Als je de boodschap van de Profeet Mohammed ﷺ in één woord zou moeten schrijven, kun je dat het beste doen door te kijken naar Degene Die de boodschap heeft gezonden en de Profeet heeft uitgekozen. In de Koran is Allah daar kort en duidelijk over: “En Wij hebben jou (o Mohammed) slechts gestuurd als genade voor de werelden.” (Koran 21:107)
Genade is het sleutelwoord in dit geval. Het is de geest van de islam en de kern van de boodschap. En dat is niet meer dan logisch, omdat Allah, de Barmhartige, de Genadevolle de Schepper daarvan is. Allah zegt in de Koran:
“…Ik tref met Mijn bestraffing wie Ik wil, maar Mijn genade omvat alle zaken. Deze zal Ik schenken aan degenen die ontzag voor Mij hebben, de zakaat (zuiverende vermogensbelasting) afdragen en degenen die in Onze tekenen geloven.” (Koran 7:156)
“En Wij hebben jou (o Mohammed) slechts gestuurd als genade voor de werelden.” (Koran 21:107)
De Boodschapper van Allah ﷺ, die uitgekozen is door de Barmhartige om de boodschap van genade over te brengen, heeft wat dat betreft het goede voorbeeld gegeven. Zijn leven weerspiegelde deze sublieme waarde. Zijn woorden, daden en handelingen weerspiegelden het hoogste niveau van genade dat ooit door een mens bereikt kon worden.
In dit artikel zullen we een aantal ahadith (meervoud van hadith: een overlevering) bespreken die zowel het belang als de toepassing van deze waarde laten zien. Dat kan gaan om uitspraken, getuigenissen, verhalen of bepaalde situaties. Het artikel is absoluut niet compleet; er zijn zoveel voorbeelden van de genade van de Profeet ﷺ dat we ze niet kunnen opsommen in een kort artikel.
Goddelijke genade
De genade van Allah is zó omvangrijk, dat het bijna niet te beschrijven valt. Het overtreft zelfs Zijn toorn, oftewel Zijn woede. En wist je dat wij hier op aarde maar een honderdste van de genade van Allah hebben gekregen? Lees het maar in de volgende twee overleveringen.
De genade van Allah heerst over Zijn woede
Aboe Hoeraira heeft overgeleverd dat hij de Profeet ﷺ het volgende hoorde zeggen: “Toen Allah de schepping geschapen had, schreef Hij in een Boek, dat bij Hem is op (Zijn) troon: “Waarlijk, Mijn genade heerst over Mijn toorn.” (Boechari en Moeslim)
Genade bestaat uit honderd delen
Aboe Hoeraira heeft ook overgeleverd dat de Boodschapper ﷺ het volgende gezegd heeft: “Allah heeft genade in honderd delen opgedeeld. Hij liet negenennegentig delen bij Hem en zond een deel naar de aarde. Door dit ene deel gaat de schepping liefdevol met elkaar om, in die mate dat een (rij)dier zijn hoef optilt over zijn jong uit angst dat het daardoor geraakt zal worden.” (Boechari en Moeslim)
Genade: een bron van geloof
Als gelovige is het niet alleen belangrijk om je plichten te vervullen, zoals het gebed en het vasten tijdens de maand Ramadan. Maar het is ook belangrijk om je gedrag te zuiveren. Concreet betekent dat eigenlijk dat je jouw hart van slechte (karakter)eigenschappen moet zuiveren, zoals haat of wrok. Zo kan je de buitenwereld met een schoon hart tegemoet gaan en ga je op een liefdevolle manier met de schepping om.
Wees genadig met de mens
Jarir overleverde dat de Profeet ﷺ het volgende zei: “Wie niet genadig is met de mens, wordt niet begenadigd door Allah, Groot en Verheven is Hij.” (Moeslim)
Wees genadig met de schepping
Abdoellaah ibn Amr ibn al As heeft overgeleverd dat de Profeet ﷺ het volgende gezegd heeft: “Degenen die genadig zijn, zullen begenadigd worden door de Barmhartige. Wees genadig tegenover degenen op aarde en Degene in de hemel zal genadig met je zijn.” (Aboe Dawoed en authentiek verklaard door Albani)
Wees genadig over het algemeen
Aboe Moesa al Ash’ari overleverde dat hij de Profeet ﷺ het volgende hoorde zeggen: “Jullie kunnen geen (echte) gelovigen zijn totdat jullie van elkaar houden. Zal ik jullie wijzen op iets dat ervoor zorgt dat jullie van elkaar houden?” Ze (de metgezellen) zeiden: “Natuurlijk, o Boodschapper van Allah.” De Profeet zei: “Verspreid vrede onder jullie. Bij Degene in Wiens handen mijn ziel is; jullie zullen het Paradijs niet betreden totdat jullie genadevol met elkaar omgaan.” Zij zeiden: “O Boodschapper van Allah, we zijn allemaal genadevol.” De Profeet zei: “Het gaat niet alleen om de genade tussen jullie, maar om genade in het algemeen.” (Nasa’i)
Houd rekening met de kwetsbaren en zwaksten
Iemand op een vriendelijke manier corrigeren
Iedereen maakt fouten. En van fouten leer je. Maar hoe moet je iemand die een fout heeft gemaakt verbeteren zonder hem of haar te kwetsen? Laten we een kijkje nemen naar de volgende overleveringen waarin de Profeet ﷺ de gelovigen op een vriendelijke maar duidelijke wijze corrigeert en zo het juiste voorbeeld geeft.
De grootsheid van de genade van Allah benoemen
Aboe Hoeraira heeft het volgende overgeleverd: De Boodschapper van Allah ﷺ stond op voor het gebed en wij stonden ook samen met hem op. Toen riep een bedoeïen tijdens het gebed: “O Allah, wees genadig tegenover mij en Mohammed. En begenadig niemand anders dan ons.” Nadat de Profeet de taslim (begroeting aan het einde van een gebed) verrichtte, zei hij tegen de bedoeïen: “Je hebt iets dat groot is, beperkt,” namelijk de genade van Allah.” (Boechari)
Niet boos reageren
Anas ibn Malik heeft overgeleverd dat de Profeet ﷺ een bedoeïen in de moskee zag plassen, waarop de Profeet zei: “Laat hem maar.” Toen hij klaar was, vroeg de Profeet om water en goot het erover heen. (Boechari)
De humor van iets inzien
Aboe Hoeraira zei: “Toen wij bij de Profeet ﷺ kwam er plotseling een man naar hem toe en zei: ‘O Boodschapper van Allah, ik ben vernietigd!’ Hij (de profeet) vroeg: ‘Wat heeft je vernietigd?’ Hij antwoordde: ‘Ik heb geslachtsgemeenschap gehad met mijn vrouw, terwijl ik aan het vasten was.’
Waarop de Boodschapper van Allah ﷺ zei: ‘Ben je in staat een slaaf vrij te kopen?’ Hij antwoordde: ‘Nee.’
Hij vroeg: ‘Kan je twee opeenvolgende maanden vasten?’ Hij zei: “Nee.”
Hij vroeg: “Ben je in staat zestig behoeftigen te voeden?” Hij zei: “Nee.”
De overleveraar zei: “En de Profeet bleef een tijdje wachten. Terwijl we ons in deze toestand bevonden kwam er onverwachts iemand naar de Profeet met een mand vol dadels. Hij (de Profeet) vroeg: ‘Waar is de vragensteller?’ ‘Hier ben ik’, antwoordde hij. Hij zei: ‘Neem dit aan en geef het uit (aan de armen).’ Waarop de man zei: ‘Aan een armere dan ik, o Boodschapper van Allah? Want, bij Allah, tussen deze twee vulkanische woestijngronden (in Medina zelf) is er niemand armer dan mijn gezin.’ Waarop de Boodschapper van Allah breed lachte, tot zijn hoektanden zichtbaar werden. En toen zei hij: ‘Voed je gezin hiermee.’ ” (Boechari)
Zorg goed voor kwetsbare mensen
Bekommer je om kwetsbare mensen
Maak geen verwijten
Anas ibn Malik vertelde dat toen de Profeet ﷺ aankwam in Medina, Abu Talha hem (Anas) bij mijn hand en hem naar de Boodschapper van Allah ﷺ bracht. Hij (Abu Talha) zei: “O Boodschapper van Allah, Anas is een slimme jongen, dus laat hem jou bedienen.” Anas vertelde hierover: “Dus ik bediende hem thuis en onderweg tijdens zijn reizen. Bij Allah, hij zei nooit over dingen die ik had gedaan: ‘Waarom heb je dit zo gedaan?’ Of voor dingen die ik niet deed: ‘Waarom heb je dit niet zo gedaan?’ “(Boechari)
Houd rekening met zwakkere mensen
Moead ibn Jabal was het gewend om met de Profeet ﷺ te bidden en daarna het gebed te leiden voor zijn volk. Hij reciteerde soerat (hoofdstuk) al Baqara, waarop een man het gebed verliet en een licht gebed verrichtte. Moead was dat te weten gekomen en zei: “Wat een hypocriet.” De man kreeg dit te horen en ging daarop naar de Profeet ﷺ en zei: “O Boodschapper van Allah. Wij zijn mensen die handenarbeid verrichten; we irrigeren (onze velden) met onze kamelen. Moead leidde gisteren het gebed en reciteerde soerat al Baqara, waarop ik afzonderlijk ging bidden. Toen beweerde hij dat ik een hypocriet ben.” De Profeet zei: “O Moead, stel jij mensen op de proef? (drie keer) Reciteer Wal-shamsi wa duhaha (Bij de zon en haar ochtendgloren) of Sabbih isma Rabbikal Ala (Verheerlijk de Naam van jouw Heer, de Meest Verhevene) en dergelijke.” (Boechari)
Een lang gebed inkorten
Anas ibn Malik (Allah is tevreden met hem) verhaalde dat de Profeet ﷺ het volgende zei: “Wanneer ik begin met het gebed, heb ik de intentie om het te verlengen. Maar wanneer ik een baby hoor huilen, kort ik het in, omdat ik weet dat zijn gehuil invloed heeft op zijn moeder die zoveel van hem houdt.” (Boechari)
Zorg goed voor de vrouw
Aicha werd eens gevraagd wat de Profeet ﷺ deed als hij thuis was, toen zei ze:”Hij stelde zich in dienst van zijn vrouwen (en familie), en als het tijd was voor het gebed, verrichtte hij de kleine wassing en ging de deur uit naar het gebed.”(Boecharie en Moeslim)
De Profeet ﷺ bekommerde zich op vele manieren om de zwakkeren in de samenleving. Hij hield altijd rekening met ze, kwam voor hun rechten op en hielp ze op allerlei manieren. Hij is ons voorbeeld, dus aan ons de vraag hoe wij genadiger kunnen worden naar onze naasten, naar anderen, dieren, natuur etcera.
Bronnen: aboutislam.net/, sunnah.com, khaledalsabt.com/, Al-Nasa’i, Al-Sunan al-Kubra lil-Nasa’i (Beiroet: Al-Risala, 2001), p. 414 (5928), Aboe Ismail, De interpretatie van de betekenissen van de Koran (2018).
Hoofdfoto: pexels.com
