Allah heeft elk schepsel met een reden geschapen, met een bepaalde vorm en potenties. Het ene dier zwemt in de zee, het andere dier leeft in kuddes op het land of vliegt in de lucht. Net als wij worden dieren ook door Allah geleid; zij volgen hun instinct. En door dat te doen, zijn ze ook een voorbeeld voor ons. Zoals de raaf in het verhaal van Habil en Kabil en de hop in het verhaal van de Profeet Soelaiman عليه السلام en Bilqis. In de serie vogels in de Koran, dit keer aandacht voor de hop.
“Onze Heer is Degene Die alles zijn vorm en aard geeft, en het dan recht leidt.” (Koran, 20:50)
De hop – in het Arabisch هدهد – in het verhaal van de Profeet Soelaiman عليه السلام was geen gewone vogel, net als Soelaiman geen gewone Profeet was.
De hop als soldaat
Soelaiman was de zoon van de Profeet Dawoed عليه السلام die hem had aangewezen om de leiding over te nemen na zijn dood. Hij erfde het koninkrijk Israël en werd hij door Allah uitverkoren om zijn profeetschap voort te zetten. Hij smeekte zijn Heer om een koninkrijk dat na hem aan niemand zou toekomen. Allah vervulde zijn wens en schonk hem vele wonderen, zoals het vermogen de wind te beheersen, die hij gebruikte om met ongelooflijke snelheden te reizen; de djinn die onder zijn bevel stonden en een mijn met koper, waarmee hij wapens maakte. Hij was zelfs gezegend met het vermogen om met dieren te communiceren.
En zo communiceerde de Profeet ook met de hop, die door hem was aangesteld om hem te dienen als één van zijn soldaten.
Waar is de hop?
In zijn missie als Profeet van Allah, bouwde Soelaiman een prominente plaats van aanbidding – de Rotskoepel in Jeruzalem. Van daaruit maakten Soelaiman en zijn volgelingen een pelgrimstocht naar Mekka. Na afloop van hun hadj reisden zij naar Jemen, waar Soelaiman getuige was van het ongelooflijke irrigatiesysteem van de Jemenieten. Hij wenste dit systeem in zijn eigen land na te bootsen, maar wist dat zij niet over voldoende bronnen beschikten.
Vastbesloten om een manier te vinden, ging Soelaiman op zoek naar de hop, die het vermogen had om ondergronds water op te sporen. Maar de vogel was nergens te bekennen. In de Koran lezen we dat Soelaiman ongeduldig werd en uitriep:
“Waarom zie ik de hop niet, of is hij één van de afwezigen? Ik zal hem zeker een strenge bestraffing opleggen of ik zal hem zeker slachten, of hij zal bij mij moeten komen met een duidelijke reden.
Maar de hop bleef niet lang weg en zei (in alle bescheidenheid): “Ik ben iets te weten gekomen wat jij nog niet weet: ik kom van Saba naar jou toe met overtuigende berichten. Ik vond daar een vrouw die over hen heerste, en zij beschikt over alle zaken en zij heeft een grote troon.” (Koran, 27:22, 23)
De hop en Bilqis
De hop vertelt hem vervolgens over Bilqis, de koningin van Sheba (in het huidige Jemen). Hij had gezien dat zij samen met haar volk de zon aanbad in plaats van de ene God en was daar verontwaardigd over, want hij was zelf gelovig. Hij riep uit:
“Allah, er is geen god dan Hij, de Heer van de Verheven Troon!” (Koran, 27:26)
De Profeet Soelaiman stuurt vervolgens een brief met de hop mee om deze aan Bilqis te overhandigen en met het antwoord terug te keren. De hop vliegt terug naar het paleis en laat de brief voor haar neus vallen om zich vervolgens te verstoppen en toe te kijken wat ze zou antwoorden. Soelaiman had geschreven:
“In de naam van Allah, de Barmhartige, de Genadevolle, wees niet hoogmoedig tegenover mij, maar komt naar mij toe als moslims.”
Bilqis roept onmiddellijk haar raadgevers bijeen en vraagt hun advies. Zij geven het advies om ten strijde te trekken maar Bilqis besluit om het diplomatiek aan te pakken. Ze zal hem waardevolle geschenken sturen om hem te paaien.
Een leger compleet met dieren en djinns
De hop vliegt daarop gelijk terug en brengt Soelaiman op de hoogte. Die bereidt zichzelf voor en verzamelde zijn leger. Dat was geen normaal leger, maar een leger compleet met mensen, dieren, zoals leeuwen en vogels, en met djinns. De boodschappers van Bilqis zijn met stomheid geslagen als ze het leger van Soelaiman aanschouwen. Dit leger is duidelijk onoverwinnelijk!
De boodschappers overhandigen de geschenken als een vriendschappelijk gebaar maar Soelaiman weigert het geschenk aan te nemen:
“Willen jullie mij helpen in rijkdom? Wat Allah mij heeft gegeven is beter dan wat Hij jullie heeft gegeven!”
Hij stuurt ze terug naar huis met de boodschap dat hij met zijn grote leger hun volk zou verslaan. Geschokt keren de boodschappers naar hun koningin terug en brengen de boodschap van Soelaiman over, tezamen met een verslag van de grootsheid van Soelaimans koninkrijk.
Uiteindelijk wordt Bilqis moslim samen met haar volk. Zij zegt: “Mijn Heer, voorwaar, ik heb mijzelf onrecht aangedaan en ik onderwerp mij met Soelaiman aan Allah, de Heer der Werelden.” (27:44)
Het hele verhaal van Soelaiman en Bilqis kun je hier lezen.
Het uithoudingsvermogen van de hop
Het is niet voor niets dat Allah een hop heeft uitgekozen om de boodschap over te brengen aan de koningin van Sheba. Hij had ook voor de postduif kunnen kiezen. Maar de hop is een sterke vogel die zich onderscheidt door zijn uithoudingsvermogen. De hop kan ook urenlang zonder eten en water en is in staat om grote afstanden af te leggen. En de afstand tussen Jeruzalem en Sheba is groot, namelijk meer dan 1800 km.
De hop is daarnaast een vriend van de mens en is zeer geliefd, wat hem tevens geschikt maakt om boodschappen over te brengen. Hij is lichtbruin van kleur met zwart-witte vleugels. Hij heeft een grote kuif, die hij kan oprichten als een indianentooi om allerlei emoties mee te communiceren
Wateringenieur
Zoals eerder gezegd heeft de hop het vermogen om van grote afstand een waterplaats te ontwaren, zodat hij onderweg kan drinken. En niet alleen dat, hij is zelfs in staat om ondergrondse waterbronnen op te sporen. Daarom wordt de hop ook wel de wateringenieur genoemd. De Profeet Soelaiman vertrouwde op hem als gids bij het zoeken naar water. Als de hop de locatie van het water aangaf, gaf Soelaiman de djinn opdracht om te graven en water te vinden.
De hop heeft ook een defensief vermogen dat bij geen enkele andere vogel voorkomt. Het scheidt een olieachtige substantie af van onder de staart die een zeer vieze geur afgeeft, die elke vogel die hem aan zou willen vallen, afstoot.
De hop als loyale echtgenoot
Het mannetje vraagt het vrouwtje ‘ten huwelijk’ door een blad, een insect of een worm in zijn lange dunne snavel aan haar aan te bieden. Daarna neemt hij haar mee naar het nest dat hij voor haar heeft gebouwd, meestal een gat in een boom. Als ze het nest accepteert, zijn ze voor het leven samen. Het vrouwtje legt vijf tot zeven eieren, en na het uitkomen, voert het paar om de beurt eten aan de kinderen.
De hop is een zeer loyale echtgenoot. Als hij een plek vindt voor voedsel of water of als het tijd is om te paren, roept hij zijn vrouw: “Hoep-hoep-hoep!” Hij nadert het voedsel pas als zij in de buurt is. Als hij haar niet kan vinden, blijft hij haar al roepend zoeken. En als ze sterft, roept hij elke keer als hij zich haar herinnert en gaat hij naar de plaatsen waar ze vroeger samen vlogen en avonturen beleefden. Wat een melancholie!
De vogel werd vele malen gespot tijdens de oproep tot het gebed of het reciteren van de Koran, waarbij hij stil bleef. De Profeet Mohammed verbood het de mensen om de hop te doden vanwege de geheimen die alleen Allah kent…
“Zien zij niet, dat de vogels in de hemel in onderdanigheid worden gehouden? Niemand houdt hen vast behalve Allah. Waarlijk, hierin zijn bewijzen en Tekenen voor de mensen die geloven.” (Koran, 16:79)
Over het onrecht dat mensen elkaar aandoen gaat het verhaal van twee van de zonen van Hawa en Adam, Habil (Abel) en Kabil (Kain). Hun verhaal wordt verteld in soera al Maïda in de Koran (vers 27-31). De vogel die de hoofdrol in hun verhaal speelt is de raaf. Het volgende artikel in deze serie ‘Vogels in de Koran’ gaat over deze vogel.
Dit artikel is samengesteld door Suzan Affara en Nora Naber. Bronnen: Ibn Kathir, islam-uitleg.nl., wikipedia, vogelbescherming.nl. Hoofdafbeelding: flickr.com