Een meerderheid van de Tweede Kamer vindt dat als je als moslima bij een overheidsinstantie werkt, je gewoon de handen moet schudden van mannen. Zelf kwam ik er pas achter dat handen schudden een probleem zou kunnen zijn, toen ik 17 jaar oud was. We kregen visite en ik stak mijn hand uit naar een moslima op leeftijd. Ze weigerde mijn hand en zei: “Het is wel goed zo.”
Daar sta je dan. Je wilt als jonge jongen vriendelijk en beleefd overkomen, maar in plaats daarvan voel je je beledigd en geschoffeerd. Ik voelde me gespannen en durfde de vrouw in kwestie niet meer in de ogen te kijken. Ik was compleet in de war van deze voor mij onverwachte actie. Ik dacht altijd dat handen schudden heel gewoon was. Ik dacht dat dat de meest gebruikelijke manier van groeten was. In mijn familie – mijn vader en moeder zijn in Turkije geboren en opgegroeid – is het in ieder geval nooit een issue geweest.
Het hele voorval zette me wel aan het denken. Het drukte me met mijn neus op het feit dat we niet allemaal hetzelfde zijn. Iedereen heeft zo zijn eigen normen en waarden. Sindsdien sta ik meer open voor de verschillen. Ik kwam erachter dat wel of niet handen schudden in de islam staat voor respect. Het is eigenlijk ter bescherming van mannen én vrouwen dat er strenge regels zijn over wie elkaar wel en niet mag aanraken. De manier van begroeten is binnen de familie opener dan daarbuiten, omdat het risico op gedachtes aan genot of verlangen daar geen rol speelt. Voor de islam zijn je directe familieleden mahram, de personen met wie je niet mag trouwen volgens de Koran (4: 22-23).
“Ik kwam erachter dat wel of niet handen schudden in de islam staat voor respect.”
Maar hoe zit het dan met een zakelijke handdruk? Ik weet dat veel moslima’s, die in het sociale leven bewust terughoudend zijn met handen geven, een uitgestoken hand in een zakelijke setting wél aannemen. Met als reden dat het meestal eenmalige ontmoetingen zijn en het bovenstaande risico niet speelt. Zij zoeken daarmee de balans tussen trouw zijn aan hun eigen geloof en het gegeven dat de andere persoon die ‘gevoeligheid’ niet snapt of kent.
Het getuigt eigenlijk van groot respect voor de ander als je hem of haar wilt beschermen. Maar ik snap ook wel dat dat voor veel Nederlanders een moeilijke ‘brug’ is om te slaan. Ik heb een manier gevonden om mijn respect terug te geven aan de moslima’s die ik ontmoet. Ik leg mijn hand op mijn hart en wens haar vrede toe. Hoe mooi is het als je iemand vrede toewenst, terwijl je diegene (nog) niet kent? Waarom zou je als man dan een moslimvrouw een hand willen geven, als zij ook met haar hand op het hart jouw vredeswens accepteert?
Misschien is het tijd om niet onze verschillen te benadrukken maar juist te zoeken naar praktische oplossingen. Zomaar een idee.