Nog geen veertig jaar geleden choqueerde een blote borst nog – nu is bloot op televisie normaal en vindt men een film saai als er geen geweld en seks in voorkomt. Daar sta je dan als moslim met je geloof. Met regels over goedheid, waardigheid en respect die voor ons ‘nu en altijd’ gelden; onveranderd, onveranderlijk. Islam is van alle tijden!
Als volwassene is het al een grote uitdaging om die regels naar eer en geweten na te leven in deze samenleving. Laat staan voor onze kinderen, die overal te horen krijgen dat ‘braaf’ en ‘zedig’ gedrag niet meer van deze tijd is. De maatschappij – en in mindere mate ook de christelijke kerk – hebben zich voortdurend aangepast aan wat de wereld van kunst en muziek ons opdrong als aanvaardbaar. Belangrijke normen sneuvelen omdat ‘men’ ze oubollig vindt.
Je kunt islam niet opdringen
Kinderen hebben – nu meer dan ooit! – hun ouders nodig om hen te leren hun geloof te kennen en te begrijpen. De islam is niet alleen maar een reeks geboden en verboden, die je je kind op kunt dringen. Alleen als we onze kinderen van jongs af aan leren dat de liefde voor Allah en Zijn profeet vrede zegeningen met hem de basis is, zullen zij in staat zijn om te begrijpen waarom Allah ons al die spelregels oplegt.
Inshallah zullen onze kinderen dan in staat zijn om “neen” te zeggen. Wij als ouders moeten hen leren goed om te gaan met de verleidingen van plezier, vriendschap, tederheid en passie. Hen mondig te maken, zodat ze hun eigen keuzes kunnen verwoorden. Er komt namelijk ooit een tijdstip waarop je kinderen voor zichzelf moeten instaan. Ze zullen met vrienden naar het winkelcentrum gaan en daar langs een lingeriezaak komen. Ze zullen zelf ervoor kiezen om daarbij de andere kant op te kijken. Doen ze het andersom, dan zijn zij daar zelf verantwoordelijk voor, niet hun ouders.
Zodra je je tienerjaren hebt bereikt, beschouwt Allah je als een volwassene!
In de ogen van Allah staat een tiener zelf in voor zijn of haar eigen beslissingen. Ook al mag je dan nog geen auto rijden, of naar het stembureau, en ben je voor een burgerlijke rechtbank nog maar een kind: zodra je je tienerjaren hebt bereikt, beschouwt Allah je als een volwassene! Geen excuses meer omdat je nog zo jong bent.
Maak het geloof bespreekbaar
Wij als ouders moeten de moed opbrengen om in ons gezin geloof bespreekbaar te maken, om er iets van te maken dat we allemaal samen beleven. Zo zullen we er als gezin en individu sterker uit komen. Samen lezen of luisteren naar een vertaling of uitleg van de Koran, zodat de diepere betekenis kan doordringen. Samen praten over wat je gehoord hebt over je geloof en praten over het leven van de profeet en welke lessen je daaruit hebt geleerd. Samen het gebed doen en uitleggen waarom het voor ons de basis van de dag is. Je kind leert zijn geloof thuis, door het dagelijks in de praktijk te zien. Niet alleen door de zondagsles in de moskee of het vieren van Eid met cadeautjes.
Nouman Ali Khan beschrijft wat er gebeurt als je dit niet doet: “Het kan zijn dat je kinderen dan het geloof zelf herontdekken. Zij zullen het gevoel krijgen dat ze verder in het geloof staan dan jij. Of voelen dat jij tegen bepaalde zaken uit het geloof gekant bent…. Vaak knallen dan de deuren thuis!”
Heb geduld met je kinderen. Geef ze een reden om veel tijd met je door te willen brengen.
De ouders krijgen het advies in zo’n geval vooral geduldig te blijven: “Heb geduld met je kinderen. Geef ze een reden om veel tijd met je door te willen brengen. Het zijn ook maar mensen. Als jij ze voortdurend op de kop zit, houden ze het nooit vol. Welke vader uit de Koran had problemen met zijn puberzonen? En wat hebben zij uitgehaald? Je zou verwachten dat Yaqoub vrede zij met hem razend zou worden toen hij hoorde dat zijn zoons hun jongere broer in de steek hadden gelaten zodat de wolven hem konden verscheuren. Maar in plaats daarvan zei hij ‘sabroen djamieloen – er blijft me niets anders over dan geduld oefenen’ Als je tegenover tieners je geduld verliest, dan verlies je hèn.”
Advies voor de jongeren
Maar hoe moeten jongeren reageren als hun ouders proberen hen te overtuigen om iets te doen waarvan je weet dat het verkeerd is? Volgens Khan is Allah hier duidelijk over:
“Gehoorzaam ze dan niet, maar blijf bij hen allebei op een fatsoenlijke manier.” (Koran 31:15)
“Leg met respect uit aan je ouders waarom je ze niet gehoorzaamt, maar ga niet zitten mokken op de sofa. Chill out! Laat je woede varen! Met andere woorden: breng veel tijd met ze door, maar werk ze intussen niet op de zenuwen en raak niet geïrriteerd door wat zij zeggen of doen. Laat niet toe dat de atmosfeer gespannen wordt. Houd alles rustig en ontspannen.”
Ook adviseert Khan de jongeren om verdraagzaam te zijn tegenover hun ouders: “Jullie moeten leren geen olie op het vuur te gooien of je zielig te gedragen zoals je gewend bent. Je moeder maakt eens een opmerking en meteen sta je in vuur en vlam. ‘Hé, toe nou!’ Tegenover je vrienden ben je zo stoer, zelfs als ze gemene opmerkingen maken. Maar als je moeder je vraagt hoe het met je gaat, schiet je uit je sloffen omdat ze je zo ‘ondervraagt’. Waarom kan je zo weinig verdragen van je vader of moeder, en pik je alles van je maten? Ze mogen je afbreken tot het bot en nog lach je met ze mee: ‘Ik krijg je de volgende keer wel! Hahaha!’ Als ouders je wegdrijven van Allah gehoorzaam ze dan dààrin niet. Wel in al het andere! En breng veel tijd met ze door.”
Neem zelf je verantwoordelijkheid
De grootspraak van tieners blijkt van alle tijden. Ze zeggen heel makkelijk: “Zeg ik ben geen kind meer…”, maar als puntje bij paaltje komt, zijn ze toch wel opgelucht dat hun vader of moeder de hete kolen voor ze uit het vuur haalt.
Dit bedoelt Khan als hij tegen de tieners in zijn publiek zegt: “Jullie moeten begrijpen dat de Koran er niet is om jou te helpen andere mensen uit te buiten of hen te dwingen jou te geven waar je recht op denkt te hebben. De Koran leert je om zelf je verantwoordelijkheid op te nemen: jij wordt net als je ouders als volwassenen beoordeeld. Als er iets is dat ervoor kan zorgen dat jij een goed leven hebt, dan is het wel de doua van je ouders. En die moet je verdienen.”
De Koran er niet is om jou te helpen andere mensen te dwingen jou te geven waar je recht op denkt te hebben.
Als je ouders trots op je zijn en doua voor je verrichten, gaat die doua per rechtstreekse verbinding naar Allah en Hij opent alle sluizen van al wat goed voor je is.