“Bij de Tijd! Zeker, de mens lijdt echt verlies. Alleen niet zij die geloven en de deugdelijke daden doen, die elkaar aanmanen tot de waarheid en die elkaar aanmanen tot volharding.”
(Koran, 103:1-3)
Soera al Asr (hoofdstuk De Tijd) kennen we omdat we het regelmatig in ons gebed reciteren en omdat het één van de kortste hoofdstukken uit de Koran is. Ondanks het feit dat het kort is, kunnen we er veel lessen en voordelen uit trekken.
Imam al-Shafi’i zei er op een keer het volgende over: “Als Allah niets anders behalve deze soera geopenbaard had, dan zou het genoeg geweest zijn, omdat het ál de nodige kennis bevat.” (Tafsir al Imam al-Shafi’i, p. 1461)
Tijd is een grote gunst van Allah
Een van de vele punten waar we over kunnen reflecteren is het eerste vers. Het bestaat uit drie woorden: “Bij de Tijd!” of “Bij de Namiddag!”. Van alles wat in de hemelen en op aarde bestaat, zweert Allah in dit vers bij een tijdstip. Heb je je ooit afgevraagd waarom? Een eed heeft niet veel waarde, tenzij er gezworen wordt op iets dat een aanzienlijke waarde of grootsheid heeft. Hoe belangrijk is tijd dan?
Simpel gezegd: tijd is één van de grootste gunsten van Allah. Het welbekende gezegde ‘Tijd is geld’ doet volledig tekort aan de echte waarde, omdat het in werkelijkheid veel meer omvat dan dat. Het is daarnaast zorgwekkend, dat tijd altijd afneemt en dat het tussen onze vingers door lijkt te glippen. Wat voorbij is kunnen we nooit meer terughalen. Toch hebben we nog steeds de kans om het beste te halen uit wat ons nog te wachten staat.
Geven wij tijd zijn recht?
De profeet vrede zij met hem zei:
“Benut vijf dingen voor vijf anderen: je jeugd voor je ouderdom, je gezondheid voor je ziekte, je rijkdom voor je armoede, je vrije tijd voor je bezigheid en je leven voor je dood.” (Al Hakim)
Tijd neemt altijd af en glipt tussen onze vingers door
In een andere overlevering waarschuwt onze geliefde profeet vrede zij met hem dat velen van ons onachtzaam zijn met deze immense gunst van Allah:
“Er zijn twee gunsten die veel mensen niet benutten en dus verliezen: gezondheid en vrije tijd.” (Boechari)
We zouden onszelf moeten afvragen: hoe besteden wij deze gunst die zo belangrijk is dat Allah, de Koning der koningen, ermee zweert? Zijn wij degenen die gewaarschuwd worden door de profeet? Geven wij tijd zijn recht?
Onze tijd in deze wereld is van korte duur
Wat is nou tijd als we denken aan de vele generaties mensen die al in hun graven liggen. Wanneer we uiteindelijk op de Dag der Opstanding tot leven gewekt zullen worden, zal het 50.000 jaar duren voordat we onze laatste, eeuwige verblijfplaats zullen betreden. Met dit in het achterhoofd, is onze tijd op deze wereld van zeer korte duur. En mogen we het niet verspillen, vooral omdat het zal bepalen wat daarna komt.
Dit vergankelijke karakter is overduidelijk in een andere hadith (overlevering). De profeet vrede zij met hem zei:
“De meest begunstigde mens in de wereld van de mensen van het Hellevuur zal op de Dag des Oordeels ondergedompeld worden in het Hellevuur. Dan zal er gezegd worden: ‘O zoon van Adam, heb jij iets goeds gezien? Heb je een gunst ontvangen?’ Hij zal het volgende zeggen: ‘Nee, bij Allah, mijn Heer!’
Dan zal de ellendigste mens in de wereld van de mensen van het Paradijs in het Paradijs ondergedompeld worden, er zal dan gezegd worden: ‘O zoon van Adam, heb jij enige ellende gezien? Had je enige tegenspoed?’ Hij zal het volgende zeggen: ‘Nee, bij Allah, mijn Heer! Ik heb niet één keer ellende meegemaakt of tegenspoed gezien.”
(Moeslim)
Dat is de realiteit van ons bestaan in deze wereld. Een fractie van een seconde in het Hiernamaals en de doenja (wereldse leven) is helemaal vergeten. Daarom moeten wij onze tijd wijden aan het streven naar succes in dit leven voor het Hiernamaals. We moeten ernaar streven om productief te zijn en proactief te zijn in het zoeken naar mogelijkheden om onze Heer te behagen. We zouden als moslims, vanwege het feit dat wij weten en begrijpen dat dit leven tijdelijk is, de productiefste mensen moeten zijn, in alle aspecten van het leven.
De tijd gaat op aan wereldse zaken
De gemiddelde levensverwachting in Nederland is 82 jaar, in België is dat 81 jaar. Het lijkt door de hoge levensverwachting alsof we ruim de tijd hebben om veel goede daden te verrichten. Maar laten we niet vergeten dat er heel veel tijd ‘op’ gaat aan de doenja, aan wereldse zaken. De eerste 14 jaar van ons leven zijn we nog kind. We spenderen zo’n 20 jaar aan slapen. En zo’n acht uur per dag gaan op aan studeren, werken en in het woon-werkverkeer.
Vergeet ook niet de tijd die we besteden aan dagelijkse taken, zoals eten, het huishouden, de administratie. En omdat de drukte van het leven in het Westen onze tijd en energie opslurpt, hebben we ook tijd nodig om te ontspannen; wat vaak resulteert in televisie kijken of het internet opgaan. Als we dit alles bij elkaar optellen, lijkt het alsof we veel tijd kwijt zijn aan ‘nutteloze zaken’.
Maar Allah is Al Kariem (de Edelmoedige). Wij kunnen de gewone wereldse zaken bijzonder laten worden met de juiste intentie in ons hart, namelijk om Allah ermee te behagen. We kunnen beloond worden voor om het even welke halal (toegestane) daad, zelfs ontspannen en slapen, als we maar de juiste intentie uitspreken. Wees je daar dus van bewust!
Laten we nu naar wat praktische en realistische oplossingen kijken om onze tijd beter te benutten.
Vermijd verboden zaken
Als eerste moeten we, wanneer we aan het zondigen zijn, zo snel mogelijk toegestane alternatieven vinden. Zodat er geen tijd meer is voor iets dat tegen ons gerekend zal worden. We moeten ook onthouden dat we niet alleen verantwoordelijk gesteld worden voor hoe we onze tijd spenderen, maar ook waar we het spenderen. Op een plaats zitten die niet geliefd is bij Allah, kan op dat moment zonder dat we het weten een bepaalde zonde met zich meebrengen. En dat is een riskante zaak. Het is iets waar we hier in het Westen ons bewust van moeten zijn, wanneer we bijvoorbeeld uitgenodigd worden om iets met de collega’s te gaan drinken.
Verricht meer goede daden
Als we genoeg begunstigd zijn om de verplichte daden uit te voeren en moeite doen om weg te blijven van zonden, dan moeten we ernaar streven om nog meer goede daden en intenties te verrichten. We staan er mogelijk niet vaak bij stil dat Shaitan (de duivel) op zijn minst zal proberen om ons de goede daad in te laten ruilen voor een minder goede daad of voor een zonde. Hij zal dit onophoudelijk proberen te doen. Wij moeten hem tegenwerken door het tegenovergestelde te doen: elke keer manieren vinden om de beloning in onze tijd en handelingen tot het uiterste te vergroten.
Als we druk bezig zijn met onze dagelijkse activiteiten moeten we onthouden dat Allah onze tijd kan zegenen en vermeerderen als we ernaar streven om het verstandig te gebruiken. Eenvoudige manieren die we insha’Allah (Als God het wil) aan onze weegschaal van goede daden kunnen toevoegen zijn:
* Licht voor de tong, zwaar op de weegschaal *
Gedenk Allah en Zijn zegeningen regelmatig, doe istighfar (vraag om vergiffenis) en spreek de zegen-gebeden en vredeswensen over onze profeet vrede zij met hem uit. Deze uitspraken met de tong kunnen op elk moment gedaan worden, op het werk of in onze vrije tijd. Ze zullen in ieder geval zwaar wegen op onze weegschaal van goede daden.
* Het gezelschap van de Koran *
Besteed veel tijd aan de Koran: het lezen, reciteren, memoriseren en natuurlijk het overpeinzen ervan. Hoe druk je het ook hebt, je kunt echt wel wat tijd vrij maken voor een dagelijkse portie Koran. Het is absoluut geen last, integendeel, het is een bron van leiding, vrede, tevredenheid en zelfs ontspanning.
Maak tijd vrij voor een dagelijkse portie Koran
* Minder slapen *
Vermijd te veel slapen. Een half uurtje minder slapen per nacht is gelijk aan bijna acht hele dagen extra in een jaar. Dat zijn acht zuivere dagen – geen dagen waarbij je naar het werk gaat of ’s nachts slaapt, of druk bezig bent met andere zaken – maar volledig lege dagen om zoveel mogelijk goede daden te verrichten: tijd met de Koran, familie- en ziekenbezoek, vrijwilligerswerk, enzovoort.
* De juiste intentie voor het slapengaan *
Slaap met de intentie om rust te krijgen, zodat je de volgende dag kan besteden aan productief werk, inkomstenvoorziening, of het opstaan voor het nachtgebed (qiyam al layl), of het vasten, enz. Op deze manier kunnen we beloond worden en kunnen we ervoor zorgen dat al die jaren die we aan slaap verliezen als iets geweldigs op onze weegschaal van goede daden geteld kunnen worden.
* Een goede intentie voor elke daad *
Onthoud dat door een goede intentie bij elke daad te hebben, Allah je zal belonen voor die tijd. Gaan werken kan met de intentie gedaan worden om een halal inkomen te hebben voor je gezin en om het aan liefdadigheid te besteden. Tijd doorbrengen met je familie kan met de intentie gedaan worden om de familiebanden te versterken. Afspreken met vrienden kan met de intentie gedaan worden om het gevoel van broeder- en zusterschap te verhogen en dawa te verrichten (uitnodigen naar de islam). Er zijn talloze voorbeelden, het punt is dat je constant iets als intentie moet nemen dat onze Schepper tevreden stelt en dat je deze intentie tijdens de handeling ook blijft herinneren.
* Beheer je tijd op het werk *
Wees proactief in het beheren van tijd op het werk. Tijdens de wintermaanden moeten velen van ons dhohr, asr en maghrib (middag-, namiddag- en avondgebed) tijdens de werkuren bidden. Je kan het dan moeilijk hebben met tegengestelde belangen – een vergadering op het werk die uitloopt terwijl je je gebed nog moet verrichten – of je voelt je ongemakkelijk om elke dag je werk te onderbreken. We weten allemaal dat ons gebed onze grootste prioriteit is. Daarom moeten we ervoor zorgen dat we een vaste routine hebben waar onze collega’s goed van op de hoogte zijn. Het is ook belangrijk dat we een kortere middagpauze nemen om er zeker van te zijn dat we niet meer pauze nemen dan waar we recht op hebben van onze werkgevers.
* Denk na over je reistijd *
Neem de tijd in beschouwing die je gebruikt om voor een wereldse zaak te reizen. Kijk eens of er een beter alternatief is dat van nut zal zijn voor je achira (hiernamaals). Misschien willen we wel naar een winkel gaan die zich wat verderop bevindt, om wat geld te besparen. Maar is dat bespaarde geld het tijdsverlies wel waard? Tenzij je het doet uit noodzaak, dan moet er daar zeker over nagedacht worden. Diezelfde tijd gebruiken in het gezelschap van de Koran, het opdoen van kennis of het verrichten van vrijwilligerswerk zal ons helpen op de Dag des Oordeels. Terwijl die besparingen, als ze nutteloos waren, ons niet van nut zullen zijn, tenzij ze uitgegeven werden als aalmoezen.
* Verspil geen tijd op sociale media *
Als laatste, denk eens na over de tijd die je besteedt op je telefoon, Facebook, YouTube of aan televisie kijken. Hoeveel van ons hebben genoeg tijd om elke week uren televisie te kijken, maar hebben het moeilijk om de Koran te memoriseren of kennis op te doen? Ook al zijn er wat voordelen verbonden aan al deze soorten media, toch moeten we onszelf afvragen welk gedeelte van de tijd die we eraan besteden werkelijk over gunstige zaken ging? We zullen zien dat we veel te makkelijk onze tijd verspillen en mogelijk zondigen door ons te verdiepen in dat wat ons niet aangaat.
Dit zijn slechts enkele van de vele stappen die we kunnen nemen om onze tijd beter te benutten insha’Allah. We vragen Allah om ervoor te zorgen dat we Zijn tevredenheid verkrijgen in elk aspect van ons leven waar Hij ons mee begunstigd heeft.
hoofdfoto: publicdomainpictures.net. bron: www.islam21c.com
