woede –
Een man vroeg de profeet vrede zij met hem om advies. De profeet zei: “Word niet boos.” Hij vroeg weer hetzelfde, steeds opnieuw. De profeet antwoordde telkens: “Word niet boos.” (Boechaari)
Makkelijk gezegd, maar in de praktijk valt het nog niet mee. Wij zijn met verschillende gevoelens geschapen en één daarvan is boosheid. Een onaangenaam gevoel, zowel voor jou als de ander. Je zou dus denken dat het dus volstrekt normaal is om boos te zijn. Toch is het beter voor je om niet zo druk te maken. En als je je boos voelt worden, denk dan aan de gevolgen van de boosheid. Het kan namelijk heel wat schade teweeg brengen. Wanneer je dus een woedeaanval voelt aankomen, denk dan aan de volgende overleveringen.
De profeet vrede zij met hem zei: “Een sterke persoon is niet degene die fysieke kracht heeft; een sterke persoon is degene die zich kan beheersen wanneer hij woedend is.” (Boechaari)
En hij zei: “Boosheid komt van de duivel en de duivel is van vuur geschapen. Vuur wordt met water geblust, dus wanneer iemand van jullie boos wordt, moet hij de kleine wassing (woedoe) verrichten.” (Albani)
En nog een belangrijk weetje: wist je dat het Paradijs acht poorten heeft? En dat één van die poorten is voor degenen die hun woede beheersen. Zou je daar niet graag bij willen horen?
– Wees mild en vergevingsgezind –
“Wees vergevingsgezind (tegenover de mensen), gebied het goede en wend je af van de onwetenden.”
(Koran 7:199)
Je kent vast wel iemand die jou ooit iets misdaan heeft. Of die jou bewust of onbewust gekwetst heeft. Blijf niet met die nare gevoelens zitten, want daarmee doe je jezelf alleen maar pijn. Dit wereldse leven is maar tijdelijk. Het is een soort tussenstop. Wij zijn hier op de wereld gezet om Allah de Verhevene te aanbidden. Dat is ons ultieme doel.
Het Paradijs is een beloning die we van Allah krijgen, als we zoveel mogelijk ons best doen en de beproevingen kunnen doorstaan. Een van die beproevingen kan een ruzie, onenigheid of zelfs vijandschap zijn met een moslimbroeder of -zus. Laat dat probleem niet als een obstakel op jouw pad naar het Paradijs liggen. Haal het van de weg, ruim het op en vergeef hem of haar. Haat en wrok zijn emoties die niet thuishoren in het hart van een moslim.
De profeet vrede zij met hem legde uit: ” Er zijn drie zonden, een ieder die overlijdt zonder schuldig te zijn aan deze zonden, zal vergeven worden voor al het andere, als Allah dat wilt: (De zonden zijn:) “Het toekennen van deelgenoten aan Allah; het verrichten van magie of hekserij en het koesteren van wrok tegenover zijn broeder.” (Boechaari)
En het is nog beter voor je, als jij zelf ook om vergeving vraagt. Want jij denkt misschien dat je niets misdaan hebt, maar in de ogen van de ander heb je wel degelijk een fout gemaakt. We maken allemaal fouten en dat is menselijk. Jij wilt toch ook dat Allah jouw fouten vergeeft? Verzamel al je moed; zet vandaag nog die stap en je zult daarna merken dat er een enorme last van je schouder zal vallen.
Dat jij je mildheid toont, betekent niet dat je zwak bent. Het toont juist je kracht en grootmoedigheid. Als jij de eerste stap zet, zal jou beloningen opleveren. Mogelijk vanuit onverwachte hoek.
“En het goede en het slechte zijn niet gelijk aan elkaar. Vergeld (het slechte) met dat wat beter is. En dan zal degene met wie jij in vijandschap verkeerde, als een naaste vriend worden.” (Koran 41:34)
Wist je dat Aboe Bakr, de metgezel én beste vriend van de profeet vrede zij met hem ook zoiets heeft meegemaakt? Een van zijn familieleden belasterde zijn dochter Aisha. Daardoor maakte hij een eind aan de financiële steun die hij zijn familielid tot dan toe gegeven had. Maar nadat het volgende vers geopenbaard werd, maakte hij dit ongedaan en zette hij zijn financiële steun weer voort.
“En laat de bezitters van gunst en rijkdom onder jullie niet zweren om niet aan de verwanten, de behoeftigen en de emigranten op de Weg van Allah uit te geven. En laat hen vergeven en geen acht slaan (op wat zij hebben misdaan). Houden jullie er niet van dat Allah jullie vergeeft? En Allah is Meest Vergevingsgezind, Meest Genadevol.” (Koran 24:22)
Moge Allah ons eraan doen herinneren dat onze (goede) omgang met anderen omwille van Hem is en niet omwille van wat hij geschapen heeft. Moge ons bewustzijn van Zijn aanwezigheid (ihsan) alleen maar goede woorden en karaktereigenschappen laten voortbrengen, zowel tijdens moeilijke als makkelijke tijden. Amien (amen).
Hoofdfoto: pixabay.com. Bronnen: virtualmosque.com, sunnah.com, Aboe Ismail & studenten, De interpretatie van de betekenissen van de Koran (2018), Said Hawwa, Al mustakhlas fi tazkiyat al anfus (2005) , Tafsir al-Jalalayn, Muhammad b. Muhammad Abu Shahba, Al wasit fi ‘ulum wa mustalah al hadith (1973), p. 180.
