Als jij zelf heel erg gehecht bent aan je geloof, heb je vast soms een knoop in je maag wanneer je ziet dat je mede-moslims er zo mee worstelen.
Zeker als je die verwijdering van je geloof ook zelf hebt ervaren op enig moment in je leven. Ik wel in ieder geval. Nu is mijn geloof een rustpunt in mijn leven, mijn rotsvaste basis waardoor ik een groot gevoel van vrede en veiligheid ervaar. Ik gun dat gevoel van overtuigd houden van Allah aan iedereen. Maar hoe pak je dat aan?
Dat ik over dit onderwerp besloot te gaan schrijven, komt door een blog van Aida Azlin. Een in Singapore geboren moslim-onderneemster die ik in 2016 interviewde over het bedrijf dat ze opzette in haar nieuwe thuisland Marokko.
Aida omschrijft zichzelf als “een schrijver, een ondernemer en een trotse gelovige, die moslimvrouwen helpt om de beste versie van zichzelf te worden”. Ik vind haar een mooi voorbeeld van de moslim-twintigers van nu. Ze blijft trouw aan haar geloof en brengt dat naar voren zonder schaamte. Het moderne leven is een gegeven en zet ze op een heel natuurlijke manier in op haar pad, zodat ze zich bewust blijft van wat de seculiere wereld van haar vraagt.
Ze krijgt veel persoonlijke reactie op haar wekelijkse blogs en dit is een vraag van haar lezers die steeds weer naar voren komt:
Hoe krijg je een dierbare weer terug op het pad van Allah?
Aida: “Deze vraag raakt me altijd in mijn hart. Want ooit waren het mijn ouders en vriendinnen die deze vraag over mij stelden. En alhamdoelilah (God zij dank) heeft niemand ooit geprobeerd om mij islam op te dringen. Niemand heeft er ooit tegen me over gezeurd. Maar ook heeft nooit iemand de moed opgegeven. En daar ben ik extreem dankbaar voor, want het is niet makkelijk om de liefde voor het geloof over te brengen aan een dierbare die twijfelt.”
Terugkijkend op haar eigen proces terug naar Allah, geeft Aida ons graag de volgende gedachten mee:
-1-
Dawa = Uitnodigen
Dawa’ ≠ Dwang / Zeuren / Dreigen
Aida: “Het is belangrijk om te beseffen dat het Allah is die iemands hart opent. Jij bent alleen maar degene die kan uitnodigen tot Zijn pad, om met een hernieuwde blik naar de islam te kijken. Om dat op een goede manier te doen heb je meelevendheid nodig, gecombineerd met zachtheid en vriendelijkheid. Als we het uitnodigen niet vanuit deze insteek doen, is het gevaar groot dat we de ander juist van het pad van Allah laten wegdrijven.
Een goede vraag om aan jezelf te stellen is: als iemand anders naar me toe zou komen met dezelfde actie als ik nu van plan ben richting (vul hier de naam van je dierbare in), zou ik dan dichter naar het pad van Allah getrokken worden of me juist afsluiten voor Allah?”
-2-
Wees eerst de beste (vul hier jouw rol in) die je kunt zijn voor je dierbare
Aida: “Focus bij het uitnodigen niet zozeer op de woorden die je kiest, maar op het karakter waarmee je een rol speelt in het leven van je dierbare. Focus je eerst daarop: wees de beste vrouw, zus, broer, moeder, vriend(in) die je kunt zijn.
Als onze manier van doen, de dingen die we zeggen en onze persoonlijkheid overlopen van liefde en vriendelijkheid, alleen dan zal je dierbare zich “veilig” en op zijn gemak bij je voelen. Met “veilig” bedoel ik dat hij of zij weet dat jij niet over hen oordeelt.
Velen van ons hebben juist over onze dierbaren snel hun oordeel klaar, en dat is niet de juiste ‘state of mind’ om de schoonheid van ons geloof te delen. Islam is niet een geloof waarin plaats is voor een heiliger-dan-jij-houding. Want iedereen gaat de ‘fout’ in, alleen doet iedereen dat op zijn eigen manier.”
Welke fouten kun je maken als je probeert een dierbaren weer terug te brengen naar het pad van Allah?
-3-
Werk niet toe naar een deadline
Aida: “Dit is een van de grootste fouten die we maken als we proberen onze dierbaren weer terug te brengen naar het pad van Allah. Als we daar in ons hoofd een deadline aan geven, leggen we onbewust een tijdslimiet op wanneer hij of zij het geloof weer zou moeten gaan praktiseren.
We vergeten dan dat alles in dit universum Zijn tijd volgt en niet de onze. Het ergste is dat als we dichtbij de – door ons op een arrogante manier gestelde – deadline komen en we nog steeds geen verschil of reactie zien bij onze dierbare, we de druk gaan opvoeren, of erger nog: het helemaal opgeven.
Bedenk dat onze Profeet ﷺ – de beste mens die ooit heeft geleefd, de meest vriendelijke en zachtaardige, het meest geschikt om dawa (uitnodigen naar islam) te doen – maar liefst 23 jaar nodig had om zijn missie te volbrengen. Wie zijn wij dat we denken dat we ooit kunnen bereiken wat de Profeet ﷺ heeft bereikt in een paar maanden tijd?”
-4-
Kies zorgvuldig: tijdstip / plek / toon / ‘vibe’
Aida: “Als je met je dierbare wilt delen wat het geloof voor jou betekent, is het cruciaal dat je je bewust bent van de volgende vier factoren: tijdstip / plek / toon / ‘vibe’. Deze bepalen welke energie er van jullie gesprek uitgaat. Ik heb gemerkt dat er een tijd en plaats is voor alles, zeker als het om dawa gaat.
Begin niet over geloof als je dierbare hongerig en daardoor niet gefocust is of als hij of zij uitgeput, gestrest, bezorgd of van streek is. Begin er zeker niet over als je in een openbare ruimte bent en zeker ook niet als je met vrienden of familie samen zit. Wees je heel bewust van de toon die je gebruikt – ben je te prekerig, opdringerig, ongevoelig, praat je hetzelfde als hun moeder/zus/broer/vriend(in)? Als je goed nadenkt weet je intuïtief wel welk tijdstip en plaats het meest geschikt is.
Je kunt jezelf voorbereiden door de dua (smeekbede) van de Profeet Moesa (Mozes) te reciteren die hij uitspraak toen hij moest gaan praten met Firaun (de farao):
(En Mozes smeekte): “O mijn Heer! Verruim mijn hart voor mij (zodat ik deze zware boodschap kan dragen). En maak mijn taak gemakkelijk voor mij. En maak de knoop van mijn tong los. Zodat zij mijn toespraak kunnen verstaan. (Koran, 20: 25-28)
Denk vooral ook goed na over welk aspect van het geloof een warm gevoel bij je dierbare zal losmaken. Sommige mensen genieten van de verhalen over de Profeet ﷺ en zijn metgezellen. Weer anderen horen liever over de logica van het geloof en de link naar de wetenschap.
Iedereen is anders. Ons geloof is zo breed en allesomvattend, dat er voor iedereen iets te vinden is waarmee je de interesse kunt aanwakkeren. Neem dat als beginpunt.
Blijf vooral ook zelf nieuwe kennis in je opnemen. Want hoe kun je anders de schoonheid van je geloof aan een ander overbrengen? Lees, leer, ga naar lezingen, vind leraren die jou in vervoering brengen. Vanuit kennis ben je beter voorbereid om antwoorden te geven op de vragen over het geloof waar je dierbare ongetwijfeld mee rondloopt.”
-5-
Accepteer dat je niet hun ‘brug’ naar het geloof hoeft te zijn
Aida: “Vaak is dawa niet alleen een test of je geduldig genoeg bent. Het is ook een test hoe oprecht je bent. Ik heb geleerd dat Allah soms heeft bepaald dat jij voor je dierbare niet de katalysator of de brug terug naar Zijn pad bent. EN DAT IS O.K.!
Misschien ben je al jaren bezig om je zus over het geloof te vertellen en lijkt er niets bij haar binnen te komen. Maar als op een dag een vriendin van je zus ongeveer hetzelfde zegt als jij, komt het wel op een positieve manier binnen. Dat betekent alleen maar dat Allah het zo gepland had en dat is wonderlijk en mooi tegelijk.
Het betekent dat we bij dawa onze ego’s opzij moeten zetten en de volgende dua moeten maken: ‘Ya Allah, gebruik mij om (persoon X) dichter bij U te brengen, maar als dat niet zo is, stuur (persoon X) dan een andere metgezel om die rol te vervullen. En U weet het beste wat goed voor ons is, Ya Rabb.’”
-6-
Doe een smeekbede. In het geheim. In het midden van de nacht.
Aida:”Ik kan het niet vaak genoeg herhalen. Doe héél veel dua voor je dierbare. Onze Profeet ﷺ bleef nachten lang bidden voor ons, zijn oemah (geloofsgemeenschap), omdat hij zich zorgen om ons maakte, over de staat van onze harten en ons geloof. Als jij je zorgen maakt om een dierbare, doe dan als onze Profeet ﷺ. Maak dua voor hem of haar, heel vaak, in het geheim. Het krachtigst is het in het derde deel van de nacht, in tahajjud (extra gebed voor het vroeg ochtendgebed). Imam Shafi’i zei daarover: ‘Een dua die je maakt in tahajjud is als een pijl die nooit zijn doel mist.’”
Onze Profeet ﷺ bleef nachten lang bidden voor ons, omdat hij zich zorgen maakte over de staat van onze harten en ons geloof
-7-
Neem Allah als je bondgenoot
Aida: “Ik heb het meest belangrijke punt tot het laatst bewaard. Je moet goed begrijpen dat het hart van je dierbare toebehoort aan Allah. En dat Hij daarom de Enige is die zijn of haar hart kan verzachten.
Ik ken iemand die al zeven jaar lang elke nacht opstaat om te bidden voor haar echtgenoot. Toen haar schoonvader erachter kwam dat zijn zoon niet meer het gebed deed, vroeg hij aan haar: ‘Waarom heb je het ons niet verteld?’ Zij lachte toen en zei: ‘Ik vertel het aan Allah. Elke dag.’
Voor deze vrouw is Allah een bondgenoot, een Vriend die beschermt. Zij begrijpt dat je zelf geen macht hebt, maar dat je met de hulp van Allah heel veel kunt bereiken. Dus steun op Hem als het zwaar wordt. Vul je hart met het gedenken van Allah. Vul van daaruit het leven van je dierbare met liefde en licht.
Zelfs onze geliefde Profeten (vrede zij met hen allen) hebben geworsteld met hun families en dierbaren. Uitnodigen naar het pad van Allah ging niet van een leien dakje. Bij de Profeet Ibrahim (Abraham) was het zijn vader, bij de Profeet Nuh (Noah) was het zijn zoon en bij de Profeet Mohammed ﷺ was het zijn oom. Maar zij gaven niet op en bleven moeite doen tot het (soms bittere) einde.
En dat zouden wij ook moeten doen.
Want als de rollen omgedraaid zouden zijn, zou jij niet willen dat jouw dierbare pogingen bleef doen en voor je zou blijven bidden?”
