In juni 1987 bekeerde ik mij tot de islam. Wat volgde was een proces met hoogtepunten en dieptepunten. Een proces van vallen en opstaan. Een proces van leren en toepassen, van dankbaarheid, verwondering en verbazing. Levenslessen die ik nooit had willen missen. Hierover wil ik het één en ander met u delen. De Koran is altijd een grote steun geweest in mijn leven als moslima, vooral de aya’s uit soera As Sjarh (De Verruiming):
‘Hebben wij bij jou je hart niet opengesteld en jou je last afgenomen, die zwaar op jouw rug drukte? En Wij hebben jouw aanzien vergroot. Want met het moeilijke hangt het gemakkelijke samen. Ja, met het moeilijke hangt het gemakkelijke samen!
En wanneer je klaar bent, span je dan in en richt je verlangen tot jouw Heer.’ (Koran 94:1-8)
Soera As Sjarh is geopenbaard in een periode dat profeet Mohammed vrede zij met hem het zwaar te verduren had. Hij voelde zich enorm verantwoordelijk voor zijn taak, het verspreiden van het aan hem geopenbaarde woord van God. Hij ondervond heel veel weerstand en werd geconfronteerd met vele vijandigheden. God troostte hem met deze openbaring en verruimde ermee het hart van onze profeet.
Soera As Sjarh heeft ook voor ons als gelovigen veel troost in zich, wat ik op verschillende manieren in mijn eigen leven ervaar.
Ik kan enorm genieten van de continue golfbeweging van de zee. Hoge golven komen met donderend geweld aanrollen en vervolgens lost de golf zich op in rustiger water. En steeds weer komt er een hoge golf en ook deze lost zich weer op. Ook het rijden of fietsen in de bergen vind ik geweldig. Na een inspannende en moeizame klim naar boven begint de afdaling en wordt het een stuk gemakkelijker. Soera As Sjarh beschrijft voor mij ook de golfbeweging van perioden van moeilijkheden in het leven naar perioden waarin het makkelijker is. Het moeilijke en het makkelijke zijn onlosmakelijk met elkaar verbonden, zij zijn één. Net zoals de golven van de zee en de wegen in de bergen één zijn.
Rugklachten verdwenen
Voordat ik moslima werd had ik behoorlijk veel last van mijn rug en ik voelde me vaak beklemd door alle verantwoordelijkheden in mijn werk en in het leven. En voelde me schuldig als ik daar niet aan altijd aan kon voldoen. Ik kwam uit een protestants-gereformeerd milieu, was gelovig, maar niet echt praktiserend meer. Maar de calvinistische inslag zat er diep in.
Binnen een uur nadat ik de geloofsovertuiging had afgelegd en moslim was geworden, werd ik enorm ziek. Drie dagen lang werden mijn maag en darmen binnenstebuiten gekeerd. Maar na deze moeilijke dagen van reiniging, merkte ik dat mijn hartstreek enorm warm was, mijn hart had zich opengesteld voor God.
Vlak daarna begon ik serieus met het vijf keer verrichten van het gebed. Een behoorlijke inspanning om de op te zeggen teksten te leren en in te voegen in de bewegingen van buigen en knielen. Maar tot mijn grote verbazing en vreugde merkte ik dat mijn rugklachten nagenoeg waren verdwenen. Ik voelde echt dat mijn hart was opengesteld en een last op mijn rug van me was weggenomen, zoals de aya (vers) van soera As Sjarh zegt.
Verhuizen naar Turkije
Toen ik moslima werd en na mijn hadj (grote bedevaart) in 1988 ook een hoofddoek ging dragen, werd ik geconfronteerd met zeer wisselende reacties. Ik werkte destijds als opleidingsadviseur bij de overheid. Vanaf het moment dat ik een hoofddoek ging dragen veranderde mijn aanzien; het leek alsof mij niet mee als Nederlandse beschouwde. Ik voelde dat ik buiten de groep werd geplaatst. Ik bleef me loyaal opstellen en verrichtte mijn werk zoals altijd, maar er was iets veranderd.
Tijdens de twee Golfoorlogen kreeg ik het zwaar te verduren: het voelde alsof ik verantwoordelijk was voor wat er speelde in het Midden-Oosten. Bovendien voelde mijn echtgenoot zich al langer niet meer welkom in Nederland. In 1997 emigreerden wij daarom met onze twee kinderen naar Turkije. Ons doel was de kinderen – zonder allerlei islamofobische spanningen – te kunnen laten opgroeien in een islamitische omgeving.
Tijdens de aanslag op de Twin Towers op 11 september 2001 woonden we gelukkig al in Turkije, want daarna versnelde het proces van islamofobie. En terwijl ik in Nederland behoorlijk in aanzien gedaald was, werd ik toen ik als Nederlandse moslima in Turkije ging wonen min of meer op handen gedragen en bewonderd om mijn keuze voor de islam. Ik moet zeggen; het voelde als een warm bad na al die min of meer ‘kille’ jaren in Nederland. Ik voelde me weer gezien en gewaardeerd en gesteund. Allah heeft dus letterlijk mijn aanzien vergroot, zoals in soera As Sjarh staat.
Nu kan ik al die reacties aardig goed relativeren en zal ik me niet laten verleiden door bewonderende blikken. Want het is voor mij belangrijker dat mijn aanzien voor en door God is vergroot.
Nieuwe omgeving
Mijn in 2010 overleden vader was beroepsmilitair en daardoor hebben wij als gezin veel overplaatsingen en verhuizing in Nederland en in het buitenland meegemaakt. Integreren in een nieuwe woon- en leefomgeving is mij min of meer met de ‘paplepel ingegoten’. Maar emigreren naar Turkije was toch wel een behoorlijke stap. Ik was en ben waarschijnlijk de enige Europese buitenlandse in Tokat, de stad waar ik woon. Maar Johan Cruyff zou gezegd hebben: “Ieder nadeel heb zijn voordeel.”’
Het nadeel was dat ik niet kon terugvallen op mijn talenbeheersing van Engels en Duits, want niemand sprak die talen. Het voordeel was dat ik meteen in het diepe werd gegooid. Met de cursus Turks die ik in Nederland al had gevolgd, kwam ik een heel eind. Als je de taal van je woonomgeving onvoldoende beheerst, word je gedwongen te zwijgen. Dus ik hield ik me bezig met observeren en luisteren. Fitna in de vorm van roddel en achterklap gleden lange tijd langs mij weg, dat is een groot voordeel. Nog steeds kan ik in een druk gezelschap, waar de gespreksonderwerpen van de hak op de tak springen, het gesprek niet goed volgen.
Gods leiding
In 2004 werd ik – voor mij volkomen onverwacht – gevraagd om plaats te nemen in het bestuur van de vrouwenafdeling van onze soefiegemeenschap. Hoe groots is Gods leiding. Na de eerste moeilijkheden met de Turkse taal kwam alles in een stroomversnelling en werd het spreken, lezen en schrijven in het Turks steeds gemakkelijker.
In de eerste jaren hadden we het financieel heel moeilijk en zo nu en dan kwam de gedachte in ons op: zullen we dan maar weer terug gaan naar Nederland? We hadden zelfs geen geld meer om een buskaart te kopen en een bezoek aan de supermarkt was een kleine kwelling. Maar opeens was daar opnieuw de leiding van God en boden mijn ouders aan om bij te springen en werd ik gevraagd om vertaalwerk te doen. Op de ochtend dat mijn lieve vader een eerste bedrag op onze bankrekening had gestort en we weer normaal boodschappen konden doen, ging ik naar Koranles. We lazen soera De Verruiming in het Arabisch en ik las de vertaling in het Nederlands. Ik werd enorm geraakt door de zin:
“Want met het moeilijke hangt het gemakkelijke samen. Ja, met het moeilijke hangt het gemakkelijke samen!” (Koran 94:5-6).
Ik begon te huilen en kon niet meer ophouden. Opluchting en geluk welden in mij op en waren niet meer te stuiten. De vrouwen om mij heen waren zeer bezorgd en vroegen: “Wat is er met jou aan de hand?” Ik stamelde: “Het is het woord van God dat ik écht heb ervaren en het is huilen van geluk.”
Laatste Lente
Sinds mijn man met pensioen is en de kinderen hun universitaire studies hebben afgerond, zijn we in rustiger vaarwater gekomen. En kunnen we genieten van onze Son Bahar, onze Laatste Lente, zoals ze dat hier zo mooi zeggen. Ik heb meer tijd en rust voor het verrichten van mijn aanbidding tot God. Ik realiseer me dat er veel klaar is , maar dat er nog zo veel te doen valt als voorbereiding op mijn laatste reis naar het leven hierna. Ik volg hierbij het advies waar de soera mee eindigt:
“En wanneer je klaar bent, span je dan in en richt je verlangen tot jouw Heer.” (Koran 94:8)
Ik span mij in voor mijn soefiegemeenschap en voor het vrouwen-studiehuis waar ik voorzitter van ben. Bovendien realiseer ik me dat ik – als 65 jarige – fysiek kwetsbaarder word. Het leven dat mij rest wil ik nog meer verbinden met het verlangen naar mijn Heer.
Een nieuwe levensfase is aangebroken met voor mij opnieuw nieuwe uitdagingen, want hoe zal het zijn om oud te worden en vooral in Turkije?
Ik heb geleerd dat met al het moeilijke, het gemakkelijke is verbonden, dus ik ga me niet onnodig zorgen maken. In Nederland zegt men immers “na regen komt zonneschijn”, dus daar ga ik van uit!
Hoofdfoto: pxhere.com/284494