Bilal Al Habasji voelde zich soms anders door zijn donkere huidskleur tussen de lichter gekleurde Arabieren, alsof hij er niet bij hoorde. Maar De Boodschapper van Allah zag Bilal als een broer. Hij -moge Allah hem prijzen bij de engelen- liet hem blijken dat hij één van hen was door te zeggen: “Je bent als mij”.
De derde moslim
Bilal Al Habasji Allah is tevreden met hem kwam uit Habasja (Addis Abeba), de hoofdstad van Ethiopië. Hij was donker en een slaaf. Tot zover de beschrijving die de meeste moslims wel kennen. Maar weinig mensen weten, dat Bilal de derde moslim ter wereld was. Na Khadidja en Abu Bakr koos hij als derde in de rij voor de islam in een tijd, dat de islam zwak was. Hij was dertig jaar oud, geen kind meer en bij zijn volle bewustzijn. Bilal wordt vergeleken met de profeet Ayyoeb vrede zij met hem die tijdens zijn lijdensweg zoveel geduld toonde.
De standvastigheid van Bilal
Bilal was de slaaf van Umayya ibn Khallaf. Toen hij zijn geloof in de enige God verkondigde, bracht zijn meester hem elke dag als eerste naar de deur van de Kaba, waar hij hem een band om zijn hals aanbracht. Vervolgens sleepte hij Bilal naar een plek in de Sahara en bond hem vast op de grond in het hete zand. Hij liet hem een hemd van ijzer dragen, wat de hitte nog ondraaglijker maakte. De temperatuur steeg tot boven de 50 °C. Bovendien legde hij ook nog zware stenen op zijn borst. Dit was niet eenmalig. Dag na dag, week na week, maand na maand moest Bilal dit afschuwelijke leed dragen. Het is bijna niet voorstelbaar wat Bilal mee heeft moeten maken.
Maar hij hield stand. Hij zei maar één woord: “Ahadoen Ahad”. Dit betekent de Ene, de Enige. Men had in die tijd veel afgodsbeelden, maar de moslims baden direct tot de Ene God, tot Allah, zonder tussenpersoon. Zelfs de Profeet Mohammed, die zeer gerespecteerd wordt, nemen moslims niet als tussenpersoon. Wij bidden direct tot Allah, die (met Zijn Kennis) bij ons is als wij Hem aanroepen en smeken. Soms voelen wij Zijn aanwezigheid en dan voelen we, dat we op de goede weg zitten. Maar soms voelen we dat Allah ver weg is. Er komen beproevingen op ons pad en we denken: wat doe ik nu verkeerd? Bedenk dan, dat Allah slechts wil, dat je een hoger niveau bereikt, net zoals Bilal.
Bevrijd van slavernij
Bilal zei dus: “De enige (God)” Abu Bakr kwam langs op een dag en sprak: “Ik wil hem kopen.” In die tijd betaalde men voor een sterke slaaf zo’n drie zakjes zilver. Van Bilal was bijna niets meer over na alle martelingen; hij was op sterven op na dood. Maar wat vroeg Umayya ibn Khallaf als prijs? “Ik wil voor deze slaaf negen zakken zilver,” op tartende toon. Abu Bakr antwoordde: “Hier heb je ze.” Umayya lachte in zijn vuistje en zei: “Als je nee had gezegd, had je hem voor één zak mee kunnen nemen.” Waarop Abu Bakr zegt: “En als je honderd zakken had gevraagd, had ik die ook gegeven.” Vervolgens schonk hij Bilal zijn vrijheid.
Oproeper tot het gebed
Hoe werd Bilal de eerste muezzin, oproeper tot het gebed? De Boodschapper van Allah moge Allah hem prijzen bij de engelen zag Bilal als een broer. Bilal was donker. De Arabieren waren ook gekleurd, maar hun huidskleur was veel lichter. Bilal voelde zich daarom anders, alsof hij er niet bij hoorde. Maar de Boodschapper van Allah liet hem blijken, dat hij één van hen was. “Je bent als ik.”
Hij zei letterlijk in een sahih hadith – een betrouwbare overlevering:
“O mensen! Waarlijk jullie Heer is Eén en jullie vader (Adam) is één. Een Arabier is niet beter dan een niet-Arabier en een niet-Arabier is niet beter dan een Arabier: een blanke is niet beter dan een donkere en een donkere is niet beter dan een blanke, behalve in termen van taqwa (godsontzag) en goede daden.”
Dit is duidelijk een boodschap aan ons als gemeenschap om elkaar nooit te beoordelen op huidskleur of uiterlijk.
De menselijke stem
De islamitische oproep tot het gebed is uit een droom voortgekomen. De Profeet moge Allah hem prijzen bij de engelen wilde in Medina graag een moskee bouwen. De mensen vroegen hem: “Hoe weten we nu wanneer het gebed aanvangt?’’ Er ontstond een gesprek. De ene stelde voor om een bel te gebruiken, maar dat werd weggewuifd omdat de christenen dat al gebruikten. Een andere kwam op het idee om een hoorn te gebruiken zoals de joden, maar er was een verlangen naar iets origineels.
Daarop vertelden twee metgezellen, dat ze over de adhaan hadden gedroomd. Nadat duidelijk werd, dat de menselijke stem de oproep tot het gebed moest zijn, werd Bilal naar voren geschoven als de oproeper tot het gebed.
Ook toen de Profeet terugkeerde naar Mekka, deed Bilal daar de oproep tot het gebed. De Profeet maakte hem duidelijk: “Ik wil dat je altijd en overal waar ik ben de adhaan doet.” De Boodschapper van Allah moge Allah hem prijzen bij de engelen heeft ook nooit iemand anders de oproep horen doen. Bilal werd daarom de muezzin van de Boodschapper genoemd.
Bilal kreeg zijn waardigheid terug
In Mekka gaf de Profeet moge Allah hem prijzen bij de engelen Bilal zijn waardigheid terug. Juist op de plek waar hij dagelijks onteerd werd door zijn voormalige meester. Bij de deur van de Kaba. De Boodschapper van Allah gaf opdracht om de beelden in en om de Kaba te vernietigen. Vervolgens vroeg hij Bilal om op de Kaba te klimmen om de adhaan vanaf daar ten gehore te brengen. Dit moment moet een zeer eervol moment voor Bilal geweest zijn, want behalve dat de islam de overwinning behaalde op het meergodendom, werd het ook duidelijk voor de gemeenschap, dat een donkere man net zo veel waard was als een blanke man. Iedereen werd stil en het enige geluid dat klonk was de adhaan die we tot de Dag des Oordeels wereldwijd zullen blijven verrichten.
Niemand van de volgelingen was jaloers. Omar zei vaak: “Onze meester Abu Bakr heeft onze andere meester vrijgekocht.” Het leek alsof de Profeet Bilal wilde zeggen: Bilal, we zien je kleur niet. We moeten niet op uiterlijkheden letten. Wat je uitstraalt komt van binnen, vanuit je hart. En zo is het. Als je van iemand houdt, dan let je niet meer op zijn of haar uiterlijk.
Er was echter ook nog een ander belangrijk moment voor Bilal, waarop hij zijn waardigheid terugkreeg. Het was tijdens de slag bij Badr. Vanuit de Quraish trad elke keer een man naar voren die vroeg om een gelijkwaardige partner om de strijd mee aan te gaan. Toen Umayya naar voren stapte en vroeg wie zijn gelijke was, stapte Bilal uit de rij naar voren. Umayya lachte honend. Moest hij met een slaaf vechten? Maar toen er mensen riepen: “Wat is er Umayya, durf je soms niet?”, kon hij natuurlijk niet weigeren. Bilal stak hem dood, zijn voormalige meester. De man die hem zo verschrikkelijk vernederd had, lag dood aan zijn voeten, op de grond.
De voetstappen van Bilal in het paradijs
Op een dag gebaarde de Profeet moge Allah hem prijzen bij de engelen Bilal dat hij dichterbij moest komen: “Ga zitten, Bilal, ik wil je iets vragen. Eigenlijk wist hij het antwoord al, maar toch ging hij verder. Toen Bilal eenmaal zat, vroeg hij hem: “Iedere keer als ik over Djenna (het paradijs) droom, hoor ik jouw voetstappen. Weet je ook waarom?” Dan legt Bilal Allah is tevreden met hem uit, dat hij altijd twee raka’a (twee gebedseenheden) doet als hij de wassing heeft verricht en dat hij altijd in staat van rituele reiniging verkeert. Hoe makkelijk is het toch voor ons gemaakt. Wens jij dat de Profeet jouw voetstappen hoort in het paradijs?
Bilal bracht zijn leven door naast de Profeet. Op momenten dat de Profeet moge Allah hem prijzen bij de engelen zich boos of verdrietig voelde, en als de tijd van het gebed gekomen was, vroeg hij Bilal: “Doe maar de adhaan.” Het gaf hem innerlijke rust. Dit is voor ons ook een aanwijzing: doe de adhaan om tot rust te komen. Het moment van de salaat, het islamitisch gebed, moet een moment van rust en contemplatie zijn.
De dood van Bilal
Toen de Profeet moge Allah hem prijzen bij de engelen overleed, vertrok Bilal uit Medina. Hij ging naar Damascus in Syrië, waar hij geen gebedsoproep meer verrichtte. Niet omdat hij niet wilde, maar elke keer dat hij toch probeerde om de adhaan te verrichten, kwam hij niet verder dan ‘ashadoe ana Mohammedan Rasoel Allah’ – ik getuig dat Mohammed de Boodschapper van Allah is – om vervolgens in huilen uit te barsten. Hij miste de Profeet te erg. Op een dag keerde hij terug naar Medina. Het was de tijd voor het ochtendgebed en hij riep de gebedsoproep. Het lukte hem deze keer wel om hem volledig op te zeggen. De bevolking van Medina was heel verheugd om de stem van de muezzin van de Boodschapper te horen.
Uiteindelijk keerde Bilal terug naar Damascus, waar hij bleef wonen tot zijn dood. Op een dag zei hij tegen zijn vrouw: “Morgen ga ik mijn geliefde Mohammed en zijn metgezellen ontmoeten.” De volgende dag blies hij zijn laatste adem uit.
In de voetsporen van Bilal
Degene die als eerst met een goede daad begint, krijgt ook de beloning van degene die hem volgen. Degene die hem volgt, krijgt een beloning en degene die gevolgd wordt, krijgt een beloning. Bilal Al Habashi Allah is tevreden met hem was degene die als eerste mens de adhaan, de oproep tot het gebed, heeft laten klinken. Dus als in een moskee of in je eigen huis de adhaan klinkt, dan krijgt Bilal daarvoor ook de beloning.
Nog een laatste advies in het geval je, net als Bilal, de blijvende beloningen wil ontvangen voor een goede daad. Vaders kunnen hun zoons de adhaan aanleren, opdat ze voor elke keer dat hun zoons dit in de toekomst ten gehore brengen, de vaders ook de beloningen zullen ontvangen. En moeders of grootmoeders kunnen hun kinderen soera Al Fatiha leren die in elk gebed een paar keer opgelezen wordt, zodat ze generaties lang de beloningen ontvangen voor elke keer dat deze soera gelezen wordt.
Het was niet Bilal die Umayya doodde in de slag bij Badr! 3 leden van de Quraish stapten naar voren om met 3 gelijke te vechten. Bij de moslims koos Hamza ibn °abdoe Moettalib ervoor dat hij, Ali ibn AbiTalib en Oebayda ibn elHarif het gevecht zouden aangaan