Het istikhara gebed is al jaren mijn vaste metgezel. Een steun, een toeverlaat, een richtingaanwijzer. Als ik het niet weet, vraag ik het aan de Alwetende. Ik bind mijn kameel en ik vertrouw op Allah. Maar ik heb gemerkt dat er nog heel wat misconcepties over dit gebed bestaan en dat we nog niet voldoende stil staan bij de spirituele en mentale voordelen die het istikhara gebed ons biedt.
Wat betekent istikhara?
De taalkundige betekenis van het woord istikhara is ‘het zoeken van leiding om een beslissing over iets te maken’. De religieuze betekenis van het woord is ‘het zoeken van leiding (naar de juiste beslissing)’.
Het gebed om leiding is een soennah van de Profeet ﷺ. Hij schreef het istikhara gebed aan iedereen voor die iets wil ondernemen of een keuze moet maken, maar twijfelt.
Overgave
Het istikhara gebed is ook een teken van overgave, maar daar ging ik soms de mist in. Want ik vergat enkele stappen. In de beginfase van mijn bekering vergat ik soms om mijn zaak eerst goed te onderzoeken, waardoor ik dus een belangrijke stap oversloeg. Later, toen ik wel mijn zaak onderzocht voor ik istikhara zou bidden, vroeg ik niet steeds om raad aan andere mensen. Ook hier liet ik dus een aspect van het gebed om leiding liggen.
Vraag raad aan de gelovigen
Dat is wat er staat vermeld in citadel van de moslim van Shaykh Al Qahtani: “En er is niemand die spijt heeft nadat hij de Schepper heeft geraadpleegd, raad heeft gevraagd bij zijn gelovige broeders en zusters en voorzichtig en zorgvuldig gehandeld heeft”.
Ook zegt Allah: “… en raadpleeg hen bij de zaak. En wanneer je dan besloten hebt, vertrouw op Allah …” (Koran, 3:159)
De keuze maken
Bovenstaand vers brengt me onmiddellijk op een ander punt. “En wanneer je dan besloten hebt”, want daar zie ik het vaak bij andere misgaan. Men bidt het istikhara gebed als men voor een keuze staat, wat op zich ok is. Maar men vergeet om eerst de keuze te maken. Zo blijf je in een twijfelzone hangen en misloop je een deel van de duidelijke richtingaanwijzer die het istikhara gebed kan zijn.
Besluiteloos
Het gebed om leiding wordt nog vaak gezien als het gebed dat je verricht als je besluiteloos bent. Maar dat is het niet echt. Je deed de nodige research over je zaak, je vroeg raad aan mensen met inzicht en kennis en daarna vraag je Allah om leiding om te zien of deze keuze de beste is voor jou.
Daarom staat er ook: “O Allah, als U weet dat deze zaak- en hier noem je de specifieke zaak- goed is voor mij…”
De zaak waarover je leiding vraagt, benoem je dus.
Het istikhara gebed wordt nog vaak gezien als het gebed dat je verricht als je besluiteloos bent
Leiding zoeken bij Allah
Het istikhara gebed houdt natuurlijk in dat we leiding zoeken bij Allah, want Hij weet welke keuze het beste is voor ons. Het verrichten van het istikhara gebed doen we door middel van het gebed en de smeekbede die ons overgeleverd zijn hiervoor. Tenzij je vrijgesteld bent van het gebed (dit geldt dus voornamelijk voor zusters) en een dringende beslissing moet nemen, dan verricht je gewoon de bekende smeekbede.
De kracht van het smeekgebed
Louter de smeekbede verrichten zonder gebed, werkt even efficiënt als het niet anders kan. Ontzie het je dus niet, of stel je smeekbede niet uit tot je wel kan bidden. Soms moet je nu eenmaal snel een keuze maken. Ook zijn we vergeetachtig van aard en kan het zijn dat je na een week doorgaat met iets, zonder dat je eigenlijk om leiding vroeg. Dit omdat je op het moment dat je de keuze moest maken, je het gebed niet kon verrichten.
Misconcepties
Er bestaan nog een paar misvattingen over het istikhara gebed. Zo denkt men onterecht dat men het enkel kan verrichten voor erg grote aangelegenheden, zoals een huwelijk of de aankoop van een huis. Dat zou betekenen dat sommige mensen maar één of twee keer in hun leven gebruik zouden kunnen maken van dit gebed.
De Boodschapper van Allah ﷺ leerde ons integendeel: “Vraag alles aan Allah, zelfs de veters van je schoenen. Als Allah het niet verstrekt, zal het nooit beschikbaar zijn.” (At Tirmidhi).
Wachten op een droom
Hoewel het kan dat Allah inzicht of leiding verschaft via een droom, is het niet de bedoeling van het istikhara gebed om te wachten op een droom. Imam An Nawawi zei: “Nadat men het istikhara gebed verrichtte, zou een persoon dat moeten doen waarvan hij van ganser harte geneigd is het te doen. Datgene waar hij zich goed bij voelt en niet per se datgene wat hij wilde doen voordat hij het gebed deed. En als zijn gevoelens veranderen, zou hij moeten laten wat hij van plan was te doen, anders laat hij de keuze niet helemaal aan Allah. Hij zou dan niet oprecht zijn in zijn zoektocht naar de hulp van Allah’s kracht en kennis. Oprechtheid bij het zoeken naar de keuze van Allah betekent dat een persoon volledig moet verlaten wat hij zelf had gewenst of had bepaald.”
“En er is niemand die spijt heeft nadat hij de Schepper heeft geraadpleegd, raad heeft gevraagd bij zijn gelovige broeders en zusters en voorzichtig en zorgvuldig gehandeld heeft”.
Voordelen van het istikhara gebed
Het gebed om leiding zouden we bijna dagelijks kunnen verrichten. Er zijn zoveel keuzes die we moeten maken en de leiding komt enkel van Hem.
Verder zijn er tal van spirituele en mentale voordelen die dit gebed met zich meebrengen. Ik schets er hier 5.
1. Rust in het hart
Het grootste voordeel van het istikhara gebed vind ik overigens niet dat ik duidelijkheid krijg in de keuze die ik maak of moet maken. Hoewel ik die sturing nodig heb, zit de zegen in de rust die mijn hart ervaart. De rust die, als mijn keuze de juiste was en Allah het me makkelijk maakt, overweldigend en energiegevend is. Een rust die, als Allah mij van mijn idee of plan weerhoudt, even aangenaam aanvoelt. Die tevredenheid in aanvaarding van de leiding die ik ontvang, is de echte zegen.
Het istikhara gebed zegt: “Bepaal het goede voor mij, wat het ook moge zijn, en maak mij daar tevreden mee” (Al Boekhari)
2. Boost in mentale kracht
Het gebed om leiding herinnert ons eraan dat we niet bang hoeven te zijn. Wij geloven in de Goedheid van Allah, Hij is de bron van alle goedheid, kennis en kracht. In de eerste zin van de smeekbede staat vermeld:
“Oh Allah! Ik vraag leiding van Uw kennis en kracht van Uw macht en ik vraag om Uw grote zegeningen. “
3. Loslaten
Door het istikhara gebed te verrichten, stellen we ons heel nederig op en vervullen we onze diepe innerlijke behoefte in het zoeken van Zijn leiding en hulp. Het herinnert ons eraan om de controle over deze wereld los te laten. We leren om ons te onderwerpen in vertrouwen. Dat kan zo krachtig en geruststellend tegelijkertijd zijn. Onze angst komt vaak namelijk voort uit een illusie van controle. De angst dat we de controle niet hebben. Als we zeggen: “U bent capabel en ik niet. U weet en ik niet en U kent het onzichtbare”, laten we los.
We erkennen onze zwakheid en erkennen onze absolute afhankelijkheid van Allah. We zijn zwak geschapen en Hij wil dat we ons voor kracht tot Hem wenden en, Hij wil zeker het beste voor ons:
“En Allah wil voor u [uw moeilijkheden] verlichten; en de mensheid is zwak geschapen. “
(Koran, 4:28)
4. Geruststellend
We kunnen met een gerust hart beslissingen nemen. Ook al is het afzien van een beslissing die in eerste instantie goed leek. We vragen wat het beste is voor ons geloof, dit leven en het volgende en dit met zekerheid. We vertrouwen erop dat onze gebeden verhoord worden en effect hebben. We voelen ons gerust dat onze basale verlangens, hebzucht of andere uitdagingen van de nafs (ziel) onze besluitvorming niet hebben gehinderd. We erkennen dat we de neiging hebben om fouten te maken, maar dat Allah dat nooit doet. Dat is enorm geruststellend.
5. Wat ons dichter bij Allah brengt is goed
“Het kan zijn dat jullie iets haten terwijl het goed is voor jullie. En het kan zijn dat jullie van iets houden terwijl het slecht is voor jullie. En Allah weet terwijl jullie niet weten.” (Koran, 2:216)
Het istikhara gebed herinnert ons eraan dat datgene wat ons dichter brengt bij Allah, goed is. Het maakt niet uit of de uitkomst is wat jij voor ogen hebt, of waar jij van houdt. Als het jou dichter brengt bij Allah, dan is het goed.
“O Allah! Als u weet dat ‘deze job’ goed is voor mijn religie en mijn levensonderhoud en in mijn hiernamaals, verorden het dan voor mij en maak het gemakkelijk voor en zegen mij ermee… “
De nuance zit hem in: “Oh Allah, maak ‘dit of dat’ mogelijk voor mij” naar “O Allah, U weet wat ik nodig heb”.
Acceptatie
De voordelen van het istikhara gebed zijn enorm, maar er geldt een etiquette voor dit proces. Ik moet de bereidheid hebben om me te willen onderwerpen en om het antwoord te accepteren. Zelfs als ik wel bereik wat ik voor ogen had, kan het zijn dat niet alles rozengeur en maneschijn is. En ook dit is dan het antwoord op mijn istikhara gebed.
Alles zal uiteindelijk plaatsvinden volgens Zijn plan, niet volgens mijn uitgestippelde plan. Het blijft een dagelijks leerproces om erop te vertrouwen dat wat moet gebeuren, zal gebeuren. En wat Hij plant, zal mij uiteindelijk brengen waar ik moet zijn. Dankzij het istikhara gebed smeek ik om Zijn zegeningen opdat ik rust en tevredenheid ervaar met Zijn plan.
Hoe ervaar jij het istikhara gebed?
