Onze emigratie is nu een jaar geleden, maar het voelt hier nog altijd vaak als de omgekeerde wereld. Dat ligt natuurlijk helemaal aan mij, de Algerijnen doen gewoon hun ding. Maar daardoor ligt wel eenzaamheid op de loer.
Bijvoorbeeld zoiets logisch als de deuren open zetten als het warm is buiten. Dat doen ze hier dus juist in de winter. Want dan is overdag de buitenlucht warmer dan in de kille huizen zonder kachels en centrale verwarming. In de zomer blijft juist alles dicht om de hitte buiten te houden. En vraag je in Nederland of iemand koffie wil, dan wordt dat als gastvrij gezien. Vragen wordt in Algerije juist niet gedaan, je krijgt gewoon koffie als het daar de tijd voor is. Dat is hier gastvrij. Het is maar wat je gewend bent.
Eenzaamheid door emigratie
Ik maak wekelijks mee dat mensen me echt niet begrijpen. Zo had ik bijvoorbeeld afgelopen jaar een flinke oorontsteking en kwam de dag dat ik besefte dat het niet vanzelf over zou gaan. In de dorpskliniek – een zeer vervallen gebouw met lange gangen, gammele deuren en rammelende wachtkamerstoelen – werd ik gelukkig goed geholpen. Maar de arts begrijpt dan niet dat je doorvraagt over de werking van de medicijnen. En dat je niet voor elk wissewasje antibiotica wilt nemen. Zij denken dat je de medicijnen niet wilt om kosten te besparen, terwijl ik juist wil weten wat ik in mijn lijf stop. Of ik de taal ooit echt goed genoeg zal kennen om de maatschappij op alle niveaus te doorgronden, betwijfel ik. Mijn man doet wel zijn best om alles uit te leggen, maar vaak levert dat alleen maar weer nieuwe vragen op. Loslaten zit niet echt in mijn karakter helaas, maar ik oefen elke dag.
Rustige maand december
Soms is het anders zijn in mijn ogen juist positief. Ik vind het fijn dat december hier een gewone maand is; zonder cadeaus, kerstbomen, kerststallen, kerstversieringen, lichtjes in tuinen en de bijbehorende reclame op televisie en in de winkels. Nieuwjaar is hier wel een vrije dag. Maar ze vieren het niet met vuurwerk en nieuwjaarsrecepties. Volgens mij is het vooral een dag waarop niet gewerkt wordt, omdat Europa dan plat ligt qua zaken doen.
Irene: “Hier in Algerije doe je de luiken dicht als het warm is, en niet de ramen open zoals we in Nederland gewend zijn”
Ook de nachtelijke adhaan kan ik erg waarderen. De eerste oproep is bedoeld om mensen wakker te maken, bij de tweede keer start in de moskee het werkelijke gebed. Er zijn bij ons in de buurt vier of vijf moskeeën op gehoorafstand en die gaan natuurlijk niet simultaan. Dus het lijkt net een echo die in het dorp rond zingt, een heel apart gehoor. De “oproepers” hebben heel verschillende stemmen, de een is heel helder en mooi van tempo, een ander is krakerig en eigenlijk een beetje te langzaam. Het zijn wel allemaal echte “live” stemmen, men gebruikt geen bandopnames. De moskee is afhankelijk van vrijwilligers die ‘s nachts de extra moeite doen om vroeg te komen (want je mag je gebed ook gewoon thuis doen!), het is geen vaste baan waar je voor betaald krijgt.
Toch vooral Hollander zijn
Het duurde even voordat ik als nuchtere Nederlander echt begreep wat moslims bedoelen met het boze oog. Ik vertaal het nu vaak als de vernietigende kracht van jaloezie. Doordat wij in Nederland juist opgroeien met openheid, leidt dat vaak tot onbegrip. Wij hebben het idee dat wegstoppen niet werkt en op lange termijn juist slecht is voor een mens. Algerijnen zijn gewend aan een sterkere grens tussen openbaar en privé en voelen zich vaak ongemakkelijk bij alles er gewoon maar uitgooien. Voor beide kanten is wat te zeggen, het blijft zoeken naar de gulden middenweg.
Ik had gehoopt dat ik me in een moslimland meer onderdeel zou voelen van de gemeenschap. Maar door de compleet andere levensstijl en de voor mij ongrijpbare gevoeligheden, voel ik juist veel eenzaamheid. Ik heb gemerkt dat ik naast moslima toch ook vooral Hollander ben. Via internet put ik mijn inspiratie uit verhalen van moslims over de hele wereld. Het mooie is dat je bij iedereen dezelfde basis herkent, het maakt dus niet uit waar je wieg heeft gestaan.
